Zalecenia dotyczące używania masek ochronnych w miejscach publicznych – aktualizacja wytycznych CDC

23.02.2021
dr n. med. Anna Kuna
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Gdański Uniwersytet Medyczny
Opracowano na podstawie: CDC. Guidance for Wearing Masks. Updated 18 Feb 2021. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/prevent-getting-sick/cloth-face-cover-guidance.html

Skróty: CDC (Centers for Disease Control and Prevention) – Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób, SARS-CoV-2 (severe acute respiratory syndrome coronavirus 2) – koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2, MMWR (Morbidity and Mortality Weekly Report) – Tygodniowy Raport dot. Zachorowań i Śmiertelności, COVID-19 (coronavirus disease) – choroba spowodowana przez SARS-CoV-2, FDA (Food and Drug Administration) – Agencja Żywności i Leków

W lutym 2021 roku CDC wydało aktualizację wytycznych dotyczących używania masek jako środka zapobiegającego transmisji wirusa SARS-CoV-2. Obecne zalecenia są wynikiem badań przedstawionych w opracowaniu opublikowanym w MMWR dzień wcześniej.

W aktualnych zaleceniach podkreślono rolę nie tylko masek, ale także utrzymywania dystansu społecznego i unikania miejsc, w których przebywa duża liczba osób. Zwrócono także szczególną uwagę na metody podnoszące skuteczność stosowania masek ochronnych.

Podstawowe zasady używania masek w miejscach publicznych

Podstawowe informacje przedstawione przez CDC na temat masek są następujące:

  1. noszenie maski chroni zarówno osobę noszącą, jak i otoczenie
  2. maska nie zastępuje dystansu społecznego, należy ją nadal nosić, nawet gdy możliwe jest utrzymanie bezpiecznej odległości od innych
  3. maska powinna zupełnie przykrywać usta i nos, nie może odstawać od twarzy
  4. należy nosić maskę zawsze w czasie korzystania z publicznego transportu
  5. masek powinny używać wszystkie osoby powyżej 2. roku życia w miejscach publicznych oraz w otoczeniu osób spoza wspólnego gospodarstwa domowego
  6. używanie maski w domu jest wskazane w przypadku opieki nad osobą chorą na COVID-19 lub podejrzaną o zakażenie
  7. po dotknięciu i zdjęciu maseczki należy umyć ręce wodą z mydłem przynajmniej przez 20 sekund lub odkazić je preparatem zawierającym 60% alkoholu
  8. można zrezygnować z używania maski w przypadku przebywania na otwartej przestrzeni z dala od innych lub w towarzystwie domowników, chyba że miejscowe regulacje prawne stanowią inaczej.

Zwolnienie z noszenia masek dotyczy dzieci poniżej 2. roku życia, osób z niepełnosprawnością uniemożliwiającą założenie maseczki i jej bezpiecznego użytkowania oraz osób, dla których noszenie maski mogłoby być niebezpieczne z uwagi na wykonywaną pracę.

Zalecenia dotyczące poszczególnych rodzajów masek ochronnych w miejscach publicznych

Maski z tkaniny

Maski tekstylne powinny być wykonane z gęsto tkanej tkaniny, składać się z 2–3 warstw i umożliwiać swobodne oddychanie. Do sprawdzenia gęstości splotu materiału można użyć źródła światła, które powinno być zupełnie zatrzymane przez maseczkę. Maska musi mieć gumki lub paski do założenia na uszy lub wokół głowy oraz metalowy pasek służący do dopasowania maski do kształtu nosa. Maski z zaworkiem lub otworkiem wentylacyjnym są niewskazane, narażają bowiem na zarażenie innych osób w przypadku infekcji użytkownika maski.

Zaletą masek z tkaniny jest ich dostępność, wygoda, niska cena, możliwość wielokrotnego użytku i prania. Ich wadą jest słabe dopasowanie do powierzchni twarzy.

Maski medyczne (chirurgiczne)

Maski medyczne (chirurgiczne) są jednorazowe i nie można ich prać. Ich użycie wskazane jest w przypadku przewidywanej konieczności szybkiej zmiany po zabrudzeniu lub zmoczeniu. Powinny być wielowarstwowe i nietkane. Ich zaletą jest dostępność, cena, wygoda i higiena użytkowania. Niestety, również nie dopasowują się do twarzy.

Maski filtrujące

Maski KN95 [odpowiadające maskom filtrującym FFP2 zgodnie z normą europejską EN 149:2001 + A1:2009 – przypis redakcji] preferowane są w sytuacjach, gdy konieczny jest przedłużony bliski kontakt z osobami spoza wspólnego gospodarstwa domowego oraz dla osób obarczonych ryzykiem ciężkiego przebiegu COVID w przypadku infekcji. Na rynku jest wiele masek oznaczonych symbolem KN95, które nie spełniają jakościowych standardów, należy więc sprawdzać certyfikat takiej maseczki. Maski KN95 filtrują do 95% cząstek zakaźnych zawartych w powietrzu, jednak mogą być niewygodne w użytkowaniu, często wymagają zwiększonego wysiłku przy oddychaniu. Zwykle są droższe i trudniej dostępne, najczęściej jednorazowe. Zarost może utrudniać dopasowanie maski tego typu do kształtu twarzy.

Zgodnie z zaleceniami CDC maski N95 dopuszczone przez amerykański National Institute for Occupational Safety and Health do stosowania w placówkach opieki zdrowotnej powinny być używane przez personel medyczny i nie należy ich nosić w miejscach publicznych.

Maski transparentne

Maski transparentne lub z przezroczystym panelem przeznaczone są dla osób niesłyszących, małych dzieci i uczniów uczących się czytać, osób poznających nowy język, osób z niesprawnościami, a także osób które muszą widzieć kształt ust celem wydania odpowiedniego dźwięku (np. śpiewacy). W przypadku używania takich masek, konieczne jest upewnienie się, że nie sprawiają trudności w oddychaniu, a wilgoć z wydychanego powietrza nie gromadzi się wewnątrz maski. Ostatnio FDA dopuściło do użytku transparentną maskę medyczną dla pracowników ochrony zdrowia i pacjentów (ClearMaskTM).

Inne sposoby ochrony twarzy i dróg oddechowych

CDC nie zaleca noszenia przyłbic i gogli zamiast masek. Gogle mogą być używane, ale jako dodatkowa ochrona do masek. Wyjątkowo przyłbice wskazane są w czasie komunikacji z osobami niesłyszącymi, wówczas należy wybrać przyłbicę okalającą twarz i sięgająca poniżej brody lub z kapturem. Po zdjęciu ochrony, obowiązkowe jest umycie rąk. Należy unikać dotykania oczu, nosa i ust podczas zdejmowania przyłbicy. W przypadku przyłbicy wielorazowego użytku, czyszczenie i dezynfekcja muszą przebiegać zgodnie z zaleceniami producenta.

Nie wolno zakładać przyłbic i innych środków ochrony na twarz noworodków i niemowląt.

strona 1 z 2
Zobacz także
Aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce Covid - aktualne dane

COVID-19 - zapytaj eksperta

Masz pytanie dotyczące zakażenia SARS-CoV-2 (COVID-19)?
Zadaj pytanie ekspertowi!