W odniesieniu do wariantu Omikron nie ma żadnych danych na temat efektywności szczepionek oraz odporności po przechorowaniu. Nie mamy informacji, na ile odporność może być zredukowana. Są jednak przesłanki, które pozwalają myśleć, że zredukowana być może. Dlatego kluczowe w tym momencie jest przyjmowanie dawek przypominających szczepionki – mówi prof. Krzysztof Pyrć, kierownik Pracowni Wirusologii w Małopolskim Centrum Biotechnologii UJ.
Prof. Krzysztof Pyrć. Fot. MP
Jerzy Dziekoński: Dlaczego świat obawia się wariantu Omikron?
Prof. Krzysztof Pyrć: Dlatego, że jest nowy, bo pojawił się zaledwie dwa tygodnie temu i posiada wiele zmian w genomie, które sugerują, że potencjalnie może być bardziej transmisyjny i potencjalnie może unikać naszych przeciwciał. Oznacza to, że może reinfekować ozdrowieńców i osoby, które były szczepione. Na teraz nie mamy informacji, które pozwalałyby stwierdzić, że wszystko, co powiedziałem wcześniej jest potwierdzone.
Równolegle świat obiegła informacja, że w RPA notuje się nagły wzrost zachorowań i wydaje się, że Omikron zastępuje warianty poprzednie. Te dane nie są również potwierdzone, bo mamy sumarycznie bardzo mało przypadków, co oznacza, że możemy mieć do czynienia z artefaktem. Nie zmienia to faktu, że obie te informacje mogą budzić zaniepokojenie.
Podjęte zostały więc działania, które po pierwsze mają pomóc nam zrozumieć to, co dzieje się na naszych oczach, a po drugie opóźnić potencjalną falę, która mogłaby nastąpić. Mówię o ograniczeniu ruchu z krajami o dużej liczbie zakażeń Omikron czy testowaniu również dla osób zaszczepionych przylatujących spoza UE. Zanim zrozumiemy co się dzieje, powinniśmy sięgać właśnie po takie narzędzia. Jeżeli faktycznie ten wariant jest niebezpieczny, fali zachorowań nie da się uniknąć. Omikron już jest w Europie. Możemy jedynie tę falę opóźnić i następnie zareagować na nią w odpowiedni sposób. Wczesna reakcja kupuje nam trochę czasu.
Czy dzisiaj można cokolwiek powiedzieć na temat ewentualnego wpływu tego wariantu na zdrowie publiczne?
Na teraz nie możemy czegokolwiek powiedzieć, ponieważ nie wiemy, jaka jest jego realna charakterystyka. Dysponujemy jedynie przesłankami, o których mówiłem wcześniej.
Czy wiadomo, jak doszło do powstania wariantu Omikron?
Tego również nie wiemy. Pojawiają się sugestie bazujące na wcześniejszych obserwacjach, że przy zakażeniu osób, które mają nie w pełni prawidłowo funkcjonujący układ odpornościowy choroba trwa bardzo długo. U takich osób układ odpornościowy działa w sposób nieprawidłowy, ale nie oznacza to, że nie działa wcale. Mamy więc suboptymalny poziom odporności, co pozwala wirusowi replikować pod częściową presją. W takich wypadkach bardzo często dochodzi do powstawania wariantów opornych. W przypadku Omikronu jest to jednak tylko hipoteza.
