Niedawno przedstawiliśmy badanie dotyczące korzystnego wpływu picia kawy na ryzyko kamicy pęcherzyka żółciowego, tymczasem ukazała się metaanaliza omawiająca kolejną ważną rolę jaką odgrywa kawa w prewencji rozwoju marskości wątroby.
Marskość wątroby stanowi istotne obciążenie dla służby zdrowia na całym świecie. W okresie od 1980 do 2010 roku, liczba zgonów z powodu marskości wątroby wzrosła od 676 000 przypadków (1,54% wszystkich zgonów) do ponad miliona (1,95%). Czynniki ryzyka tej choroby są zróżnicowane, jednak do głównych zalicza się poalkoholowe uszkodzenie wątroby oraz przewlekłe wirusowe zapalenie wątroby. Ostatnio podkreśla się również rosnącą rolę niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD) w rozwoju marskości wątroby. Kawa, poza kofeiną, zawiera ponad tysiąc substancji aktywnych, które mają wpływ na funkcje biologiczne człowieka. Dotychczasowe badania wykazały istotną rolę kawy w hamowaniu niekorzystnych procesów, takich jak zwłóknienie wątroby, marskość wątroby, a nawet rozwój raka pierwotnego wątroby. Badacze z Wielkiej Brytanii postanowili podsumować wszystkie dotychczasowe badania dotyczące roli kawy w prewencji marskości wątroby i stworzyli pierwszą tego typu metaanalizę.
Wskutek bardzo restrykcyjnej selekcji badań, spośród 2023 wstępnie wybranych publikacji, do ostatecznej analizy włączono 9 badań – 5 badań kohortowych i 4 kliniczno-kontrolne (ang. case-control study) – dotyczących 1990 przypadków i 432 133 uczestników. Wykazano, że zwiększenie spożycia kawy o dwie filiżanki dziennie związane było ze zmniejszeniem ryzyka względnego rozwoju marskości wątroby prawie o połowę (RR=0,56; 95% CI 0,41–0,76). Korzystny efekt był ściśle związany z dawkowaniem kawy. W porównaniu z osobami niespożywającymi kawy, ryzyko względne rozwoju marskości wątroby wyniosło 0,78 (95% CI 0,68–0,90); 0,57 (95% CI 0,50–0,65), 0,43 (95% CI 0,37–0,50) i 0,35 (95% CI 0,30–0,41) w porównaniu z osobami spożywającymi odpowiednio od jednej do czterech filiżanek kawy dziennie. Badacze podkreślili, że nie tylko kofeina odgrywa tu korzystną rolę i przytaczają wcześniejsze badania, w których korzystną rolę w prewencji marskości wątroby wykazano także dla kawy pozbawionej kofeiny.