Endokrynologia – postępy 2013/2014
30.09.2014
prof. dr hab. n med. Andrzej Lewiński, Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki w Łodzi; Klinika Endokrynologii i Chorób Metabolicznych, Uniwersytet Medyczny w Łodzi
Wybrane treści dla pacjenta
-
Choroby towarzyszące cukrzycy typu 1
Wśród chorób towarzyszących cukrzycy typu 1 należy zwrócić uwagę szczególnie na choroby o podłożu autoimmunologicznym, w tym na najczęściej występujące limfocytarne zapalenie tarczycy (do 20–40%) oraz chorobę trzewną – celiakię (do 10%).
-
Wrodzony przerost nadnerczy
Wrodzony przerost nadnerczy należy do grupy chorób, których przyczynę stanowią zaburzenia genetyczne, prowadzące do nieprawidłowej funkcji nadnerczy. Nadnercza są zaliczane do gruczołów wydzielania wewnętrznego. Produkują hormony, odpowiedzialne za prawidłowe funkcjonowanie organizmu.
-
Cukrzyca typu 2
Cukrzyca typu 2 to najczęściej występujący na świecie typ cukrzycy. Wyróżnia się dwie przyczyny cukrzycy typu 2: jedna to upośledzenie wydzielania insuliny, na które wpływ mają różne czynniki genetyczne, druga to oporność na działanie insuliny (insulinooporność), której przyczyną mogą być zarówno czynniki genetyczne, jak i otyłość.
-
Guzki tarczycy
Guzki tarczycy są litymi (wypełnione komórkami) lub wypełnionymi płynem (torbiele) zmianami w tarczycy, które można wyczuć w badaniu szyi.
-
Zespół policystycznych jajników (PCOS)
PCOS może być dziedziczny oraz może występować u kobiet, u których doszło do nadmiernej ekspozycji na hormony męskie w życiu płodowym. Zwiększone ryzyko pojawienia się zaburzeń obserwuje się u kobiet z nadwagą lub otyłych, prowadzących niezdrowy tryb życia, u których wcześnie rozpoczął się proces dojrzewania.
-
Cukrzyca MODY
Cukrzyca MODY to rzadko występująca postać cukrzycy (ok. 2% wszystkich przypadków). Jest to tzw. graniczna postać cukrzycy, która występuje w młodym wieku (typowym dla cukrzycy typu 1), ale charakteryzuje się przebiegiem klinicznym podobnym do cukrzycy typu 2.
-
Dieta w zespole metabolicznym
Badania naukowe potwierdzają korzyści wynikające ze stosowania diety śródziemnomorskiej u pacjentów z zespołem metabolicznym. Okazuje się, że wywiera ona korzystny wpływ na typowe składowe tego zespołu.
-
Nadczynność tarczycy
Nadczynność tarczycy jest jedną z najczęstszych chorób endokrynologicznych; dotyczy ok. 1–2% dorosłych w Polsce. Chorują głównie kobiety w wieku 20–40 lat, natomiast rzadko zdarza się u dzieci.
-
Dieta w niedoczynności tarczycy
Niedobór jodu, żelaza, selenu i cynku zaburza prawidłowe funkcjonowanie tarczycy. Jadłospis osoby chorującej na niedoczynność tarczycy powinien być więc skomponowany w taki sposób, by dostarczał produktów żywnościowych będących źródłem tych składników mineralnych.
-
Dieta w leczeniu otyłości i towarzyszącej jej insulinooporności
U chorych z nadwagą i otyłością nadmiar tkanki tłuszczowej trzewnej stanowi przyczynę rozwoju insulinooporności. Konsekwencją otyłości i insulinooporności może być rozwój zaburzeń gospodarki węglowodanowej (stan przedcukrzycowy i cukrzyca typu 2). Są one powikłaniami metabolicznymi otyłości, a ryzyko ich rozwoju zwiększa się wraz ze wzrostem wskaźnika BMI. Z kolei prawidłowo zbilansowana dieta stanowi podstawę leczenia otyłości oraz prewencji i leczenia jej powikłań metabolicznych.