Drugim elementem ryzyka w tym scenariuszu jest brak przestrzegania zaleceń dystansowania i noszenia maseczek, biorąc pod uwagę, że z przyczyn pogodowych w okresie jesienno-zimowym ludzie częściej przebywają w przestrzeniach zamkniętych, gdzie ryzyko transmisji jest wielokrotnie wyższe.
W tym scenariuszu możliwości inspekcji sanitarnej najprawdopodobniej zostałyby szybko przekroczone, co skutkowałoby szybkim wzrostem liczby zachorowań.
Naukowcy apelują o przestrzeganie zaleceń i przypominają, że do zakażania się najczęściej dochodzi w sytuacji dłuższego (typowo ponad 15 minut) i bliskiego (odległość poniżej 2 m) kontaktu w pomieszczeniu zamkniętym z osobą już zakażoną.
Ryzyko zakażenia się można zmniejszyć, starając się skrócić czas kontaktu, konsekwentnie utrzymując właściwy dystans przestrzenny (co najmniej 2 m), w rozmowie nie podnosząc głosu, a dodatkowo nosząc na twarzy maseczkę, która starannie zakrywa usta i nos. Ważne jest również częste mycie rąk i unikanie dotykania twarzy. Zwłaszcza w zamkniętych pomieszczeniach powyższe rygory sanitarne powinny być surowo stosowane. – Na wolnym powietrzu te rygorystyczne zalecenia, do których powinniśmy się stosować, mogą być nieco osłabione. Wiadomo bowiem, że na otwartej przestrzeni znacznie trudniej dochodzi do transmisji wirusa. Według pewnych szacunków szansa na zakażenie podczas takiego samego kontaktu dwóch osób jest nawet dwudziestokrotnie mniejsza, gdy zachodzi on na otwartej przestrzeni, w porównaniu ze spotkaniem w pomieszczeniu zamkniętym, na dodatek źle wentylowanym lub wietrzonym – czytamy w raporcie.
Ale nawet w sytuacji spotkań na otwartym powietrzu powinno się, według naukowców:
- zadbać o odpowiedni dystans (co najmniej 2 m), a jeśli nie jest to możliwe – założyć maseczkę;
- w regionach o dużej liczbie zakażeń unikać ceremonii religijnych (nabożeństwa) czy rodzinnych (wesela czy szumne imieniny, urodziny lub rocznice) i imprez publicznych (mecze sportowe, koncerty, spektakle teatralne), które gromadzą wiele osób i podczas których nie sposób zachować odpowiednich zaleceń sanitarnych,
- powstrzymywać od bezpośrednich powitań, pożegnań, innych serdecznych gestów, ściskania się, obejmowania się itd.
Raport zaleca również zaszczepienie się przeciwko sezonowej grypie, ale także pneumokokom.
Szczególne zalecenia naukowcy sformułowali pod adresem osób po 65. roku życia i cierpiących na choroby współistniejące. Naukowcy z PAN przypominają, że blisko 7 milionów osób w Polsce to osoby starsze niż 65 lat. 90 proc. jest obciążonych chorobami przewlekłymi, często kilkoma na raz.
Do czasu wynalezienia szczepionki osoby starsze powinny:- maksymalnie ograniczyć kontakty z innymi osobami, nawet członkami bliskiej rodziny;
- w przypadku niezbędnych do egzystencji kontaktów rygorystycznie przestrzegać wymienionych powyżej zaleceń sanitarnych i egzekwować ich stosowanie u osób, z którymi się kontaktują;
- codzienne obserwować stan swojego zdrowia, mierzyć temperaturę ciała, ciśnienie krwi, a przy zaobserwowaniu niepokojących objawów (temperatura powyżej 38 st. C, kłopoty z oddychaniem, utrata węchu lub smaku itd.) bezzwłoczne zwrócić się do właściwego inspektoratu sanitarnego lub najbliższego szpitala zakaźnego;
- zawczasu zaszczepić się przeciwko sezonowej grypie i pneumokokom.
Jeśli nie uda się upowszechnić stosowania się do zaleceń sanitarnych, trzeba będzie się uciec do ponownego zamrożenia gospodarki i życia społecznego (lockdown). Koszty tego rozwiązania będą olbrzymie dla obywateli i państwa – przestrzegają autorzy raportu.
Zabacz RAPORT PAN
