Opracowała: lek. Iwona Rywczak
Skróty: CI – przedział ufności, IRR – iloraz współczynników zapadalności
W amerykańskim badaniu z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono ryzyko wystąpienia zapalenie mięśnia sercowego lub zapalenia osierdzia u osób zaszczepionych szczepionką zawierającą żywe wirusy. W badaniu wykorzystano metodę self-controlled risk interval – okres obserwacji podzielono na okres ryzyka (42 dni po szczepieniu) i okres kontrolny (85–365 dni po szczepieniu), a następnie porównano zapadalność na obie choroby w tych okresach. Na podstawie kryteriów Centers for Disease Control and Prevention i Departamentu Obrony przypadki zapalenia mięśnia sercowego lub osierdzia podzielono na potwierdzone, prawdopodobne i możliwe.
Do badania zakwalifikowano 416 629 dorosłych, którzy w latach 1996–2007 otrzymali co najmniej jedną szczepionkę zawierającą atenuowane wirusy. Osoby te korzystały ze świadczeń zdrowotnych udzielanych przez placówki uczestniczące w projekcie VSD. W analizowanym okresie podano 297 000 dawek szczepionek zawierających wirusa odry, świnki lub różyczki, 87 295 dawek szczepionki przeciwko ospie wietrznej, 76 606 dawek szczepionki przeciwko żółtej gorączce i 35 291 dawek doustnej szczepionki przeciwko poliomyelitis (OPV). Na podstawie dostępnej dokumentacji medycznej stwierdzono 54 przypadki zapalenia osierdzia (w tym 5 uznano za potwierdzone) i 18 przypadków zapalenia mięśnia sercowego (w tym 3 potwierdzone).
W okresie 42 dni po szczepieniu stwierdzono 1 prawdopodobny przypadek zapalenia osierdzia – 36 dni po szczepieniu przeciwko żółtej gorączce, pacjent otrzymał na tej samej wizycie szczepionkę przeciwko błonicy i tężcowi (Td) oraz przeciwko meningokokom, a 4 dni później szczepionkę przeciwko poliomyelitis (inaktywowaną), przeciwko grypie i WZW typu A. Nie zaobserwowano żadnego zachorowania na zapalenie mięśnia sercowego ani na potwierdzone lub możliwe zapalenie osierdzia. Zapadalność na potwierdzone zapalenie osierdzia lub mięśnia sercowego w ciągu 42 dni po szczepieniu „żywą” szczepionką przeciwwirusową wyniosła zatem 0,24/100 000 zaszczepionych osób. Pozostałych 71 przypadków (potwierdzone, prawdopodobne i możliwe) wystąpiło ≥43 dni po szczepieniu – tylko 10 z nich odnotowano w okresie kontrolnym 85–365 dni po szczepieniu. Na podstawie powyższych danych stwierdzono, że ryzyko zachorowania na zapalenie mięśnia sercowego u osób zaszczepionych „żywą” szczepionką przeciwwirusową nie jest zwiększone – IRR: 0,57 (95% CI: 0,07–4,51).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że osoby zaszczepione szczepionkami zawierającymi atenuowane wirusy rzadko chorują na zapalenie mięśnia sercowego lub osierdzia, a zapadalność nie różni się od zapadalności stwierdzanej w populacji ogólnej. Ryzyko wystąpienia tych chorób w ciągu 6 tygodni po szczepieniu nie było zwiększone.
