Zobacz również:
Komentarz dr med. Hanny Czajki z Wojewódzkiej Poradni Chorób Zakaźnych
w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie
|
ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA1)z dnia 18 sierpnia 2011 r.
w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych
(Dz. U. z dnia 1 września 2011 r.)
§ 1. Rozporządzenie określa:
1) wykaz chorób zakaźnych objętych obowiązkiem szczepień
ochronnych;
2) osoby lub grupy osób obowiązane do poddawania się
obowiązkowym szczepieniom ochronnym przeciw chorobom zakaźnym, wiek i inne
okoliczności stanowiące przesłankę do nałożenia obowiązku szczepień ochronnych
na te osoby;
3) kwalifikacje osób przeprowadzających szczepienia
ochronne;
4) sposób przeprowadzania szczepień ochronnych;
5) tryb przeprowadzania konsultacji specjalistycznej dla osób, w przypadku których lekarskie badanie kwalifikacyjne daje podstawy do
długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego;
6) wzory:
a) zaświadczenia o
przeprowadzonym lekarskim badaniu kwalifikacyjnym,
b) książeczki
szczepień,
c) karty
uodpornienia;
7) sposób prowadzenia dokumentacji medycznej dotyczącej
obowiązkowych szczepień ochronnych i jej obiegu;
8) wzory sprawozdań z przeprowadzonych obowiązkowych szczepień
ochronnych oraz tryb i terminy ich przekazywania.
§ 2. Obowiązkiem szczepień ochronnych są objęte
następujące choroby zakaźne:
1) błonica;
2) gruźlica;
3) inwazyjne zakażenie Haemophilus influenzae typu b;
4) inwazyjne zakażenia Streptococcus pneumoniae;
5) krztusiec;
6) nagminne zakażenie przyusznic (świnka);
7) odra;
8) ospa wietrzna;
9) ostre zapalenie rogów przednich rdzenia kręgowego (choroba
Heinego-Medina);
10) różyczka;
11) tężec;
12) wirusowe zapalenie wątroby typu B;
13) wścieklizna.
§ 3. Obowiązek poddania się obowiązkowym
szczepieniom ochronnym przeciw:
1) błonicy obejmuje:
a) dzieci i młodzież
od 7 tygodnia życia do ukończenia 19 roku życia,
b) osoby ze
stycznością z chorymi na błonicę;
2) gruźlicy obejmuje dzieci i młodzież od dnia urodzenia do
ukończenia 15 roku życia;
3) inwazyjnemu zakażeniu Haemophilus influenzae typu b
obejmuje dzieci od 7 tygodnia życia do ukończenia 6 roku życia;
4) inwazyjnym zakażeniom Streptococcus pneumoniae
obejmuje:
a) dzieci od 2
miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia:
- po urazie lub z
wadą ośrodkowego układu nerwowego, przebiegającymi z wyciekiem płynu
mózgowo-rdzeniowego,
- zakażone HIV,
- po przeszczepieniu
szpiku, przed przeszczepieniem lub po przeszczepieniu narządów wewnętrznych lub
przed wszczepieniem lub po wszczepieniu implantu ślimakowego,
b) dzieci od 2
miesiąca życia do ukończenia 5 roku życia chorujące na:
- przewlekłe choroby
serca,
- schorzenia
immunologiczno-hematologiczne, w tym małopłytkowość idiopatyczną, ostrą
białaczkę, chłoniaki, sferocytozę wrodzoną,
- asplenię wrodzoną,
dysfunkcję śledziony, po splenektomii lub po leczeniu immunosupresyjnym,
- przewlekłą
niewydolność nerek i nawracający zespół nerczycowy,
- pierwotne
zaburzenia odporności,
- choroby
metaboliczne, w tym cukrzycę,
- przewlekle choroby
płuc, w tym astmę,
c) dzieci od 2
miesiąca życia do ukończenia 12 miesiąca życia urodzone przed ukończeniem 37
tygodnia ciąży lub urodzone z masą urodzeniową poniżej 2500 g;
5) krztuścowi obejmuje dzieci i młodzież od 7 tygodnia życia
do ukończenia 19 roku życia;
6) nagminnemu zakażeniu przyusznic (śwince) obejmuje dzieci i
młodzież od 13 miesiąca życia do ukończenia 19 roku życia;
7) odrze obejmuje dzieci i młodzież od 13 miesiąca życia do
ukończenia 19 roku życia;
8) ospie wietrznej obejmuje:
a) dzieci do
ukończenia 12 roku życia:
- z upośledzeniem
odporności o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu choroby,
- z ostrą białaczką
limfoblastyczną w okresie remisji,
- zakażone HIV,
- przed leczeniem
immunosupresyjnym lub chemioterapią,
b) dzieci do
ukończenia 12 roku życia z otoczenia osób określonych w lit. a, które nie
chorowały na ospę wietrzną,
c) dzieci do
ukończenia 12 roku życia, inne niż wymienione w lit. a i b, narażone na
zakażenie ze względów środowiskowych, w szczególności narażone na zakażenie ze
względu na czasowe lub stałe przebywanie we wspólnych pomieszczeniach, co
umożliwia przeniesienie wirusa i wybuch ogniska epidemicznego, w tym zwłaszcza w
domach opieki długoterminowej, domach dziecka, żłobkach i innych instytucjach
opiekuńczych;
9) ostremu zapaleniu rogów przednich rdzenia kręgowego
(chorobie Heinego-Medina) obejmuje dzieci i młodzież od 7 tygodnia życia do
ukończenia 19 roku życia;
10) różyczce obejmuje dzieci i młodzież od 13 miesiąca życia do
ukończenia 19 roku życia;
11) tężcowi obejmuje:
a) dzieci i młodzież
od 7 tygodnia życia do ukończenia 19 roku życia,
b) osoby zranione,
narażone na zakażenie;
12) wirusowemu zapaleniu wątroby typu B obejmuje:
a) dzieci i młodzież
od dnia urodzenia do ukończenia 19 roku życia,
b) uczniów uczelni
medycznych lub innych uczelni, prowadzących kształcenie na kierunkach
medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu
B,
c) studentów uczelni
medycznych lub innych uczelni, prowadzących kształcenie na kierunkach
medycznych, którzy nie byli szczepieni przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby typu
B,
d) osoby szczególnie
narażone na zakażenie w wyniku styczności z osobą zakażoną wirusem zapalenia
wątroby typu B, które nie były szczepione przeciw wirusowemu zapaleniu wątroby
typu B,
e) osoby zakażone
wirusem zapalenia wątroby typu C,
f) osoby wykonujące
zawód medyczny narażone na zakażenie, które nie były szczepione przeciw
wirusowemu zapaleniu wątroby typu B;
13) wściekliźnie obejmuje osoby mające styczność ze zwierzęciem
chorym na wściekliznę lub podejrzanym o zakażenie wirusem wścieklizny.
§ 4. Od poddania się obowiązkowym szczepieniom
ochronnym są zwolnione osoby, które wcześniej poddały się obowiązkowym
szczepieniom ochronnym w zakresie wymaganym w rozporządzeniu i posiadają
potwierdzającą to dokumentację, pod warunkiem że od wykonania obowiązkowych
szczepień ochronnych minął okres nie dłuższy od okresu utrzymywania się
odporności.
§ 5. Obowiązkowe szczepienia ochronne są prowadzone
zgodnie z Programem Szczepień Ochronnych na dany rok, ogłaszanym przez Głównego
Inspektora Sanitarnego w formie komunikatu, o którym mowa w art. 17 ust. 11
ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób
zakaźnych u ludzi.
§ 6. Osoby, o których mowa w art. 17 ust. 6 ustawy z
dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, przeprowadzają obowiązkowe szczepienia ochronne, jeżeli odbyły w ramach
doskonalenia zawodowego kurs lub szkolenie w zakresie szczepień ochronnych i
uzyskały dokument potwierdzający ukończenie tego kursu lub szkolenia lub
uzyskały specjalizację w dziedzinie, w przypadku której ramowy program
kształcenia podyplomowego obejmował problematykę szczepień ochronnych na
podstawie przepisów o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz przepisów o
zawodach pielęgniarki i położnej.
§ 7. 1. Lekarskie badanie kwalifikacyjne oraz
obowiązkowe szczepienia ochronne u osoby, która nie ukończyła 6 roku życia,
przeprowadza się w obecności osoby, która sprawuje prawną pieczę nad tą osobą,
albo opiekuna faktycznego w rozumieniu art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6
listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (Dz. U. z 2009 r.
Nr 52, poz. 417, z późn. zm.2)), zwanego dalej "opiekunem
faktycznym".
2. Lekarskie badanie kwalifikacyjne oraz obowiązkowe szczepienia
ochronne u osoby, która ukończyła 6 rok życia, a nie osiągnęła pełnoletności,
można przeprowadzić bez obecności osoby, która sprawuje prawną pieczę nad tą
osobą, albo opiekuna faktycznego, po uzyskaniu ich pisemnej zgody i informacji
na temat uwarunkowań zdrowotnych mogących stanowić przeciwwskazanie do
szczepień.
3. Lekarskie badanie kwalifikacyjne oraz obowiązkowe szczepienia
ochronne przeprowadza się indywidualnie.
4. Wzór zaświadczenia o przeprowadzonym lekarskim badaniu
kwalifikacyjnym jest określony w załączniku nr 1 do rozporządzenia.
§ 8. 1. Lekarz przeprowadzający konsultację
specjalistyczną dla osoby, w przypadku której lekarskie badanie kwalifikacyjne
daje podstawy do długotrwałego odroczenia obowiązkowego szczepienia ochronnego,
odnotowuje w dokumentacji medycznej, o której mowa w § 9 ust. 1, wynik
konsultacji specjalistycznej, z uwzględnieniem okresu przeciwwskazania do
wykonania szczepienia, rodzaju szczepionek przeciwwskazanych do stosowania lub
indywidualnego programu szczepień ze wskazaniem rodzajów stosowanych szczepionek
oraz terminu kolejnej konsultacji specjalistycznej.
2. Przepisy § 7 ust. 1-3 stosuje się odpowiednio.
§ 9. 1. Informacje na temat przeprowadzonych
obowiązkowych szczepień ochronnych wykonanych od dnia urodzenia są dokumentowane
w:
1) karcie uodpornienia, której wzór jest określony w
załączniku nr 2 do rozporządzenia;
2) książeczce szczepień, której wzór jest określony w
załączniku nr 3 do rozporządzenia, stanowiącej odrębną część włączoną do
książeczki zdrowia;
3) dokumentacji medycznej, o której mowa w przepisach o
rodzajach i zakresie dokumentacji medycznej oraz sposobie jej
przetwarzania.
2. W przypadku gdy osoba obowiązana do poddania się obowiązkowemu
szczepieniu ochronnemu lub osoba, która sprawuje prawną pieczę nad tą osobą,
albo opiekun faktyczny przedstawi zaświadczenie lekarskie o wykonaniu
obowiązkowego szczepienia ochronnego lub szczepienia zalecanego w zakresie
wymaganym w ramach obowiązkowych szczepień ochronnych, osoby przeprowadzające
szczepienia ochronne odnotowują w karcie uodpornienia wykonanie obowiązkowego
szczepienia ochronnego oraz dołączają do karty uodpornienia przedstawione
zaświadczenie.
3. Do karty uodpornienia dołącza się wymaganą na piśmie zgodę, o
której mowa w § 7 ust. 2.
4. W dokumentach, o których mowa w ust. 1, odnotowuje się fakt
poinformowania osoby obowiązanej do poddania się obowiązkowemu szczepieniu
ochronnemu lub osoby, która sprawuje prawną pieczę nad tą osobą, albo opiekuna
faktycznego o obowiązku poddania się temu szczepieniu.
§ 10. 1. Wpisów do dokumentów, o których mowa w § 9
ust. 1 pkt 1 i 2, dokonuje się czytelnym pismem odręcznym w odpowiednich
częściach dokumentów, bezpośrednio po wykonaniu lub niewykonaniu szczepienia
ochronnego.
2. Wpisu błędnego w dokumentacji medycznej, o której mowa w § 9
ust. 1 pkt 1 i 2, nie usuwa się; dodaje się adnotację o przyczynie błędu oraz
datę i podpis osoby dokonującej adnotacji.
§ 11. 1. Karty uodpornienia są przechowywane w
kartotece w sposób umożliwiający wyszukiwanie osób podlegających obowiązkowym
szczepieniom ochronnym.
2. W przypadku konieczności przekazania karty uodpornienia
przekazuje się ją za pokwitowaniem osobie przeprowadzającej obowiązkowe
szczepienie ochronne.
§ 12. 1. Osoba wystawiająca zaświadczenie o
urodzeniu żywym, która założyła książeczkę szczepień, przekazuje ją za
pokwitowaniem osobie obowiązanej do poddania się obowiązkowym szczepieniom
ochronnym lub osobie sprawującej prawną pieczę nad tą osobą albo opiekunowi
faktycznemu.
2. W przypadku zagubienia lub zniszczenia książeczki szczepień
osoby przeprowadzające obowiązkowe szczepienie ochronne wydają na podstawie
posiadanej karty uodpornienia duplikat książeczki szczepień.
§ 13. Kwartalne sprawozdanie z przeprowadzonych
obowiązkowych szczepień ochronnych, którego wzór jest określony w załączniku nr 4 do rozporządzenia, jest sporządzane i przekazywane przez osoby
przeprowadzające obowiązkowe szczepienia ochronne państwowemu powiatowemu
inspektorowi sanitarnemu, w terminie 7 dni po zakończeniu kwartału, za pomocą
środków komunikacji elektronicznej albo listem poleconym.
§ 14. Kwartalne sprawozdanie z przeprowadzonych
obowiązkowych szczepień ochronnych, którego wzór jest określony w załączniku nr 5 do rozporządzenia, jest sporządzane i przekazywane przez osoby
przeprowadzające obowiązkowe szczepienia ochronne państwowemu powiatowemu
inspektorowi sanitarnemu, w terminie 15 dni po zakończeniu kwartału, za pomocą
środków komunikacji elektronicznej albo listem poleconym.
§ 15. 1. Karty uodpornienia wystawione na podstawie
dotychczasowych przepisów oraz książeczki szczepień założone na podstawie
dotychczasowych przepisów zachowują ważność.
2. Formularze karty uodpornienia oraz książeczki szczepień według
wzorów określonych w dotychczasowych przepisach mogą być wykorzystywane do
wyczerpania zapasów, nie dłużej jednak niż przez okres 2 lat od dnia wejścia w
życie niniejszego rozporządzenia.
§ 16. Do kwartalnych sprawozdań z realizacji
szczepień ochronnych sporządzanych przez osoby przeprowadzające szczepienia
ochronne za trzeci kwartał 2011 r. stosuje się przepisy dotychczasowe.
§ 17. Przepis § 3 pkt 4 lit. c stosuje się wobec
dzieci urodzonych po dniu 30 września 2011 r.
§ 18. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1
października 2011 r.3)
______
1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji
rządowej - zdrowie, na podstawie § 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 16 listopada 2007 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania
Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 216, poz. 1607).
2) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz.
U. z 2009 r. Nr 76, poz. 641, z 2010 r. Nr 96, poz. 620 oraz z 2011 r. Nr 112,
poz. 654 i Nr 113, poz. 657 i 660.
3) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone
rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 r. w sprawie wykazu
obowiązkowych szczepień ochronnych oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji
szczepień (Dz. U. Nr 237, poz. 2018, z 2004 r. Nr 51, poz. 513, z 2005 r. Nr 69,
poz. 624, z 2006 r. Nr 36, poz. 254, z 2007 r. Nr 95, poz. 633 oraz z 2008 r. Nr
122, poz. 795), które traci moc z dniem wejścia w życie niniejszego
rozporządzenia na podstawie art. 68 ustawy z dnia 5 grudnia 2008 r. o
zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234,
poz. 1570, z 2009 r. Nr 76, poz. 641 oraz z 2010 r. Nr 107, poz. 679 i Nr 257,
poz. 1723).
KOMENTARZ
dr med. Hanna Czajka
Wojewódzka Poradnia Chorób Zakaźnych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie
Komentowane Rozporządzenie zostało wydane na podstawie
art. 17 ust. 10 Ustawy z dnia 05 grudnia 2008 roku o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi (Dz. U. Nr 234, poz. 1670 z późn. zm.) i zastąpiło z dniem 1 października 2011 roku dotychczas
obowiązujące i pięciokrotnie nowelizowane Rozporządzenie
Ministra Zdrowia z dnia 19 grudnia 2002 roku w sprawie wykazu obowiązkowych szczepień ochronnych
oraz zasad przeprowadzania i dokumentacji szczepień
(Dz. U. nr 237, poz. 2018 z późn. zm.).
Ponad 6-miesięczna obserwacja realizacji omawianego
rozporządzenia z punktu widzenia lekarza–praktyka
nasuwa konieczność zwrócenia uwagi na kilka zagadnień.
1. Zaświadczenie o przeprowadzonym lekarskim
badaniu kwalifikacyjnym, którego wzór na podstawie
§1 ust. 6 pkt. a Rozporządzenia dołączono do dokumentu
jako załącznik nr 1, nie jest wymagane, jeśli szczepienie
jest realizowane w tej samej placówce, w której badany jest pacjent. Wskazuje na to wyraźnie treść
pierwszego odesłania zamieszczonego pod wzorem zaświadczenia.
2. Obowiązek poddania się szczepieniom ochronnym
przeciwko inwazyjnemu zakażeniu Haemophilus
influenzae typu b (Hib) nałożony, zgodnie z §3 ust. 3 Rozporządzenia, na dzieci w wieku od 7. tygodnia życia
do ukończenia 6. roku życia jest aktualnie realizowany
za pomocą dwóch szczepionek dopuszczonych do stosowania w naszym kraju:
a) Act-Hib,1 którą można stosować u dzieci do 5. roku
życia
b) Hiberix,2 przewidzianej dla dzieci do ukończenia
5. roku życia.
Szczepionka PedVaxHib,3 która według przewidywań będzie
dostępna w Polsce w połowie 2013 roku, zgodnie
ze swoją rejestracją umożliwi rozszerzenie czynnej profilaktyki
Hib u dzieci do ukończenia 71. miesiąca życia.
3. Szczepienie wcześniaków (urodzonych po
30.09.2011 r. przed ukończeniem 37. tygodnia ciąży lub z masą urodzeniową <2500 g) przeciwko inwazyjnym
zakażeniom pneumokokowym jako obowiązkowe
(§3 ust. 4 pkt. c Rozporządzenia) dla dzieci od 2. miesiąca
życia do ukończenia 1. roku życia. Można je realizować
preparatem Synflorix4 lub Prevenar 135. Istotne jest
przeprowadzenie całego cyklu uodpornienia preparatem
tego samego producenta, ponieważ szczepionek tych nie
można podawać wymiennie.
4. Szczepienia ochronne przeciwko krztuścowi,
obowiązkowe na podstawie §3 ust. 5 Rozporządzenia dla
dzieci i młodzieży w wieku od 7. tygodnia życia do ukończenia
19. roku życia, są realizowane za pomocą szczepionki
DTPa6,7 zarejestrowanej u dzieci w wieku do 7 lat.
Szczepionka dTpa,8,9 dopuszczona do stosowania u młodzieży
do 19. roku życia oraz u dorosłych, jest przewidziana w ramach szczepień zalecanych, czyli finansowanych
przez pacjentów. W tej sytuacji szczepień obowiązkowych
(nieodpłatnych) przeciwko krztuścowi nie można realizować u dzieci i młodzieży po ukończeniu 7. roku życia.
5. Obowiązkowe szczepienia przeciwko ospie
wietrznej obejmują zgodnie z §3 ust. 8 pkt. c także
dzieci przebywające m.in. w żłobkach. W tym przypadku,
zgodnie z wykładnią przyjętą przez nadzór sanitarno-epidemiologiczny,
szczepienia te są bezpłatne dla
dzieci w wieku do 3 lat uczęszczających do żłobków lub
innych instytucji opiekuńczych.
6. Zgodnie z §7 ust. 2 Rozporządzenia lekarskie badanie
kwalifikacyjne do szczepień oraz same obowiązkowe szczepienia dzieci, które ukończyły 6. rok
życia, można przeprowadzać bez obecności ich rodziców
lub opiekunów. Wymagane jest jednak wcześniejsze
uzyskanie ich pisemnej zgody na prowadzenie szczepień
obowiązkowych i zebranie wywiadu na temat ewentualnych
przeciwwskazań do szczepień. Niektórzy prawnicy
zwracają jednak uwagę, że zgodnie z przepisami ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku
Praw Pacjenta (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r. poz.
159) zgodę na przeprowadzenie badań lub wykonanie
innych świadczeń medycznych może udzielić lekarzowi
małoletni, który ukończył 16 lat. W komentarzach do tej
ustawy (art. 17 i 18) podnosi się, że zgodnie z ugruntowanymi
poglądami doktryny prawa niedopuszczalna jest
tzw. zgoda globalna lub blankietowa, w której pacjent i jego opiekun (prawny albo faktyczny) wyraża zgodę
na planowane w przyszłości procedury medyczne10. Stąd
wskazane wydaje się zachowanie szczególnej ostrożności
przy korzystaniu z udogodnień wynikających z tego
przepisu.
7. Należy zwrócić uwagę, że mimo istnienia obowiązku
prowadzenia szczepień ochronnych przeciwko chorobom
wymienionym w §2 Rozporządzenia, nałożonego
na osoby wyszczególnione w §3 tego aktu normatywnego,
zarówno kwalifikację medyczną, jak i szczepienia
przeprowadza się indywidualnie (§7 ust. 3 Rozporządzenia).
Oznacza to, że lekarz kwalifikujący pacjenta
do szczepień obowiązkowych powinien uwzględnić
wszystkie indywidualne uwarunkowania zdrowotne, także
te, które przemawiają za ewentualnym odroczeniem
szczepień obowiązkowych.
8. Przewidziana w §8 ust. 1 procedura skierowania
na konsultację specjalistyczną pacjentów, u których lekarz
kwalifikujący do szczepień odroczył zabieg, wskazuje
na konieczność reaktywacji regionalnych konsultacyjnych
poradni szczepień od kilku lat likwidowanych z powodu braku kontraktowania ich świadczeń przez
Narodowy Fundusz Zdrowia.
9. Kolejnym istotny problemem jest kwestia prawidłowego
dokumentowania zaszczepienia pacjenta
szczepionkami obowiązkowymi i zalecanymi,
zwłaszcza gdy szczepienia są realizowane w różnych placówkach
medycznych w kraju i zagranicą. Należy zwrócić
uwagę na prawidłowe i rzetelne wystawianie zaświadczeń
lekarskich o wykonaniu szczepień obowiązkowych
lub zalecanych oraz odnotowanie faktu ich dokonania w karcie uodpornienia pacjenta.
Jednocześnie zapis §12 ust. 2 wydaje się być przepisem
martwym z uwagi na to, że punkty szczepień realizujące
szczepienia obowiązkowe, w przeciwieństwie
do szpitalnych oddziałów neonatologicznych, nie dysponują
czystymi blankietami książeczek szczepień, co
uniemożliwia wystawianie duplikatów tych dokumentów
rodzicom lub opiekunom dzieci, którzy je zagubili lub
wcześniej ich nie otrzymali (np. w przypadku narodzin
dziecka poza granicami kraju).
Piśmiennictwo do komentarza
1. Charakterystyka Produktu Leczniczego Act-Hib
2. Charakterystyka Produktu Leczniczego Hiberix
3. Charakterystyka Produktu Leczniczego PedVaxHib
4. Charakterystyka Produktu Leczniczego Synflorix
5. Charakterystyka Produktu Leczniczego Prevenar 13
6. Charakterystyka Produktu Leczniczego Infanrix
7. Charakterystyka Produktu Leczniczego Tripacel
8. Charakterystyka Produktu Leczniczego Adacel
9. Charakterystyka Produktu Leczniczego Boostrix
10. Karkowska D.: Ustawa o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjent – Komentarz.
Wydawnictwo ABC, 2010
