W mobilnych punktach szczepień, w ciągu trzydniowego majowego weekendu zaszczepiło się ok. 56 tysięcy osób – podkreśla minister Michał Dworczyk. Kolejki stojących wiele godzin w chłodzie, a niejednokrotnie i w strugach deszczu osób przemawiały do wyobraźni. Ale akcja, poza wymiarem promocyjnym przynosi też wiele problemów. I nie da się ukryć – trzy pierwsze dni maja w Polsce nie przyniosły przyspieszenia szczepień. Przeciwnie.
Kolejka do punktu szczepień przeciwko COVID-19 na Rynku Głównym w Krakowie, 1 maja 2021 r. Fot. Jakub Porzycki / Agencja Gazeta
Ogromne zainteresowanie „otwartymi” szczepieniami – żeby z nich skorzystać należało mieć jedynie wystawione ważne e-skierowanie – to pozytywny sygnał. I być może przyniesie pewien efekt w postaci większego zainteresowania szczepieniami, zwłaszcza w młodszych rocznikach. Ale jeszcze w weekend potwierdziła się stara prawda, że nie ma darmowych obiadów. Wszystko kosztuje, a rachunki trzeba regulować natychmiast. Lekarze rodzinni już w poniedziałek 3 maja zaczęli alarmować: – Szczepionki zużyto na akcję propagandową w majówkę. Teraz zabrakło szczepionek dla punktów szczepień z umówionym pacjentami. Jutro zamiast przyjmować pacjentów, w każdym punkcie będziemy przekładać wizyty kilkudziesięciu pacjentów i tworzyć nowe harmonogramy. Ręce opadają – napisał w mediach społecznościowych Tomasz Zieliński z Porozumienia Zielonogórskiego.
Screeny komunikatów, jakie docierały do poradni podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), zaczęli też udostępniać inni lekarze. „Zamówienia na szczepionkę Janssen zostały anulowane i nie zostaną zrealizowane z powodu pomniejszonej dostawy do Polski od producenta. W zamian zostały wystawione Państwu nowe oferty na szczepionkę Pfizer. Proszę o jak najszybsze zaakceptowanie ich, pomniejszenie lub odrzucenie oferty do dnia 4 maja do godziny 13” – brzmiała wiadomość, rozsyłana przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych.
To jednak nie wszystko. W weekend zaszczepić się mogli również ci, którzy już wcześniej zarejestrowali się na szczepienie. Teoretycznie w momencie szczepienia (które przecież w mobilnych punktach było rejestrowane, szczepieni opuszczali je z zaświadczeniami o zaszczepieniu) automatycznie powinien się zwolnić ich uprzednio zarezerwowany termin. Tak się jednak, jak poinformowało we wtorek RMF FM, nie stało. Co więcej, zaszczepieni nie mogą odwołać tego terminu ani w systemie internetowym, ani przez infolinię. Jest to możliwe tylko w bezpośrednim, telefonicznym kontakcie z punktem szczepień. Oczywiście, można założyć, że problem dotyczy tylko części osób – bo jakaś część zapewne przyszła się zaszczepić nie mając jeszcze zarezerwowanego terminu. Jednak z systemowego punktu widzenia jest to i tak duży problem, pokazujący zresztą jeden z kluczowych problemów Narodowego Programu Szczepień: mimo skrajnej centralizacji, system roi się od „niedoróbek” (zapewne w dużej części będących pokłosiem chaosu – z naszych informacji wynika, że akcja „Zaszczep się w majówkę” była pomysłem dość spontanicznym).
Warto też pamiętać, że od 1 do 3 maja zaszczepiono w sumie znacznie mniej osób, niż tylko 30 kwietnia, kiedy szczepionkę przyjęło niemal 338 tys. osób. W majowy przedłużony weekend było to (łącznie) mniej niż 240 tys. osób. Ogólnie Polska ma problem z utrzymaniem dużego tempa szczepień więcej niż trzy dni w tygodniu (od wtorku do czwartku lub od środy do piątku, w zależności od tygodnia). W weekendy i poniedziałki liczba szczepień wyraźnie zmniejsza się. To przede wszystkim dlatego przestaliśmy – już w zasadzie na początku kwietnia, gdy wyraźnie zwiększyły się wielkości dostaw szczepionek do wszystkich krajów UE – być liderem wśród największych krajów Unii Europejskiej i spadliśmy wręcz poniżej unijnej średniej pod względem tempa szczepień. Dane na dziś (Our World in Data) pokazują, że co najmniej jedną dawkę szczepionki w Polsce otrzymało 23,6 proc. populacji. W Niemczech – już 28 proc.
