Szczepionka przeciwko meningokokom grupy B była skuteczna w ograniczeniu ogniska epidemicznego?

12.02.2020
Impact of a mass vaccination campaign against Serogroup B meningococcal disease in the Saguenay- Lac-Saint-Jean region of Quebec four years after its launch.
Deceuninck G. i wsp.
Vaccine, 2019; 37: 4243–4245

Opracowały: Małgorzata Ściubisz, Iwona Rywczak

W badaniu przekrojowym oceniono skuteczność kampanii masowych szczepień przeciwko meningokokom grupy B (MenB), którą rozpoczęto w odpowiedzi na wybuch ogniska epidemicznego inwazyjnej choroby meningokokowej (IChM) wywołanej przez MenB w regionie Saguenay-Lac-Saint-Jean w prowincji Quebec w Kanadzie. W latach 2006–2013 średnia zapadalność na IChM wywołaną przez MenB w regionie Saguenay-Lac-Saint-Jean wyniosła 3,4/100 000 osobolat i była niemal 6-krotnie większa niż w pozostałych regionach prowincji Quebec, a większość zachorowań notowano u osób w wieku ≤20 lat. W związku z tym w 2014 roku rozpoczęto masowe szczepienia z użyciem białkowej, rekombinowanej szczepionki przeciwko MenB (4CMenB; Bexsero). Szczepieniami objęto populację w wieku od 2 miesięcy do 20 lat, łącznie 59 500 osób (szczepienia realizowano w schemacie: niemowlęta w wieku 2–5 miesięcy – 4 dawki w odstępie ≥2 mies., niemowlęta w wieku 6–11 mies. – 3 dawki w odstępie ≥2 mies. oraz dorośli i dzieci w wieku ≥12 mies. – 2 dawki w odstępie ≥2 mies.). Od maja do października 2014 roku w ramach kampanii ≥1 dawką 4CMenB zaszczepiono 83% docelowej populacji. Efekty kampanii szczepień oceniono, porównując zapadalność na IChM wywołaną przez MenB w okresie 4 lat po zakończeniu szczepień (lata 2014–2018) z zapadalnością w okresie przed rozpoczęciem szczepień (lata 2006–2014).

W ciągu 12 lat trwania badania (lata 2006–2018) w prowincji Quebec zarejestrowano łącznie 535 przypadków IChM wywołanej przez MenB, z tego 80 (15%) w regionie SLSJ (jedynie 3,5% populacji całej prowincji Quebec). W okresie 4 lat po zakończeniu kampanii masowych szczepień przeciwko MenB, w porównaniu z okresem przed rozpoczęciem szczepień, zapadalność na IChM wywołaną przez MenB w regionie Saguenay-Lac-Saint-Jean zmniejszyła się o 85% (z 3,4 do 0,45/100 000 osobolat). Efekt kampanii szczepień 4CMenB był jeszcze większy w populacji objętej szczepieniami (w wieku ≤20 lat), w której zapadalność na IChM wywołaną przez MenB zmniejszyła się aż o 96% (z 11,35 do 0,44/100 000 osobolat). W badaniu oceniono także pośredni efekt (populacyjny) masowych szczepień przeciwko MenB. Choć w populacji regionu Saguenay-Lac-Saint-Jean nieobjętej szczepieniami (w wieku >20 lat) zapadalność na IChM wywołaną przez MenB zmniejszyła się o 59% (z 1,11 do 0,45/100 000 osobolat), to podobną redukcję zapadalności (o 56%; z 0,29 do 0,13/100 000 osobolat) obserwowano również w pozostałych regionach prowincji Quebec, w których nie prowadzono szczepień.

W badaniu oceniono także skuteczność rzeczywistą 4CMenB. Ogółem 4 lata po zakończeniu kampanii szczepień 4CMenB w regionie Saguenay-Lac-Saint-Jean zarejestrowano 6 przypadków IChM wywołanych przez MenB (zakres wieku chorych: 6–65 lat), w tym 2 przypadki sepsy, 1 przypadek sepsy z zapaleniem opon mózgowo-rdzeniowych (ZOMR) oraz 2 przypadki izolowanego ZOMR. W populacji objętej szczepieniami zapadalność na IChM wywołaną przez MenB wyniosła 0,51/100 000 osobolat (1 przypadek IChM), a w populacji nieobjętej szczepieniami zapadalność na IChM wywołaną przez MenB wyniosła 2,45/100 000 osobolat (1 przypadek IChM). Tym samym skuteczność rzeczywistą 4CMenB w zapobieganiu IChM wywołanej przez Men B u osób w wieku od 2 miesięcy do 20 lat oszacowano na 79% (95 CI: od -231 do 99).

Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że wyniki wskazują na zasadność zaleceń stosowania 4CMenB w celu ograniczenia ognisk epidemicznych IChM wywołanej przez MenB. W analizowanym okresie nie zaobserwowano efektu odporności zbiorowiskowej.

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań