Minister zdrowia zapowiadał, że szczepienia przeciw HPV dla dziewczynek zostaną wprowadzone już w 2021 roku. Wydaje się to jednak mało prawdopodobne. – W przypadku prac nad narodowym programem szczepień ochronnych przeciwko wirusowi HPV, co najmniej 2 lata przed wejściem owego programu należy m. in. podpisać umowę, wyznaczyć budżet, aby zabezpieczyć odpowiednią liczbę szczepionek do programu – przyznaje resort zdrowia w odpowiedzi na poselską interpelację.
Minister zdrowia Łukasz Szumowski. Fot. Marek Podmokły / Agencja Gazeta
W listopadzie posłanka Koalicji Obywatelskiej Magdalena Łośko skierowała do Ministerstwa Zdrowia 2 interpelacje w sprawie braku szczepionek – przeciw HPV, ale też wirusom odry i ospy wietrznej. – Pacjenci, którzy rozpoczęli cykl szczepień przeciwko wirusowi HPV szczepionką Gardasil 9, borykają się z problemem braku tego preparatu w aptekach. Aktualnie szczepionki nie da się kupić. Dochodzi do sytuacji, w której pacjenci, którzy przyjęli już pierwszą dawkę, nie wiedzą czy i kiedy będą mogli przyjąć kolejną. Nie mają także informacji, jakie konsekwencje zdrowotne wiążą się z przerwaniem cyklu szczepień. Niebagatelne są też konsekwencje finansowe, okazuje się bowiem, że pierwsza dawka szczepionki została zakupiona i przyjęta „na darmo” – napisała posłanka do ministra zdrowia, pytając czy szczepionka Gardasil 9 jest obecnie dostępna, czy też produkt jest wstrzymany w obrocie, a także jakie są przyczyny niedostępności preparatu.
Przed świętami Bożego Narodzenia Ministerstwo Zdrowia udzieliło odpowiedzi, potwierdzając, że już w marcu 2019 roku producent szczepionki informował o „czasowym zmniejszeniu dostępności” produktów Gardasil 9 oraz Gardasil. – Przyczyny ograniczonej aktualnie dostępności na polskim rynku Gardasil i Gardasil 9 wiążą się z gwałtownym wzrostem zainteresowania szczepieniami przeciwko HPV na świecie, w tym zwiększającą się liczbą krajowych programów szczepień oraz obejmowaniem tymi programami także chłopców, przy braku możliwości zwiększenia mocy produkcyjnych oraz bardzo skomplikowanym i długotrwałym procesie produkcji – czytamy w odpowiedzi resortu, który jednocześnie deklaruje, że „powrót pełnej dostępności Gardasilu 9 na rynek polski przewiduje się na przełomie 2021 i 2022 roku”.
Ministerstwo zapewniło również, że w I kwartale 2020 roku producent szczepionki dostarczy do Polski taką liczbę dawek, która „umożliwi dokończenie schematów szczepień pacjentom, którzy w 2019 r. rozpoczęli szczepienie Gardasil 9 w ramach Programów Zdrowotnych realizowanych przez Jednostki Samorządu Terytorialnego”. Dla pacjentów indywidualnych przewiduje się natomiast uruchomienie „specjalnego programu umożliwiającego dostarczenie dawek koniecznych na dokończenie cyklu szczepienia”.
Wiceminister Maciej Miłkowski poinformował również posłankę, że „Ministerstwo Zdrowia podjęło rozmowy z producentem szczepionki Gardasil i Gardasil 9, efektem spotkania było zapewnienie firmy MSD, że w pierwszej kolejności planuje dostarczyć produkt na rynki, które mają rozpoczęte wcześniej narodowe programy powszechnych szczepień z zastosowaniem Gardasil 9. Zapewniono jednocześnie, że do Polski zostanie dostarczona taka ilość szczepionek, która pozwoli na dokończenie szczepień już rozpoczętych. Do 2022 r. firma natomiast nie jest w stanie dostarczyć szczepionek dla nowych pacjentów”. Również w odpowiedzi na drugą interpelację, dotyczącą problemu z dostępnością szczepionek przeciw HPV, odrze i ospie wietrznej, wiceminister Miłkowski zwraca uwagę na obiektywne przyczyny problemów z dostępnością preparatu. „W Ministerstwie Zdrowia odbyło się spotkanie z podmiotem odpowiedzialnym MSD w sprawie Gardasilu i Gardasilu 9, na którym wyjaśniono, że produkcja przedmiotowej szczepionki trwa 4 lata i aktualnie dobiega ona końca, zatem na rynku pojawią się jej nowe dostawy. Jednakże planowo pełna dostępność szczepionki dla pacjentów przypadnie na rok 2022”. – W przypadku prac nad narodowym programem szczepień ochronnych przeciwko wirusowi HPV, co najmniej dwa lata przed wejściem owego programu, należy m. in. podpisać umowę, wyznaczyć budżet, by zabezpieczyć odpowiednią ilość szczepionek do programu. Jednocześnie podmiot odpowiedzialny poinformował Ministerstwo Zdrowia, że dostępność produktu w Europie będzie problemem. Jako przyczynę istniejącego problemu z dostępnością do szczepionki wskazano na zbyt małe moce produkcyjne, które pozwoliły by zaspokoić cały popyt oraz fakt, że podmiot ten został jedyną firmą w skali całej Europy wytwarzającą przedmiotową szczepionkę” – czytamy w odpowiedzi na interpelację. Minister Miłkowski wskazał również, że na rynku są inne bardziej dostępne szczepionki przeciwko HPV: 4-walentny Gardasil oraz 2-walentny Cervarix.
To oznacza, że aby szczepienie przeciwko HPV, które jest ważną częścią Narodowej Strategii Onkologicznej, było dostępne i refundowane w 2022 roku (w 2021 r. nie ma o tym mowy, wnioskując z treści odpowiedzi na interpelację), decyzja musi zapaść w tym roku – i w tym roku powinna zostać sfinalizowana procedura zakupu. Według szacunków resortu zdrowia wyszczepienie jednego rocznika to koszt ok. 90 mln zł. Szczepienie nie będzie obowiązkowe, ma objąć – na początek – tylko nastoletnie dziewczęta, choć docelowo resort zdrowia planuje także bezpłatne szczepienia dla chłopców.
