Jak nowy sposób oceny rokowania w zatorowości płucnej wpływa na zmianę zasad postępowania z chorymi?

21.03.2016

W przypadku diagnostyki u chorych z prawidłowym ciśnieniem tętniczym umocniła się rola ujemnego wyniku pomiaru stężenia dimeru D w wykluczaniu zatorowości płucnej. Ujemny wynik tego pomiaru może uzasadniać odstąpienie od antykoagulacji bez wykonywania badań obrazowych pomimo pośredniego lub małego klinicznego prawdopodobieństwa ostrej zatorowości płucnej ocenionego na podstawie skali Wellsa lub zmodyfikowanej skali genewskiej. W związku z informacjami, że u osób po 50. roku życia za ujemny wynik oznaczenia dimeru D można uznać stężenie większe niż standardowe, opracowano nowy wzór do wyliczania górnej granicy normy dla stężenia dimeru D u tych osób: wiek × 10 µg/l.

Głównym narzędziem diagnostycznym w ostrej zatorowości płucnej pozostaje angiografia metodą tomografii komputerowej (angio-TK).
W ocenie prognostycznej pojawiła się nowa kategoria – tzw. pośrednie wysokie ryzyko zgonu. Obejmuje ona chorych z prawidłowym ciśnieniem tętniczym, ale z cechami przeciążenia prawej komory (w echokardiografii lub angio-TK) i jednocześnie z dodatnim wynikiem oznaczenia biomarkerów sercowych (zwiększone stężenie troponiny sercowej). Kwalifikują się oni do bacznego monitorowania, ponieważ są zagrożeni wystąpieniem niestabilności hemodynamicznej i w konsekwencji mogą wymagać doraźnego leczenia reperfuzyjnego (trombolizy, a jeśli jest przeciwwskazana – embolektomii chirurgicznej lub przezskórnej).

Według nowych wytycznych u osób z prawidłowym ciśnieniem tętniczym do oceny rokowania wykorzystuje się skale PESI i sPESI. Jeśli wyliczona liczba punktów jest mała, chorego można zakwalifikować do grupy obciążonej małym ryzykiem wczesnego zgonu i wcześnie wypisać do domu, ale tylko pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej opieki poszpitalnej i właściwego leczenia przeciwkrzepliwego.
Więcej informacji, w tym nowe algorytmy postępowania (ryc.33-3ryc. 33-4), można znaleźć w nowej wersji Interny Szczeklika.

Wybrane treści dla pacjenta
  • Nadciśnienie tętnicze
  • Zatorowość płucna
  • Badania biochemiczne wykonywane u chorych na nadciśnienie tętnicze
  • Dieta w nadciśnieniu tętniczym
  • Hiperaldosteronizm pierwotny
  • Sposoby leczenia zakrzepicy żył głębokich
  • Dieta DASH
  • Ciśnienie prawidłowe wysokie
  • Nadciśnienie „białego fartucha”
  • Jak oszacować u siebie poziom ryzyka sercowo-naczyniowego?

Profesor Andrzej Szczeklik

Profesor Kliniki Chorób Wewnętrznych Uniwersytetu Jagiellońskiego, pisarz eseista i filozof medycyny, wiceprezes Polskiej Akademii Umiejętności, animator Akademii Młodych "PAUeczka Akademicka".