Jak cytować: Jak cytować: Stopyra L., Olszanecki R., Szczepanek M., Kuchar E., Mrukowicz J., Lewandowska M., Wroczyńska A.: COVID-19 – wybrane zagadnienia. Lek. Rodz., 2020; 3: 95-110
Skróty: ACE 2 – konwertaza angiotensyny typu 2, ACEI – inhibitory konwertazy angiotensyny, ARB – blokery receptora angiotensynowego, COVID-19 – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, SARS-CoV-2 – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2
Co wiadomo o objawach ze strony przewodu pokarmowego w COVID-19?
U części chorych na COVID-19 występują objawy ze strony przewodu pokarmowego, najczęściej biegunka (u 2–14%) i wymioty (u 1–5%). Opisywano też występowanie nudności i bólu brzucha. Receptor angiotensyny II, który umożliwia wnikanie SARS-CoV-2 do komórki, występuje w dużym stężeniu na powierzchni enterocytów jelita cienkiego.
Zakażone enterocyty mogą być powodem występowania biegunki w przebiegu COVID-19. Materiał genetyczny wirusa stwierdzano w stolcu niektórych chorych (wówczas okres eliminacji wirusa był dłuższy w porównaniu z eliminacją z układu oddechowego), co – jak się podejrzewa – może mieć znaczenie w przenoszeniu zakażenia.
W większości przypadków COVID-19 objawy ze strony przewodu pokarmowego wyprzedzały objawy ze strony układu oddechowego lub występowały równocześnie, ale donoszono również o chorych, u których objawy ze strony układu pokarmowego były jedynymi objawami zakażenia. Nie oznacza to oczywiście, że u każdej osoby z biegunką czy nudnościami powinno się wykonać badanie metodą reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR) w kierunku zakażenia SARS-CoV-2.
Obecnie wydaje się, że z powodu ograniczonych możliwości wykonywania testów (zarówno wskutek ich niedoboru, jak i ograniczonych możliwości laboratoriów) nie tylko polski system opieki zdrowotnej temu nie sprosta. Chodzi raczej o wzbudzenie czujności – ściślejsze izolowanie chorych z takimi objawami i monitorowanie, czy nie rozwija się u nich zagrażająca życiu niewydolność oddechowa.
Piśmiennictwo
1. Li J., Li S., Cai Y. i wsp.: Epidemiological and clinical characteristics of 17 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus infections outside Wuhan, China. medRxiv, 2020; doi: https://doi.org/10.1101/2020.02.11.200220532. Huang Ch., Wang Y., Li X. i wsp.: Clinical features of patients infected with 2019 novel coronavirus in Wuhan, China. Lancet, 2020; 395: 497–506
3. Chen N., Zhou M., Dong X. i wsp.: Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study. Lancet, 2020; 395: 507–513
4. Wang D., Hu B., Hu C. i wsp.: Clinical characteristics of 138 hospitalized patients with 2019 novel coronavirus–infected pneumonia in Wuhan, China. JAMA, 2020; 323: 1061–1069
5. Guan W.J., Ni Z.Y., Hu Y. i wsp.: Clinical characteristics of coronavirus disease 2019 in China. N. Engl. J. Med., 2020; doi.org/10.1056/NE JMoa2002032 (dostęp: 28.02.2020)
6. Mao R., Liang J., Wu K.C., Chen M.H.: Responding to CO VID-19: perspectives from the Chinese Society of Gastroenterology. Gastroenterology, 2020; doi: https://doi. org/10.1053/j.gastro.2020.03.046 (dostęp: 30.03.2020)
7. Luo S., Zhang X., Xu H.: Don’t overlook digestive symptoms in patients with 2019 novel coronavirus disease (CO VID-19). Clin. Gastroenterol. Hepatol., 2020; doi: https://doi. org/10.1016/j.cgh.2020.03.043
8. Gu J., Han B., Wang J.: CO VID-19: gastrointestinal manifestations and potential fecal-oral transmission. Gastroenterology, 2020; doi: https://doi.org/10.1053/j.gastro.2020.02.054
9. Hindson J.: CO VID-19: faecal-oral transmission? Nat. Rev. Gastroenterol. Hepatol., 2020; https://doi.org/10.1038/s41 575-020-0295-7
