W związku z rosnącą liczbą przypadków zakażenia SARS-CoV-2 i ograniczoną liczbą łóżek w polskich szpitalach, kluczowe znaczenie dla utrzymania przepustowości systemu ochrony zdrowia będzie miało bezpieczne wypisywanie pacjentów do domu po przebytej chorobie COVID-19.
Z pomocą przychodzi nam raport ECDC (European Centre for Disease Prevention and Control), który udziela odpowiedzi na 3 ważne pytania.
1. Jak długo SARS-CoV-2 pozostaje obecny w płynach ustrojowych u pacjentów objawowych?
Wirusa stwierdza się w próbkach uzyskanych z dróg oddechowych 1–2 dni przed pojawieniem się objawów klinicznych. Utrzymuje się w nich przez 7–12 dni w przypadkach o umiarkowanie ciężkim przebiegu, do 2 tygodni przy ciężkim przebiegu, a w niektórych przypadkach nawet do 24 dni. RNA wirusa wykrywano w stolcu u 30% pacjentów od 5 dnia po rozpoczęciu choroby oraz do 4-5 tygodni w umiarkowanie ciężkich przypadkach. Obecnie, wpływ wirusa stwierdzanego w stolcu na proces jego dalszej transmisji pozostaje niejasny i nie powinien mieć wpływu na decyzję o wypisie ze szpitala.
ECDC sugeruje, by wypisywanym pacjentom zalecać ścisłe przestrzeganie zasad higieny osobistej w celu zapobiegania przenoszeniu choroby w obrębie domostw. Zalecenie to powinno dotyczyć przede wszystkim dzieci.
2. Jak długo SARS-CoV-2 pozostaje obecny w płynach ustrojowych u pacjentów bezobjawowych?
Obecność wirusa stwierdzano również u pacjentów bezobjawowych oraz u osób z bardzo łagodnymi objawami COVID-19 – RNA wirusa było u nich wykrywane przez co najmniej 5 dni od pierwszego dodatniego testu. Dostępne są doniesienia o możliwym przenoszeniu choroby przez osoby bez objawów klinicznych.
ECDC sugeruje, że biorąc pod uwagę dostępne dane, korzystne jest badanie bezobjawowych pacjentów przed zwolnieniem z izolacji, jednak w świetle ograniczonych środków priorytetowo należy traktować pacjentów objawowych.
3. Kiedy można zakończyć izolację u pacjentów z COVID-19? Wytyczne w różnych krajach.
Istnieją różnice w zasadach postępowania z wyleczonymi pacjentami w zależności od kraju. ECDC zebrało najważniejsze punkty powtarzające się w różnych zaleceniach, które są zbieżne:
- należy wymagać ujemnego wyniku testu na obecność RNA wirusa w materiale pobranym z dróg oddechowych ORAZ ustąpienia objawów klinicznych (gorączki, objawów ze strony układu oddechowego)
- stwierdzenie braku obecności wirusa w drogach oddechowych wymaga uzyskania co najmniej dwóch próbek ujemnych w kierunku SARS-CoV-2, pobranych co najmniej w 24-godzinnnym odstępie
- u pacjentów objawowych po ustąpieniu objawów klinicznych, próbki należy pobrać co najmniej 7 dni po rozpoczęciu choroby oraz po ponad 3 dniach bez gorączki
- u pacjentów bezobjawowych, zakażonych SARS-CoV-2, eliminację wirusa należy udokumentować testami wykonywanymi co najmniej po 14 dniach od pierwszego dodatniego testu
- klinicyści z Włoch sugerują, że przydatne mogą okazać się testy wykrywające obecność IgG specyficznych dla SARS-CoV-2.
