Ocena cyrkulacji SARS-CoV-2 i jego wariantów w krajach UE/EOG, stosowania interwencji niefarmakologicznych i szczepień przeciw COVID-19: stan na 30 września 2021 - strona 2

15.10.2021
dr n.med. Anna Kuna
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej, Gdański Uniwersytet Medyczny w Gdyni
Na podstawie: Rapid Risk Assessment: Assessing SARS-CoV-2 circulation, variants of concern, non-pharmaceutical interventions and vaccine rollout in the EU/EEA, 16th update https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/rapid-risk-assessment-assessing-sars-cov-2-circulation-variants-concern

Zalecane środki kontroli transmisji SARS-CoV-2

Środki ochrony osobistej jak maski, a także sprawna wentylacja powietrza w zamkniętych przestrzeniach i utrzymywanie dystansu społecznego powinny być utrzymywane, choć w stopniu wynikającym z oceny lokalnej sytuacji epidemiologicznej, poziomu wyszczepienia populacji oraz transmisji dominującego wariantu wirusa (obecnie Delta). Prawdopodobna jest konieczność kontynuacji stosowania tych metod, do czasu zaszczepienia dużego odsetka populacji.

Wszystkie kraje powinny nadal propagować szczepienia przeciw COVID-19, szczególnie w grupach o niskim stopniu uodpornienia. Należy także poddać wnikliwej analizie przyczyny odmowy szczepień. W zależności od miejscowej sytuacji epidemiologicznej, zaleca się utrzymanie stosowania środków ochrony osobistej przynajmniej do końca listopada br. w celu kontroli transmisji wariantu Delta. Wszystkie osoby należące do populacji narażonych na ciężki przebieg COVID-19 powinny zostać jak najszybciej zaszczepione, a także wszyscy pracownicy ochrony zdrowia, również z uwagi na spodziewany wzrost liczby zakażeń wirusem grypy i innymi patogenami układu oddechowego.

Ryzyko transmisji w grupie niezaszczepionych dzieci wciąż istnieje, więc ważne jest utrzymanie zasad sanitarnych w placówkach oświatowych. W regionach, gdzie coraz więcej dorosłych jest w pełni zaszczepionych, a dzieci pozostają wrażliwe z uwagi na brak szczepień w tej grupie wiekowej lub mały odsetek dzieci uodpornionych, w najbliższych miesiącach spodziewany jest wzrost liczby zakażeń wśród nieletnich. Wysoka zakaźność wariantu Delta wiąże się z większym ryzykiem transmisji w placówkach edukacyjnych w porównaniu z poprzednimi wariantami, przy zachowaniu porównywalnych środków ostrożności. Zamykanie szkół i nauka zdalna mają bez wątpienia niekorzystny wpływ na dzieci, więc w miarę możliwości należy brać pod uwagę strategie alternatywne. Jako podstawę uważa się unikanie skupisk ludzkich, stosowanie zasad higieny, masek oraz sprawną wentylację powietrza. Jedną z opcji, którą można rozważyć jest strategia „test-to-stay“, pozwalająca uniknąć absencji dzieci w szkołach i ograniczyć dalszą transmisję wirusa. Wyniki badań przeprowadzonych w Wielkiej Brytanii wskazują na przydatność strategii codziennego wykonywania testów w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 wśród uczniów po kontakcie z osobą zakażoną na terenie szkoły jako rozwiązania alternatywnego wobec kwarantanny.

ECDC przypomina, że ograniczenia przemieszczania się osób nie mają większego wpływu na czas i intensywność epidemii w porównaniu ze stosowaniem środków ochrony osobistej. Ścisłe restrykcje na bardzo wczesnym etapie rozprzestrzeniania się nowego wariantu wirusa mogą skutkować opóźnieniem rozpowszechniania się nowych typów, jednak nie jego zahamowaniem. Podczas podróży należy zachowywać wszystkie środki ochrony osobistej niezależnie od zaszczepienia.

Przyszłe losy pandemii zależą przede wszystkim od utrzymania dystansu społecznego oraz odporności uzyskanej po szczepieniu i/lub przebyciu zakażenia. Najważniejszym priorytetem na najbliższe miesiące jest zaszczepienie jak największej części populacji. Utrzymać należy sprawne testowanie i nadzór epidemiologiczny nad zakażeniami. Obecnie dodatkową dawkę szczepionki jako część podstawowego kursu szczepienia ECDC zaleca pacjentom z istotnymi zaburzeniami odporności (np. po przeszczepieniu narządu). Ponadto dodatkowa dawka przewidywana jest dla osób starszych, szczególnie mieszkających w domach opieki oraz dla pracowników ochrony zdrowia, przede wszystkim pracujących z chorymi o wysokim ryzyku ciężkiego przebiegu COVID-19.

Poza tym konieczne jest zarówno dalsze monitorowanie zakażeń przez służby sanitarne, jak i bieżąca kontrola skuteczności szczepień przeciw COVID-19. Niezbędna jest również regularna analiza molekularna aktualnie krążących wariantów wirusa. W komunikacji społecznej należy podkreślać, że pandemia nadal się nie zakończyła. Nawet w populacjach o wysokim stopniu wyszczepienia, możliwe są nadal infekcje również wśród osób w pełni zaszczepionych (zakażenia przełamujące). Najbardziej narażeni na zakażenie pomimo szczepienia są pacjenci obciążeni przewlekłymi chorobami współistniającymi i/lub z zaburzeniami odporności.

strona 2 z 2
Aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce Covid - aktualne dane

COVID-19 - zapytaj eksperta

Masz pytanie dotyczące zakażenia SARS-CoV-2 (COVID-19)?
Zadaj pytanie ekspertowi!