Opracowali: prof. Roman Jaeschke MD PhD, dr med. Wiktoria Leśniak
Konsultował prof. dr hab. med. Adam Torbicki, Klinika Krążenia Płucnego i Chorób Zakrzepowo-Zatorowych Centrum Medycznego Kształcenia
Podyplomowego, Europejskie Centrum Zdrowia w Otwocku
Skróty: angio-TK – angiografia metodą tomografii komputerowej, CUS – ultrasonograficzny test uciskowy, DSA – angiografia subtrakcyjna, ZP – zatorowość płucna, ZŻG – zakrzepica żył głębokich, ŻChZZ – żylna choroba zakrzepowo-zatorowa
Wprowadzenie
Zatorowość płucna (ZP) jest główną przyczyną zgonów związanych z ciążą w krajach rozwiniętych; na przykład w Stanach Zjednoczonych odpowiada za 20% zgonów kobiet ciężarnych. Takim zgonom można zapobiegać poprzez właściwą profilaktykę i leczenie oraz czujność pozwalającą podjąć w odpowiednim czasie właściwe działania diagnostyczne. Rozpoznanie żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej (ŻChZZ) u kobiet w ciąży jest trudne, ponieważ niektóre objawy tej choroby (lekka duszność, tachykardia, obrzęk kończyn dolnych) występują też u zdrowych kobiet ciężarnych. Ostatecznie wstępne podejrzenie ŻChZZ u kobiet w ciąży potwierdza się w mniej niż 10% przypadków. W celu dostarczenia lekarzom wskazówek, jak postępować w razie podejrzenia ZP u kobiety w ciąży, zespół ekspertów różnych specjalności (w tym radiolodzy, specjaliści medycyny nuklearnej, ginekolodzy, pneumonolodzy, metodolog, a także etycy i biofizycy) opracował wytyczne oparte na danych naukowych, używając systemu GRADE. Zgodnie z tym systemem zalecenia sklasyfikowano jako słabe lub silne. Silne zalecenie oznacza, że dla większości pacjentów korzyści z określonego postępowania przewyższają ryzyko (wówczas autorzy piszą "zalecamy"). Zalecenia słabe oznacza, że bilans korzyści, ryzyka i obciążeń związanych z określonym postępowaniem jest niepewny (w takim przypadku autorzy piszą "sugerujemy"). Autorzy podkreślają niską lub bardzo niską jakość danych, na podstawie których sformułowali poniższe zalecenia. Przy określaniu sekwencji badań diagnostycznych dużą wagę przywiązywano do ograniczania narażenia matki i dziecka na promieniowanie jonizujące.