Na podstawie: Załącznik do komunikatu Głównego Inspektora Sanitarnego z dnia 16 października 2015 r. w sprawie Programu Szczepień Ochronnych na rok 2016. Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia, poz. 63 (19 października 2015 r.).
W dniu 19 października 2015 roku opublikowano Program Szczepień Ochronnych (PSO) na rok 2016. W nowym PSO wprowadzono istotne zmiany dotyczące szczepień przeciwko poliomyelitis oraz krztuścowi. Dodano również alternatywny schemat realizacji szczepień z użyciem wysoce skojarzonej szczepionki 5-składnikowej (DTaP-IPV-Hib). Jednak ponownie nie uwzględniono szczepień wszystkich niemowląt przeciwko pneumokokom ani powszechnych szczepień preparatami z bezkomórkowym komponentem krztuśca.
Zmiany w porównaniu z PSO 2015
Część I.A i I.B. Szczepienia obowiązkowe
1. Szczepienie przeciwko WZW typu B
- Dodano zapis o możliwości podania drugiej dawki szczepienia podstawowego w 7.–8. tż. jednocześnie z pierwszą dawką szczepionki DTaP-IPV-Hib
- Wśród osób objętych szczepieniem obowiązkowym, narażonych w sposób szczególny na zakażenie wymieniono osoby w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 30 ml/min oraz osoby dializowanych
- W uwagach do szczepienia dodano, aby u osób w fazie zaawansowanej choroby nerek z filtracją kłębuszkową poniżej 30 ml/min oraz u osób dializowanych dawki przypominające podawać według wskazań producenta szczepionki oraz zaleceń lekarza, jeśli stężenie przeciwciał anty-HBs jest poniżej poziomu ochronnego (10 j.m./l). Zalecono ocenę stężenia przeciwciał przeciwciał co 6–12 miesięcy.
2. Szczepienie przeciwko poliomyelitis W 6. roku życia szczepionką atenuowaną OPV poliwalentną (1, 2, 3 typ wirusa) należy szczepić do wyczerpania zapasów szczepionki, lecz nie dłużej niż do 31 marca 2016 roku. Od 1 kwietnia 2016 roku należy szczepić wyłącznie szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (zawierającą antygeny 1, 2, 3 typu wirusa).
3. Szczepienie przypominające przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi Wprowadzono dawkę przypominającą szczepienia przeciwko krztuścowi w 14. roku życia szczepionką przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi ze zmniejszoną dawką toksoidu błonicy i bezkomórkowych komponentów krztuśca (dTap).
4. Szczepienie przeciwko ospie wietrznej Wyszczególniono populacje objęte szczepieniem obowiązkowym:
- dzieci do ukończenia 12. roku życia przebywające w:
a) zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych,
b) zakładach opiekuńczo-leczniczych,
c) rodzinnych domach dziecka,
d) domach dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży,
e) domach pomocy społecznej,
f) placówkach opiekuńczo-wychowawczych,
g) regionalnych placówkach opiekuńczo-terapeutycznych,
h) interwencyjnych ośrodkach preadopcyjnych. - dzieci przebywające w żłobkach lub klubach dziecięcych.
5. Wprowadzono alternatywny schemat szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, polio i inwazyjnemu zakażeniu Haemophilus Influenzae typu b (Hib) realizowany szczepionką DTaP-IPV-Hib.
- Cztery dawki szczepienia podstawowego (w 7–8. tż, 3.–4. mż., 5.–6. mż., 16.–18. mż.) przeciw błonicy, tężcowi, krztuścowi, polio i inwazyjnemu zakażeniu Hib można zrealizować szczepionką DTaP-IPV-Hib – według wskazań producenta szczepionki.
- Wskazano, aby w przypadku orzeczenia przeciwwskazania do szczepienia przeciwko krztuścowi zastosować szczepionkę błoniczo-tężcową (DT) – według wskazań producenta szczepionki – jednocześnie ze szczepionkami przeciwko polio (IPV) i inwazyjnemu zakażeniu Hib podanych w oddzielnych iniekcjach – według wskazań producenta szczepionki.
Część II Szczepienia zalecane
1. Szczepienie przeciwko WZW typu B
Zamiast „pacjentom dializowanym” szczepienie zalecono „pacjentom z niewydolnością nerek”.
2. Szczepienie przeciwko grypie Wśród populacji, którym w pierwszej kolejności zaleca się szczepienie ze wskazań epidemiologicznych, wymieniono funkcjonariuszy publicznych, w szczególności: policja, wojsko, straż graniczna, straż pożarna.
3. Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi
- Zalecono, aby szczepienie wykonywać szczepionką dTap lub dTap-IPV
- Uzupełniono populacje objęte zaleceniem szczepień:
a) dzieci, które nie otrzymały dawki przypominającej szczepionki DTaP w 6. roku życia
b) młodzież w wieku 14 i 19 lat zamiast dawki przypominającej szczepionki błoniczo, tężcowej (Td). - Uzupełniono populacje objęte zaleceniem szczepień ze wskazań epidemiologicznych:
a) zamiast „osobom zatrudnionym na oddziałach neonatologicznych i pediatrycznych” szczepienie zalecono „personelowi medycznemu mającemu kontakt z noworodkami i niemowlętami”
b) kobietom planującym ciążę lub w ciąży (po 28. tygodniu ciąży)
c) osobom z otoczenia noworodków i niemowląt do 12 miesiąca życia
4. Szczepienie przeciwko poliomyelitis
- Zalecono, aby w zależności od sytuacji epidemiologicznej szczepienie wykonywać szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (zawierającą antygeny 1, 2, 3 typu wirusa)
Część III Informacje uzupełniające
1. Szczepienie przeciwko odrze, śwince i różyczce
- Dawkę przypominającą szczepienia w 10. roku życia zamiast „całej populacji dzieci w ww. roczniku” zalecono „dziewczętom i chłopcom”.
- Zmieniono zapis „Wykonane w 7. rż. szczepienie preparatem monowalentnym przeciw odrze na nie jest przeciwwskazaniem do zaszczepienia preparatem skojarzonym przeciw odrze, śwince i różyczce w 10. rż.” na „wcześniejsze szczepienie szczepionką przeciw odrze nie jest przeciwwskazaniem do zaszczepienia trójwalentną skojarzoną szczepionką przeciw odrze, śwince i różyczce w 10. rż.”
- Zmieniono zapis dotyczący uzupełniania brakującej dawki szczepienia u dzieci po 10. roku życia, które nie otrzymały dwóch dawek szczepionki – usunięto zapis „dotyczy dzieci urodzonych po 31 grudnia 1996 roku”
2. Szczepienie przeciwko poliomyelitis
- Usunięto zapis „Zgodnie z zaleceniami Polskiego Komitetu Certyfikacji Eradykacji Poliomyelitis, w celu wyeliminowania zachorowań towarzyszących szczepieniom, wprowadzono dla wszystkich niemowląt szczepienie przeciw ostremu nagminnemu porażeniu dziecięcemu (poliomyelitis) szczepionką inaktywowaną (IPV).”
- Zalecono, aby w 6. roku życia szczepienie wykonywać szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1, 2, 3 typ wirusa).
- Dodano zapis, że zgodnie ze strategią Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) wskazane jest jednoczasowe zaprzestanie stosowania atenuowanego szczepu wirusa polio typu 2 do przeprowadzania szczepień.
- Wskazano, że po dniu 31 marca 2016 r. nie wolno stosować szczepionki przeciw poliomyelitis zawierającej żywe atenuowane szczepy wirusa polio 1, 2, 3 typ wirusa (OPV), a od dnia 1 kwietnia 2016 roku należy szczepić wyłącznie szczepionką inaktywowaną IPV poliwalentną (1,2,3 typ wirusa).
- Dodano zapis, że alternatywnie w przypadku dostępności szczepionki skojarzonej do szczepienia podstawowego można stosować szczepionki skojarzone DTaP-IPV-Hib.
3. Szczepienie przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi
- Podanie brakującej dawki szczepienia przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi zamiast dzieciom „po ukończeniu 7. rż.” zalecono dzieciom „które ukończyły 6. rż.”
- Dodano zapis, że alternatywnie w przypadku dostępności szczepionki skojarzonej do szczepienia podstawowego można stosować szczepionki skojarzone DTaP-IPV-Hib.
4. Szczepienie przeciwko inwazyjnemu zakażeniu Hib
Dodano zapis, że alternatywnie w przypadku dostępności szczepionki skojarzonej do szczepienia podstawowego można stosować szczepionki skojarzone DTaP-IPV-Hib.
5. Szczepienie dzieci urodzonych przedwcześnie
Wykonanie szczepienia zalecono zamiast „kilka dni przed ich wypisaniem z oddziału noworodkowego” na „w trakcie hospitalizacji”.