– Przyznaję, że mając wykształcenie historyczne, a nie medyczne, nie powinnam się wypowiadać w sprawie szczepionki – stwierdziła Barbara Nowak w „samokrytyce” złożonej pod wpływem negatywnej opinii Ministra Edukacji.
Małopolska kurator oświaty Barbara Nowak. Fot. Jakub Porzycki / Agencja Gazeta
– Nie są do końca znane konsekwencje tego eksperymentu – między innymi to powiedziała o szczepieniach przeciwko COVID-19 małopolska kurator oświaty, Barbara Nowak, uzasadniając w udzielonym w piątek 7 stycznia wywiadzie swoje negatywne stanowisko wobec obowiązkowych szczepień nauczycieli. Minister zdrowia na konferencji prasowej wprost zażądał dymisji jednej z najbardziej kontrowersyjnych w tej chwili osób w polskiej oświacie. Czy do niej dojdzie? Stawka jest jednak większa, niż tylko odejście ważnej dla PiS urzędniczki.
Spór ministra zdrowia Adama Niedzielskiego z ministrem edukacji Przemysławem Czarnkiem – w dyskursie politycznym nazywany „rozmowami” – na temat obowiązkowych szczepień nauczycieli i pracowników oświaty trwa już od kilku tygodni. Gdy Adam Niedzielski – opierając się na rekomendacjach rady medycznej ds. COVID przy Premierze RP – zaczyna tylko mówić, że nauczyciele mogą zostać objęci takim samym obowiązkiem szczepień jak pracownicy medyczni (w tej chwili – od 1 marca, ale minister zapowiada skrócenie okresu przejściowego do 15 lutego), minister Czarnek lub któryś z jego bliskich współpracowników sygnalizuje brak zgody. I w tych kategoriach należy rozpatrywać piątkową wypowiedź Barbary Nowak. De facto małopolska kurator oświaty nie powiedziała, co do zasady, nic innego niż jej przełożeni. Posunęła się jednak za daleko, uzasadniając „weto” wobec obowiązku szczepień: podczas gdy ministerstwo edukacji skupia się na praktycznych aspektach (obowiązku wprowadzić nie można, bo ze szkół zniknie kilkanaście, może nawet dwadzieścia procent niezaszczepionych nauczycieli), ewentualnie umiłowaniem wolności i prawa każdego do podejmowania decyzji, Nowak nazwała szczepienia przeciw COVID-19 „eksperymentem”. – Absolutnie nie zgadzam się z pomysłem na to, żeby kogokolwiek do czegokolwiek przymuszać, zwłaszcza jeśli mówimy o szczepionkach, które, tak jak wszyscy wiedzą, jeszcze nie są do końca konsekwencje stosowania tego eksperymentu, jakby nie było, stwierdzone – mówiła kurator, jednocześnie odmawiając odpowiedzi na pytanie, czy sama zdecydowała się na szczepienie.
Adam Niedzielski, który w piątek zaszczepił się trzecią dawką szczepionki przeciwko COVID-19 w jednej z warszawskich aptek, podczas zorganizowanej z tej okazji konferencji prasowej potępił wypowiedź małopolskiej kurator. Stwierdził wprost, że Nowak powinna ponieść konsekwencje wypowiedzi o szczepionkach jako eksperymencie medycznym. – Takie osoby nie powinny ponosić odpowiedzialności za edukację – stwierdził wprost. – O takich wybrykach słyszymy systematycznie od czasu do czasu, że znajduje się osoba „oświecona”, która uważa, że potrafi przeciwstawić się swoim nikłym autorytetem całemu światu nauki – mówił.
Adam Niedzielski przywoływał dane, świadczące o skuteczności szczepień. – W tej chwili już nie opieramy się tylko i wyłącznie na deklaracjach producentów, którzy przeprowadzili wstępne badania, opieramy się na rzeczywistych obserwacjach. Widzimy, że szczepienie 60-krotnie, to są dane z Polski, chroni przed zgonem w stosunku do osób niezaszczepionych – argumentował. Minister zdrowia podkreślił, że każda wypowiedź, kwestionująca bezpieczeństwo i skuteczność szczepień, ma daleko idące konsekwencje. – Jeżeli ktoś chce się popisać i zaistnieć medialnie, bo to zawsze przyciąga uwagę, to powinien sobie jednocześnie zdawać sprawę, że bierze na siebie ogromną odpowiedzialność. Bo każda osoba, która ze względu na taką wypowiedź zwątpi, zrezygnuje ze szczepienia, to jest osoba, której życie i zdrowie obciąża odpowiedzialność tych tak zwanych autorytetów, które do tego namawiają – podsumował.
Od rana w piątek media społecznościowe kipiały od komentarzy na temat słów małopolskiej kurator, która nie raz wzbudzała już podobne emocje. To nie jest wcale pierwsza nieodpowiedzialna wypowiedź Barbary Nowak przeciw obowiązkowym szczepieniom (ale pierwsza, w której użyła słowa „eksperyment”). Barbara Nowak wielokrotnie zabierała głos przeciw edukacji seksualnej w szkołach (jako rzekomej „seksualizacji” dzieci), w ostatnich tygodniach zaś zdobyła rozgłos swoistą recenzją „Dziadów” w krakowskim Teatrze im. Juliusza Słowackiego. Recenzją tak negatywną, że z jednej strony krakowskie przedstawienia dramatu Mickiewicza są wyprzedane do końca marca („na pniu”!), a z drugiej – krakowscy samorządowcy i dyrekcja teatru przypuszczają, że z tego powodu Ministerstwo Kultury wycofało się z dofinansowania teatru w 2022 roku. To jeden z dowodów, jak mocną pozycję w Prawie i Sprawiedliwości ma Barbara Nowak, która uchodzi za protegowaną Ryszarda Terleckiego.
Dymisji Barbary Nowak zażądała opozycja, sugerując jednocześnie (Michał Szczerba), że resort edukacji nie jest na tyle odważny. – Boicie się panicznie antyszczepionkowego elektoratu. Jesteście jego zakładnikami! – napisał Szczerba na Twitterze. Po kilku godzinach zareagował i Przemysław Czarnek, który w swoim wpisie uznał wypowiedź Nowak za szkodliwą, zaznaczył, że z jej słowami absolutnie się nie zgadza i zachęcił do szczepień. Wkrótce sama Barbara Nowak również złożyła samokrytykę (brzmi znajomo?), publikując wpis, w którym przeprosiła za swoją wypowiedź: „Przyznaję, że mając wykształcenie historyczne, a nie medyczne, nie powinnam się wypowiadać w sprawie szczepionki”.
To jednak nie wyczerpuje sprawy. Zbiegiem okoliczności w piątek zapadła decyzja o odwołaniu z Pragi polskiego ambasadora – za to, że publicznie skrytykował nawet nie polski rząd, a zarządzających kopalnią Turów za eskalację konfliktu z Czechami. I atak przyszedł z najmniej chyba spodziewanej strony: – Premier Mateusz Morawiecki podjął decyzję! Ambasador RP w Czechach zostanie odwołany, bo: „Nie ma zgody na skrajnie nieodpowiedzialne wypowiedzi” (...) A może są równi i równiejsi?” – napisała na Twitterze Beata Mazurek, europosłanka PiS. – Ty głuchy jesteś? Nie trzymaj nas w nieustannej niepewności, tylko miej odwagę udzielić odpowiedzi – dodała w późniejszym o kilka godzin wpisie skierowanym wprost do Przemysława Czarnka. Włamanie na konto? Tak sugerowała m.in. Anna Siarkowska, posłanka PiS, będąca twarzą antyszczepionkowego i antysanitarystycznego skrzydła Zjednoczonej Prawicy. Okazało się, że bynajmniej. W rozmowie z Onetem Beata Mazurek potwierdziła, że są to jej własne słowa i niezwykle krytycznie wypowiedziała się o szkodliwej działalności Barbary Nowak.
Z drugiej strony – pojawiły się sygnały, że Barbara Nowak może liczyć nie tylko na wsparcie Anny Siarkowskiej. Do ministra edukacji i nauki w piątek wieczorem zwróciła się także inna polityk rządzącej koalicji, posłanka Solidarnej Polski Maria Kurowska. – O medal i nagrodę dla Pani Kurator Barbary Nowak proszę! Ma mądrość i odwagę bronić dzieci i nauczycieli przed przymusem, odbieraniem wolności i niewiadomymi skutkami wstrzykiwanych im preparatów – napisała Kurowska, dodając, że „takich szefów w Polsce potrzeba, aby Polska była Polską”.
Ministerstwo Edukacji zapowiedziało, że decyzja w sprawie konsekwencji, jakie poniesie Barbara Nowak zapadnie w poniedziałek. Z nieoficjalnych sygnałów wynika, że w grę wchodzi nawet dymisja, choć wydaje się to mało prawdopodobne. Bardziej prawdopodobne – formalna nagana, może kilkutygodniowe odsunięcie od zadań. Wszystko zależy od tego, czy dotychczasowi promotorzy Barbary Nowak zechcą jej bronić (i jak mocno), ale też – jak mocno w jej obronę zaangażują się antyszczepionkowo nastawieni politycy Zjednoczonej Prawicy. Czy, mówiąc wprost, zagrożą Jarosławowi Kaczyńskiemu (nie pierwszy raz) rebelią. Tymczasem... według danych European Center for Diseases Prevention and Control (ECDC) liczba zgonów z powodu COVID-19 w przeliczeniu na milion obywateli w Polsce jest jedną z największych w Unii Europejskiej (a także jedną z większych na świecie).
