Pytanie nadesłane do Redakcji
Czy uzasadnione jest rozpoznanie przedłużającego się bakteryjnego zapalenia oskrzeli (PBZO) i szybkie rozpoczęcie antybiotykoterapii, jeżeli produktywny kaszel utrzymuje się >4 tygodnie i nie występują inne objawy alarmowe? Czy takie dziecko wymaga jednak diagnostyki przed leczeniem?
Odpowiedź
prof. dr hab. n. med. Henryk Mazurek
Klinika Pneumonologii i Mukowiscydozy Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Rabce-Zdroju
W opisanym przypadku koniecznie trzeba podkreślić brak objawów alarmowych, ponieważ gdyby występowały, pacjent wymagałby przeprowadzenia diagnostyki i rozważenia innego postępowania. Jeżeli ich nie ma, a produktywny kaszel utrzymuje się od >4 tygodni, należy ocenić, czy jego nasilenie się zmniejsza, czy jest stabilne. Jeśli tendencja jest malejąca, to warto przekonać rodziców, aby przez ≥2 tygodnie obserwowali, czy ewolucja dalej postępuje, a dziecko po prostu nieco dłużej niż przeciętnie wraca do zdrowia. Z kolei stabilny produktywny kaszel bez tendencji do zmniejszania się nasilenia rzeczywiście uzasadnia rozpoznanie PBZO i wdrożenie empirycznego leczenia skutecznym antybiotykiem.
Wskazania do przeprowadzenia diagnostyki zależą natomiast od tego, czy jest to pierwszy czy kolejny epizod w ciągu ostatnich miesięcy. Przykładowo, kolejny epizod w ciągu ostatniego półrocza wymaga rozważenia przynajmniej zdjęcia rentgenowskiego (RTG) klatki piersiowej w celu wykluczenia nieprawidłowości rzeczywiście wymagających wykonania dalszych bardziej szczegółowych badań pomocniczych.
Piśmiennictwo:
1. Morice A.H., Millqvist E., Bieksiene K. i wsp.: ERS guidelines on the diagnosis and treatment of chronic cough in adults and children. Eur. Respir. J., 2020; 55 (1): 1 9011362. Chang A.B., Oppenheimer J.J., Weinberger M.M. i wsp.: Management of children with chronic wet cough and protracted bacterial bronchitis: CHEST Guideline and Expert Panel Report. Chest, 2017; 151 (4): 884–890
3. Kantar A., Chang A.B., Shields M.D. i wsp.: ERS statement on protracted bacterial bronchitis in children. Eur. Respir. J., 2017; 50 (2): 1 602139