Opracowała Małgorzata Ściubisz
Skróty: IChP – inwazyjna choroba pneumokokowa, PCV-10 – skoniugowana 10-walentna szczepionka przeciwko pneumokokom
W fińskim badaniu obserwacyjnym oceniono skuteczność PCV-10 w zapobieganiu zachorowaniom na IChP u dzieci w wieku 6–102 miesięcy w ciągu 8 lat realizacji programu powszechnych szczepień. W Finlandii program powszechnych szczepień przeciwko pneumokokom z użyciem PCV-10 rozpoczęto w czerwcu 2010 roku. Szczepienie realizowano w schemacie 2+1 (3, 5, 12 mies.). W celu oszacowania skuteczności PCV-10 wykorzystano trzy różne metody analizy: badania kohortowe, kliniczno-kontrolne zagnieżdżone i kohorty pośredniej. Wyjściową populację badania stanowiły wszystkie dzieci kwalifikujące się do szczepienia PCV-10 w ramach programu. Dane na temat statusu szczepienia każdego dziecka i zachorowania na IChP uzyskano z oficjalnych krajowych rejestrów. Dziecko uznawano za zaszczepione, jeżeli otrzymało ≥1 dawkę PCV-10 (wyszczepialność ≥1 dawką PCV-10 wyniosła 91,7%). IChP definiowano jako wyizolowanie S. pneumoniae z miejsca jałowego w warunkach fizjologicznych.
W analizie obejmującej całą kohortę dzieci wykazano, że skuteczność PCV-10 wyniosła: 54,1% (95% CI: 23,7–71,7) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP niezależnie od typu serologicznego pneumokoka, 93,4% (95% CI: 87,2–96,6) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP wywołaną przez serotypy szczepionkowe oraz 50,1% (95% CI: od -19,2 do 78,2) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP wywołaną przez serotyp 19A (wynik nieistotny statystycznie). W analizie wykorzystującej metodę badania kliniczno-kontrolnego zagnieżdżonego wykazano, że skuteczność PCV-10 wyniosła: 61,1% (95% CI: 25,6–79,3) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP niezależnie od typu serologicznego pneumokoka, 93,4% (95% CI: 87,2– 96,6) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP wywołaną przez serotypy szczepionkowe oraz 50,1% (95% CI: od -19,2 do 78,2) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP wywołaną przez serotyp 19A. W analizie przeprowadzonej metodą kohorty pośredniej wykazano, że skuteczność PCV-10 wyniosła: 99,5% (95% CI: 98,4–100) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP wywołaną przez serotypy szczepionkowe oraz 65,7% (95% CI: od -75,5 do 94,9) w zapobieganiu zachorowaniom na IChP wywołaną przez serotyp 19A.
W badaniu oceniono także skuteczność PCV-10 we wczesnym okresie realizacji programu (lata 2010–2014) i późnym okresie (2015–2018). Uzyskano podobne wyniki jak w analizie obejmującej cały okres realizacji programu, jednak z powodu mniejszej liczby przypadków w poszczególnych okresach precyzja oszacowania była mniejsza (szersze przedziały ufności).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że we wszystkich trzech analizach uzyskano podobne wyniki dotyczące skuteczności PCV-10 w zapobieganiu zachorowaniom na IChP u dzieci w wieku 6–102 miesięcy, ale analiza, w której uwzględniono całą kohortę dzieci, była najdokładniejsza. PCV-10 zapewniała szczepionym dzieciom skuteczną ochronę przed zachorowaniem na IChP wywołaną przez serotypy szczepionkowe przez cały okres realizacji programu powszechnych szczepień.
