Postępowanie w stanach nagłych w nieswoistych chorobach zapalnych jelit
Postępowanie w stanach nagłych w nieswoistych chorobach zapalnych jelit. Omówienie wytycznych World Society of Emergency Surgery i American Association for the Surgery of Trauma
03.03.2023
dr n. med. Szymon Pietruszka1, dr n. med. Małgorzata Szczepanek2
1 Szpital im. Stefana Żeromskiego w Krakowie; Szpital Św. Rafała w Krakowie
2 Zakład Dydaktyki Medycznej, Centrum Innowacyjnej Edukacji Medycznej, Uniwersytet Jagielloński Collegium Medicum w
Krakowie
Komentarz: prof. dr hab. n. med. Piotr Eder, Katedra i Klinika Gastroenterologii, Dietetyki i Chorób Wewnętrznych
Uniwersytetu Medycznego im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu;
Szpital Kliniczny im. Heliodora Święcickiego w Poznaniu
Wybrane treści dla pacjenta:
-
Biegunka wirusowa
Na całym świecie ostre biegunki wywołane przez czynniki zakaźne, głównie wirusy i bakterie, rzadziej pierwotniaki, są po zakażeniach górnych dróg oddechowych najczęstszą chorobą ludzi w każdym wieku. Biegunki wirusowe występują ze zbliżoną częstością zarówno w krajach rozwijających się, jak i rozwiniętych, gdyż są znacznie bardziej zaraźliwe od biegunek bakteryjnych – do zakażenia wystarcza spożycie już 10–100 wirusów.
-
Giardioza (lamblioza)
Gardioza (lamblioza) to choroba pasożytnicza dwunastnicy i jelita cienkiego wywołana przez pierwotniaka Giardia duodenalis przebiegająca z przewlekłą biegunką. Jest najczęstszym zarażeniem pierwotniakowym na świecie. Większość przypadków zarażenia nie powoduje żadnych objawów i ulega samoistnemu wyleczeniu
-
Biegunka
Biegunka jest często występującym objawem, który zazwyczaj trwa krótko. Przewlekła biegunka może wskazywać na potencjalnie poważne choroby, dlatego zawsze należy ja zdiagnozować. Podczas biegunki należy dbać o odpowiednie nawodnienie i równowagę elektrolitową.
-
Biegunki wywołane przez patogenne szczepy Escherichia coli
Szczepy Escherichia coli mają zdolność do wywoływania zapalenia jelita cienkiego i/lub jelita grubego. Odpowiednia kwasowość soku żołądkowego działa dezynfekująco i chroni do pewnego stopnia przed zakażeniem, dlatego na zakażenia patogennymi szczepami Escherichia coli są szczególnie podatne osoby z niską kwaśnością soku żołądkowego.
-
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (colitis ulcerosa)
Wrzodziejące zapalenie jelita grubego (WZJG, colitis ulcerosa) jest chorobą zapalną błony śluzowej odbytnicy lub odbytnicy i okrężnicy, prowadzącym w cięższych przypadkach do powstania owrzodzeń. Należy do grupy nieswoistych chorób zapalnych jelit o niewyjaśnionej przyczynie. Głównym objawem choroby jest biegunka, często z domieszką krwi. Choroba przebiega z rzutami (zaostrzeniem objawów) i remisją. Leczenie colitis ulcerosa ma charakter przewlekły i polega na zapobieganiu nawrotom oraz na łagodzeniu przebiegu zaostrzeń.
-
Zespół jelita drażliwego
Zespół jelita drażliwego to choroba przewlekła, której głównymi objawami są ból brzucha i nieprawidłowy rytm wypróżnień (biegunki, zaparcia lub naprzemiennie). Choć zespół jelita drażliwego powoduje przykre objawy i może wpływać na funkcjonowanie, nie jest ciężką chorobą ani nie prowadzi do niekorzystnych skutków zdrowotnych. Bardzo ważnym elementem leczenia jest odpowiednia dieta.
-
Biegunka infekcyjna
Biegunka infekcyjna jest chorobą spowodowaną przez czynnik zakaźny, która zwykle samoistnie, stopniowo ustępuje, nawet przed zasięgnięciem porady lekarza.
-
Biegunka bakteryjna
Zakażenia bakteryjne umiejscawiają się głównie w jelicie grubym, dlatego stolce w biegunkach bakteryjnych zwykle są niezbyt obfite, natomiast zawierają patologiczne domieszki, takie jak śluz, ropę lub krew. Biegunki bakteryjne przenoszą się drogą pokarmową i są znacznie mniej zaraźliwe niż biegunki wirusowe.
-
Zespół krótkiego jelita
Zespół krótkiego jelita to stan, w którym doszło do nagłego wyłączenia funkcji jelita cienkiego, prowadzącego do znacznego ograniczenia przyswajania składników odżywczych, co wiąże się z niemożnością prawidłowego funkcjonowania organizmu.
-
Zapalenia stawów w przebiegu nieswoistych zapaleń jelit
Dokładna przyczyna występowania zapaleń stawów związanych z nieswoistymi zapaleniami jelit nie jest znana. Przypuszcza się, że zapalenia stawów są powiązane z nieprawidłowościami dotyczącymi funkcjonowania układu odpornościowego, które występują przy nieswoistych zapaleniach jelit. Czasem objawy zapalenia stawów pojawiają się przed zdiagnozowaniem wrzodziejącego zapalenia jelit lub choroby Leśniowskiego i Crohna.
