Opracowała: dr n. med. Bożena Dubiel
Skróty: CI – przedział ufności, DTP – skojarzona szczepionka
przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (całokomórkowa),
DTPa – skojarzona szczepionka przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (bezkomórkowa), HR – hazard względny,
OR – iloraz szans, dTpa – skojarzona szczepionka przeciwko tężcowi i błonicy (ze zmniejszoną dawką toksoidu błonicy) oraz krztuścowi
(bezkomórkowa, o zmniejszonej zawartości antygenu)
Metodyka: badanie kohortowe
Populacja: mieszkańcy Portland (Stany Zjednoczone) w wieku <19. rż., u których w okresie od 1 sierpnia 2010 r. do 31 lipca 2012 r. rozpoznano krztusiec zdefiniowany jako: (1) kaszel i dodatni wynik badania na obecność B. pertussis albo (2) kaszel utrzymujący się ≥14 dni z napadami zanoszenia się i/lub wymiotami oraz dodatni wynik badania PCR lub epidemiologiczne potwierdzenie kontaktu z chorym na krztusiec.
Interwencja: szczepienie przeciwko krztuścowi (zgodnie z zaleceniami ACIP: DTPa lub DTP w schemacie 2., 4., 6., 15. mż. i 4. rż. oraz 1 dawka przypominająca dTpa ≥11. rż.)
Kontrola: dzieci nieszczepione przeciwko krztuścowi
Punkty końcowe i oceniane zmienne: ciężkość krztuśća, czas trwania choroby (kaszlu)
Wyniki: W ocenianym okresie rozpoznano 633
przypadki krztuśca u dzieci (wiek – śr. 9 lat,
dziewczynki – 52,5%), w tym 27% stanowiły dzieci
nieszczepione, 27% – było zaszczepionych, ale
niezgodnie z zaleceniami, a 46% – zaszczepiono
zgodnie z zaleceniami ACIP.
Dzieci szczepione przeciwko krztuścowi (łącznie
szczepione prawidłowo lub niezgodnie z zaleceniami), w porównaniu z nieszczepionymi, znacznie
rzadziej chorowały na krztusiec wymagający
hospitalizacji (OR: 0,1 [95% CI: 0–0,4]) i rzadziej
choroba miała ciężki przebieg (złożony punkt końcowy
obejmujący: hospitalizację, zapalenie płuc,
ostre zaburzenia mózgowe lub drgawki; OR: 0,3
[95% CI: 0,2–0,7]).
U dzieci szczepionych leczenie rozpoczynano
później niż w grupie nieszczepionej (10 vs 8 dni),
choć odsetek leczonych był podobny.
U dzieci szczepionych, w porównaniu z nieszczepionymi,
kaszel ustępował istotnie szybciej
(odpowiednio u szczepionych zgodnie z zaleceniami
ACIP – HR: 1,7 [95% CI: 1,3—2,2], a u szczepionych z odstępstwami – HR: 1,5 [95% CI: 1,1—1,9]). U zaszczepionych zgodnie z zaleceniami szansa na
ustąpienie kaszlu wcześniej była o 70% większa
niż u dzieci nieszczepionych.
Wnioski: U dzieci i młodzieży szczepionych przeciwko krztuścowi, w porównaniu z nieszczepionymi, krztusiec ma lżejszy przebieg i trwa krócej.
Komentarz redakcji: To już kolejne badanie, którego wyniki potwierdzają, że szczepienie przeciwko krztuścowi szczepionkami bezkomórkowymi przynosi korzyści nawet w przypadku tych dzieci, które na krztusiec zachorowały. Choroba przebiega lżej i trwa krócej.