Używanie masek w miejscach publicznych przez osoby bez objawów COVID-19 a ograniczenie transmisji wirusa SARS-CoV-2 - strona 2

16.04.2020
Opracowanie: dr n. med. Agnieszka Wroczyńska
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej GUMed
Na podstawie: European Centre for Disease Prevention and Control. Using face masks in the community. Stockholm: ECDC; 2020. https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/using-face-masks-community-reducing-covid-19-transmission

W aspekcie edukacyjnym ECDC zwraca uwagę, aby w przekazie publicznym podkreślać, że noszenie maski w miejscach publicznych nie jest działaniem dla ochrony własnej, ale chroni innych i powinno być promowane jako akt solidarności obywatelskiej.

Podsumowanie wniosków z zaleceń ECDC

Ramka

  • Używanie masek medycznych przez personel opieki zdrowotnej stanowi priorytet w porównaniu z powszechnym używaniem masek przez społeczeństwo.
  • Używanie masek w miejscach publicznych może stanowić sposób ograniczania rozprzestrzeniania zakażeń poprzez zmniejszenie wydalania cząstek potencjalnie zakaźnych przez osobę zakażoną, niewykazującą objawów COVID-19.
  • Nie wiadomo, w jakim stopniu używanie masek w miejscach publicznych może się przyczynić do ograniczenia transmisji zakażeń SARS-CoV-2.
  • Stosowanie masek w miejscach publicznych należy rozważyć zwłaszcza w zamkniętych pomieszczeniach, np. sklepy, pojazdy transportu publicznego.
  • Należy rozważyć wykorzystanie masek z tkaniny, zwłaszcza jeżeli występują ograniczenia w dostępności masek chirurgicznych dla personelu medycznego.
  • Stosowanie masek w przestrzeni publicznej stanowi jedynie uzupełniającą metodę ograniczenia transmisji wirusa SARS-CoV-2 i nie powinno zastępować uznanych sposobów ograniczania transmisji zakażeń.
  • Właściwe użycie maski jest kluczowe dla jej skuteczności, co należy uwzględnić w kampaniach edukacyjnych.
  • Formułując zalecenia stosowania masek w miejscach publicznych, należy uwzględnić niepełny charakter dowodów ich skuteczności, dostępność masek oraz ewentualne niekorzystne efekty.
Tabela 1. Argumenty za powszechnym stosowaniem i przeciwko powszechnemu stosowaniu masek w miejscach publicznych
Przesłanki i dowody potwierdzające zasadność stosowania masek Argumenty przeciwko stosowaniu masek
Zwiększająca się liczba dowodów znaczenia bezobjawowego i skąpoobjawowego przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 wskazuje na możliwość powszechnego stosowania masek jako uzupełniającego sposobu ograniczania transmisji wirusa od osób zakażonych. Obecnie w krajach UE występują ograniczenia w dostępności do masek medycznych. W związku z jednoczesnym przeciążeniem systemów opieki zdrowotnej, priorytetowe jest zapewnienie dostępu do masek personelowi medycznemu.
Zgodnie z coraz większą liczbą dowodów, osoby zakażone SARS-CoV-2 zwykle najmocniej zarażają od okresu bezpośrednio poprzedzającego pojawienie się objawów do 7.-8. dnia po ich wystąpieniu. Dowody na skuteczność maski niemedycznej (z tkaniny) w ograniczeniu transmisji od osoby zakażonej są skąpe.
Podczas epidemii SARS w 2003 r. powszechne stosowanie masek w miejscach publicznych w niektórych krajach Azji powiązano z nieznacznym zmniejszeniem ryzyka zachorowania u osób bez znanej ekspozycji na zakażenie. Stosowanie maski może wiązać się z fałszywym poczuciem ochrony oraz odstąpieniem od przestrzegania pozostałych zasad ograniczania transmisji SARS-CoV-2 oraz zwiększeniem częstości dotykania twarzy (np. w celu poprawiania maski).
Maski z tkaniny są łatwe do wytworzenia, można je prać i używać wielokrotnie. Maska musi być nakładana i zdejmowana z ostrożnością, tak aby uniknąć zakażenia.
Noszenie masek może być źle tolerowane przez niektóre grupy osób, np. dzieci, osoby z przewlekłymi chorobami układu oddechowego.
Nie opracowano jak dotąd standardów postępowania w odniesieniu do wykorzystywania masek niemedycznych jako środka ograniczania transmisji lub ochrony osobistej.

Piśmiennictwo:

European Centre for Disease Prevention and Control. Using face masks in the community. Stockholm: ECDC; 2020. https://www.ecdc.europa.eu/en/publications-data/using-face-masks-community-reducing-covid-19-transmission
strona 2 z 2
Wybrane treści dla pacjenta
  • Test combo – grypa, COVID-19, RSV
  • Koronawirus (COVID-19) a grypa sezonowa - różnice i podobieństwa
  • Przeziębienie, grypa czy COVID-19?
Aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce Covid - aktualne dane

COVID-19 - zapytaj eksperta

Masz pytanie dotyczące zakażenia SARS-CoV-2 (COVID-19)?
Zadaj pytanie ekspertowi!