Pytanie nadesłane do Redakcji
Kiedy należy wykonać tomografię komputerową u dziecka z urazem głowy? Czy w takich sytuacjach tomografia komputerowa jest preferowana w porównaniu z rezonansem magnetycznym?
Odpowiedź
prof. dr hab. n. med. Marek Mandera
Klinika Neurochirurgii Dziecięcej Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, Górnośląskie Centrum Zdrowia Dziecka
Obecnie tomografia komputerowa (TK) pełni najważniejszą rolę w ocenie ostrych skutków urazu głowy. Jest to badanie obrazowe z wyboru u dzieci po ciężkim i umiarkowanym urazie głowy, natomiast w przypadku lekkiego urazu głowy wskazania do jego wykonania nie są jednoznaczne. W wielu badaniach wykazano, że na potrzebę jego przeprowadzenia wskazują pewne czynniki ryzyka (p. Jakie powinno być postępowanie pediatry lub lekarza POZ u dziecka zgłaszającego się do poradni z powodu urazu głowy? i Czy każde dziecko po urazie głowy wymaga konsultacji chirurga lub neurochirurga? – przyp. red.), jednak nie ustalono jednoznacznych kryteriów. TK pozwala ocenić zarówno struktury kostne czaszki, jak i przestrzeń przymózgową oraz mózgowie. Umożliwia rozpoznanie poszczególnych rodzajów zmian pourazowych, ich dokładną lokalizację, wielkość ogniska, jego stosunek do otaczających struktur i współistnienie towarzyszącego obrzęku. Obraz TK wraz ze stanem klinicznym pacjenta stanowi podstawę kwalifikacji do leczenia chirurgicznego oraz oceny pooperacyjnej. Jednak ze względu na narażenie dziecka na promieniowanie jonizujące sugeruje się, aby w przypadku lekkich urazów głowy TK wykonywać tylko u pacjentów z grupy ryzyka powikłań.
Rezonans magnetyczny (MR) ma mniejsze znaczenie w diagnostyce dzieci po urazie głowy, ponieważ badanie to wykonuje się stosunkowo długo, nie jest powszechnie dostępne i jest droższe. Informacje diagnostyczne uzyskane na podstawie TK zwykle pozwalają na podjęcie właściwych decyzji terapeutycznych. Jednak w przypadku rozległego uszkodzenia aksonalnego (diffuse axonal injury – DAI), obrażeń pnia mózgu i niekrwotocznych stłuczeń korowych badanie MR dostarcza więcej informacji niż TK.
Ze względu na coraz powszechniejszy dostęp do MR, skrócenie czasu wykonywania poszczególnych sekwencji i brak narażenia dziecka na promieniowanie jonizujące znaczenie tego badania, w porównaniu z TK, będzie się stale zwiększało.
Piśmiennictwo:
1. Davis T., Ings A., National Institute of Health and Care Excellence: Head injury: triage, assessment, investigation and early management of head injury in children, young people and adults (NICE guideline CG 176). Arch. Dis. Child. Educ. Pract. Ed., 2015; 100 (2): 97–1002. Kuppermann N., Holmes J.F., Dayan P.S. i wsp.: Identification of children at very low risk of clinically-important brain injuries after head trauma: a prospective cohort study. The Lancet, 2009; 374 (9696): 1160–1170
3. Sheridan D.C., Pettersson D., Newgard C.D. i wsp.: Can QuickBrain MRI replace CT as first-line imaging for select pediatric head trauma? J. Am. Coll. Emerg. Physicians. Open, 2020; 1 (5): 965–973
