Opracowała Małgorzata Ściubisz, redaktor serwisu „Szczepienia”
W badaniu kliniczno-kontrolnym typu test-negative design przeprowadzonym w Szkocji oceniono skuteczność inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie (IIV) w zapobieganiu zachorowaniom na grypę potwierdzoną laboratoryjnie u dzieci i dorosłych chorych na astmę oskrzelową.
Populację badania stanowiły 5022 osoby w wieku >6 miesięcy chore na astmę (stosujące przewlekle lub objawowo wziewne lub systemowe glikokortykosteroidy [GKS] i/lub z epizodem zaostrzenia wymagającym hospitalizacji w wywiadzie), które z powodu objawów ostrego zakażenia dróg oddechowych zgłosiły się do placówki ambulatoryjnej lub wymagały hospitalizacji. Od uczestników badania w ciągu kilku sezonów epidemicznych grypy pobrano 5910 próbek. Grupę przypadków utworzyło 781 osób, u których metodą PCR z odwrotną transkryptazą (RT-PCR) potwierdzono grypę, a grupę przypadków 5129 osób, u których grypę wykluczono. Skuteczność szczepienia oszacowano, porównując wskaźniki wyszczepialności w obu grupach.
Ogółem skuteczność rzeczywista IIV w zapobieganiu zachorowaniom na grypę potwierdzoną laboratoryjnie u chorych na astmę wyniosła 55% (95% CI: 45,8–62,7). Skuteczność IIV różniła się w zależności od sezonu epidemicznego, szczepu wirusa grypy odpowiedzialnego za zachorowanie i wieku pacjentów. Największą skuteczność szczepionki obserwowano w sezonie epidemicznym 2010/2011 (76,1% [95% CI: 55,6–87,1]), w którym za zachorowania odpowiadał głównie wirus grypy A/H1N1 i skład antygenowy szczepionki był dobrze dopasowany do szczepów wirusa grypy krążących w populacji. Większą skuteczność szczepionki obserwowano wobec zachorowań wywołanych wirusem grypy A/H1N1 (48,4% [95% CI: 19,4–66,9]) i B (60,8% [95% CI: 31,6–77,5]), mniejszą wobec zachorowań wywołanych szczepem A/H3N2 (29,3% [95% CI: 1,0–49,4]). W zależności od wieku skuteczność IIV wyniosła: 46% (95% CI: 11,2–67,2) u osób w wieku ≤17 lat, 57% (95% CI: 42,3–68,0) u osób w wieku 18–54 lat, 57,6% (95% CI: 29,6– 74,5) u osób w wieku 55–64 lat, 56,8% (95% CI: 24,0–74,9) u osób w wieku 65–74 lat oraz 51,9% (95% CI: 9,2–74,5) u osób w wieku ≥75 lat.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że otrzymane wyniki dostarczają przekonujących dowodów o skuteczności szczepienia przeciwko grypie preparatem inaktywowanym w zapobieganiu zachorowaniom na grypę potwierdzoną laboratoryjnie u osób chorych na astmę.