Tak jak zapowiadaliśmy kilka dni temu, Sejmik Województwa Wielkopolskiego w poniedziałek zaapelował do rządu o wprowadzenie obowiązku szczepień ochronnych przeciwko COVID-19. Za przyjęciem stanowiska zagłosowało 22 radnych, przeciwnych było 9, jeden radny wstrzymał się od głosowania. W stanowisku samorządowcy z Wielkopolski upomnieli się też o regulacje umożliwiające stosowanie certyfikatów covidowych. W pierwszej sprawie rząd jest przeciw, w drugiej – kluczy.
Fot. Cezary Aszkiełowicz / Agencja Wyborcza.pl
– Jeśli nie zrobimy wszystkiego, by ograniczyć liczbę chorych naCOVID-19, to straty dla społeczeństwa będą ogromne – tłumaczył marszałek Marek Woźniak. – Szczepienia to obecnie jedno z najskuteczniejszych narzędzi, jakimi dysponuje ludzkość w walce ze śmiertelnymi chorobami zakaźnymi zagrażającymi zdrowiu i życiu. Są one powszechnie uznaną metodą zapobiegania chorobom zakaźnym, stanowią również narzędzie w budowaniu odporności populacyjnej. (…) Należy przyjąć, że obowiązkowe szczepienia ochronne są wyrazem troski władz publicznych o zdrowie Polaków. Od marca 2020 roku społeczeństwo oraz instytucje publiczne zmagają się z epidemią wywołaną SARS-CoV-2. Dwa lata epidemii wywarły piętno na życiu społeczno-gospodarczym w każdym jego aspekcie – przypominają samorządowcy z Wielkopolski i wyliczają „oczywiste oczywistości”, czyli katalog kosztów społecznych, ekonomicznych, zdrowotnych, jakie są związane z przedłużającą się pandemią. – Ogromne koszty społeczne związane z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 mają swoje długofalowe konsekwencje w postaci ograniczenia dostępu do świadczeń zdrowotnych dla osób cierpiących na choroby inne, niż spowodowana przez SARS-CoV-2. Przekształcanie oddziałów szpitalnych na oddziały covidowe, powoduje ograniczenie dostępności do specjalistycznej opieki przewlekle chorym, a szczególnie pacjentom nowotworowym i cierpiącym na choroby układu krążenia. W znacznym stopniu ograniczano operacje planowe pacjentów, a zaniechanie takiej interwencji prowadzi często do pogorszenia zdrowia i docelowo konieczności działania w stanie zagrożenia życia. Stan epidemii ma również rujnujące skutki dla systemu edukacji. Konsekwencje nauki zdalnej i brak socjalizacji uczniów stanowić będą w kolejnych latach kluczowy problem społeczny. Nie bez znaczenia jest również zapewnienie przedsiębiorcom możliwości prowadzenia w sposób bezpieczny i ciągły działalności gospodarczej stanowiącej podstawę utrzymania znaczącej części społeczeństwa – podkreślają.
Obowiązkowe szczepienia i możliwość ograniczenia dostępu do części usług dla osób, które tego obowiązku nie dopełnią to, według wielkopolskich radnych, jedyna recepta na skuteczną walkę nie tylko z pandemią COVID-19, ale też jej skutkami.
Poniedziałkowe zapowiedzi obostrzeń, jakie przedstawił minister zdrowia Adam Niedzielski, zdaniem ekspertów i praktyków – w tym przedsiębiorców oraz prawników – są niewystarczające. Ale nie tylko – są obarczone wadą, polegającą na braku instrumentów prawnych, które pomogłyby wyegzekwować nawet takie półśrodki. Minister zapowiedział bowiem, że nie potrzeba certyfikatów covidowych, by przedsiębiorcy czy organizatorzy wydarzeń (np. parafie!) mogły przestrzegać limitów gości czy uczestników (50% miejsc), w dodatku honorując zasadę, że zaszczepionych do owych limitów się nie liczy. Poza ewidentnym premiowaniem niezaszczepionych, to rozwiązanie ma poważny błąd logiczny: nie ma przepisów, które pozwoliłyby na weryfikowanie statusu zaszczepienia. Minister w poniedziałek publicznie sam to zresztą przyznał, tłumacząc, że przedsiębiorcy (instytucje) muszą przygotować regulaminy na podstawie rozporządzenia, a rząd będzie się starać te przepisy „dokleić” (Adam Niedzielski użył dokładnie tego sformułowania) do ustawy.
Swoje teorie na temat wprowadzanych obostrzeń minister rozwijał we wtorek na antenie TVN24. Mówił, na przykład, że w Polsce są „uniwersalne rozwiązania” w zakresie sprawdzania certyfikatów covidowych, a klient, który nie chce go okazać na wejściu, nie powinien zostać wpuszczony – np. do restauracji lub hotelu. Tymczasem Rzecznik Praw Obywatelskich już wiele tygodni temu zastrzegł, że ograniczenia tego typu będą zgodne z konstytucją tylko wówczas, gdy zostaną wprowadzone w drodze ustawy. Pytany, kilka razy, przez prowadzącego program, dlaczego rząd nie przygotował ustawy wprowadzającej odpowiednie przepisy, minister stwierdził: – Obecnie mamy sytuację, że nie ma podstawy prawnej do żądania takiego certyfikatu, ale z drugiej strony jest wystarczająca przestrzeń, jeżeli chodzi o regulację, która mówi, że w przypadku, gdy mamy 50% limit zapełnienia kina i ten limit jest osiągany, to kolejne bilety powinny być sprzedawane wyłącznie za okazaniem paszportu. Jeżeli ten paszport nie jest okazany, to bilet nie powinien być sprzedany.
Jak w praktyce będą wyglądać kontrole? Przedstawiciele inspekcji sanitarnej będą kontrolowali, czy te limity są przestrzegane i np. jeżeli podczas kontroli okaże się, że w restauracji jest więcej niż 50% obłożenia, to przedsiębiorca będzie musiał udowodnić, że zweryfikował paszporty tych osób, które są ponad limit. Samo zapytanie o taki paszport nie jest wystarczające, podkreślił Niedzielski.
Zdaniem Niedzielskiego już w tej chwili paszporty covidowe są sprawdzane nie tylko przez straż graniczną, ale też przedsiębiorców, na przykład na „różnych imprezach”.
Co do obowiązku szczepień przeciwko COVID-19 minister zdrowia stwierdził, że na razie nie widzi takiej potrzeby, by wszyscy obywatele zostali nim objęci (dając do zrozumienia, że być może mogliby być objęci niektórzy, ale przecież i w tej sprawie rząd nie podjął żadnej decyzji, mimo składanych przez Niedzielskiego deklaracji o objęciu takim obowiązkiem pracowników ochrony zdrowia, łącznie z opcją rozwiązania umowy o pracę w przypadku odmowy), ale dyskusja trwa. W poniedziałek zdecydowanie przeciw obowiązkowym szczepieniom wypowiedział się – po raz kolejny – prezydent Andrzej Duda (p. Nie ma wolności bez solidarności).
