Opracowała lek. Magdalena Pisarska
Skróty: ERAS – protokół kompleksowej opieki okołooperacyjnej dla poprawy wyników leczenia; POD – doba pooperacyjna
Metody: jednoośrodkowe prospektywne badanie obejmujące kolejnych pacjentów poddanych laparoskopowym resekcjom jelita grubego od sierpnia 2014 do września 2016 roku; opieka okołooperacyjna prowadzona była zgodnie z protokołem kompleksowej opieki okołooperacyjnej dla poprawy wyników leczenia (enhanced recovery after surgery – ERAS; średnia realizacja protokołu ERAS >85%); 4-krotnie pobierano próbki krwi w celu pomiaru stężenia albumin: w dniu zabiegu oraz w 3 kolejnych dobach pooperacyjnych (postoperative day – POD)
Populacja: 105 pacjentów operowanych laparoskopowo z powodu potwierdzonego histopatologicznie gruczolakoraka jelita grubego; wykluczono pacjentów z chorobami zapalnymi jelit i innymi chorobami autoimmunologicznymi, operowanymi doraźnie, u których konieczna była konwersja, oraz ze stwierdzonymi przerzutami odległymi lub guzem zaawansowanym miejscowo (T4)
Grupa 1: chorzy bez powikłań infekcyjnych (n = 82)
Grupa 2: chorzy, u których wystąpiły powikłania infekcyjne (n = 23)
Wyniki: Powikłania infekcyjne: nieszczelność zespolenia (8,6%), zakażenie miejsca operowanego (5,7%), zakażenie układu moczowego (2,8%), zapalenie płuc (1,9%), ropień wewnątrzbrzuszny (1,9%), infekcja Clostridium difficile (1,0%).
W grupie 1. w porównaniu z grupą 2. stwierdzono:
- krótszy czas trwania hospitalizacji (4 dni vs. 9 dni, p <0,001)
- mniejszy odsetek ponownych przyjęć do szpitala (4,9% vs. 17,4%, p <0,001).
Nie stwierdzono statystycznie istotnych różnic pomiędzy grupami dotyczących:
- płci, wieku, wskaźnika masy ciała, stopnia w skali ASA oceniająca ryzyko operacyjne, chorób towarzyszących
- lokalizacji nowotworu (okrężnica/odbytnica) i jego stopnia zaawansowania wg klasyfikacji AJCC
- śródoperacyjnej utraty krwi i czasu zabiegu
- okołooperacyjnej podaży płynów dożylnych.
Średnie stężenie albumin w kolejnych dobach wyniosło w grupie 1 i 2 odpowiednio:
- POD 0 – 38,7 ±4,9 vs. 37,7 ±5,0 (p = 0,587)
- POD 1 – 36,5 ±4,2 vs. 34,7 ±4,2 (p = 0,071)
- POD 2 – 36,2 ±4,1 vs. 32,6 ±5,6 (p = 0,009)
- POD 3 – 36,0 ±4,4 vs. 30,9 ±3,5 (p <0,001).
Ze względu na dużą zmienność pomiarów przedoperacyjnych obliczono Δ-albumin dla każdego dnia (ΔPOD1: różnica stężenia POD1 i POD0; ΔPOD2: różnica POD2 i POD0 itp.). Odnotowano istotne statystycznie różnice w POD2 (p = 0,049) i POD 3 (p = 0,003) między grupami.
Zastosowano krzywą ROC do określenia optymalnego punktu odcięcia stężeń albumin w kolejnych dniach. Pomiar w POD3 charakteryzował się największą swoistością i czułością.
Wnioski
Wykazaliśmy, że regularny pomiar stężenia albumin we wczesnych dobach pooperacyjnych może być korzystny pod kątem wykrywania pooperacyjnych powikłań infekcyjnych. Chociaż zmiany w zakresie stężenia albuminach odnotowuje się już po operacji, to parametr ten jest względnie nieswoisty. Jednak kolejne pomiary mogą służyć jako pomocniczy biomarker w monitorowaniu stanu osób po laparoskopowych resekcjach jelita grubego w grupie pacjentów prowadzonych zgodnie z protokołem ERAS.
