Ochrona zdrowia będzie mniej obciążona, mimo wzrostu zakażeń?
Nie mamy, tak jak Wielka Brytania, w pełni zaszczepionych osób najbardziej zagrożonych ciężkim przebiegiem choroby. Wielka Brytania po zaszczepieniu grup wysokiego ryzyka podjęła się eksperymentu pt. „czy możemy już spróbować przejść do endemii?”. Wydaje się to realistyczne przy dobrym przygotowaniu, jednak nawet wtedy cena jest wysoka. Codziennie umiera tam wiele osób. Prędzej czy później wszyscy będzie musieli pójść w tym kierunku i zaakceptować pewne ryzyko. Jednak moim zdaniem, patrząc na dzienne liczby zgonów w Polsce, ryzyko jest wciąż zbyt duże i na takie rozwiązanie jest za wcześnie.
Inne kraje też się zaczynają otwierać, podobnie jak Wielka Brytania zrobiła to już na początku tego lata.
Zdecydowała się na to Dania i Singapur, ale tam również zaszczepionych jest prawie 100 proc. osób w grupach największego ryzyka. W Danii w ogóle ponad 80 proc. populacji jest zaszczepione. I na takim etapie można już próbować przechodzić do kolejnej fazy. U nas koszty tego już są i będą zdecydowanie zbyt duże. Mogliśmy być również w tej grupie, ale brakło woli aby szczepienia były faktycznie masowe.
U nas konieczne będą raczej ponowne obostrzenia?
Można postawić w szpitalach więcej łóżek covidowych, ale to oznacza, że więcej osób umrze. Obostrzenia mogą być różnego rodzaju. Warto pamiętać, że osoby w pełni zaszczepione stwarzają mniejsze ryzyko dla siebie, dla innych i dla ochrony zdrowia. Rzadziej przenoszą wirusa, trudniej się zarażają, a jak już to nastąpi to jest znacznie mniejsza szansa, że wylądują w szpitalu. Jestem zwolennikiem bardzo niepopularnej ostatnio strategii, jaką przyjęła Francja i Włochy, żeby w momencie konieczności ograniczać ryzyko poprzez minimalizowanie przede wszystkim kontaktów osób niezaszczepionych, które stwarzają największe zagrożenie i odmawiają współpracy w walce z pandemią. Chodzi o to, żeby uniknąć całkowitego zamknięcia i karania tych, którzy zachowali się mądrze i odpowiedzialnie i zaszczepili przeciwko COVID-19.
A obowiązkowe szczepienia – może należałoby je wprowadzić, przynajmniej w wybranych grupach?
Zastanawiam się na tym, jednak obawiam się, że efekty takiej decyzji byłyby odwrotne od oczekiwań. Bo co to znaczy obowiązek szczepień? Wojsko będzie doprowadzało niezaszczepionych do punktów szczepień? Tak, uważam, że wszyscy powinni się zaszczepić, jeśli nie ma do tego przeciwwskazań, ale musimy być realistami. Nie wiem w jaki sposób można byłoby to zrealizować.
W Azji zastosowano opcję „zero tolerancji” i Azjaci lepiej sobie radzą z pandemią, przynajmniej jak na razie. Przykładem jest choćby Tajwan.
W tym momencie opcja „zero COVID” w naszym regionie nie ma już racji bytu, bo wirusa całkowicie się nie pozbędziemy. Tajwan znakomicie sobie poradził tak pod względem ekonomicznym, jak i opieki medycznej. Ale oni od początku byli do tego bardzo dobrze przygotowani. Od wielu lat spodziewali się pandemii i gdy pojawił się SARS-CoV-2, szybko zareagowali, mając w znacznym stopniu gotowe scenariusze.
My się dopiero tego uczymy?
To, co u nas teraz się dzieje, będzie dla nas znakomitą lekcją na kolejne pandemie, bo one na pewno przyjdą. Tak zawsze było, a dodatkowo nasza ingerencja w środowisko naturalne i zmiany klimatu przyspieszą ten proces. Pandemie będą się zdarzały i musimy być na to gotowi. Nie pozwólmy, aby powtórzył się rok 2020. Musimy wyciągnąć wnioski, jednak nie możemy jedynie kopiować rozwiązań z innych krajów.
Wiadomo już co jest najważniejsze? Zduszenie epidemii na samym początku?
W dużym uproszczeniu tak, ale co to znaczy zdusić epidemię, całkowicie zamknąć kraj na dwa lata? To niemożliwie, prawdopodobnie nie byłoby do czego wracać. W poszczególnych krajach zastosowano różne strategie, z pozytywnymi jak i negatywnymi efektami. Taka analiza dopiero zostanie przeprowadzono, na razie nie odważę się powiedzieć, które rozwiązanie było najlepsze. To co w Chinach było możliwe, nie byłoby możliwe w Polsce ani na przykład we Francji.
Rozmawiał Zbigniew Wojtasiński
