Wytyczne dotyczące profilaktyki pierwotnej udaru mózgu. Opracowane przez American Heart Association oraz American Stroke Association dla lekarzy i innych przedstawicieli służby zdrowia
11.07.2011
Tłumaczenie wybranych fragmentów artykułu Guidelines for the Primary Prevention of Stroke. A Guideline for Healthcare Professionals From the American Heart Association/American Stroke Association;
L.B. Goldstein, Ch.D. Bushnell, R.J. Adams, L.J. Appel, L.T. Braun, S. Chaturvedi, M.A. Creager, A. Culebras, R.H. Eckel, R.G. Hart, J.A. Hinchey, V.J. Howard, E.C. Jauch, S.R. Levine, J.F. Meschia, W.S. Moore, J.V. (Ian) Nixon, T.A. Pearson w imieniu American Heart Association Stroke Council, Council on Cardiovascular Nursing, Council on Epidemiology and Prevention, Council for High Blood Pressure Research, Council on Peripheral Vascular Disease and Interdisciplinary Council on Quality of Care and Outcomes Research
Stroke 2011; 42: 517–584
Wybrane treści dla pacjenta
-
Dobry cholesterol i zły cholesterol
Cholesterol jest niezbędnym do funkcjonowania organizmu związkiem chemicznym – między innymi buduje błony komórkowe, jest prekursorem niektórych hormonów, przyczynia się do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego. Zbyt duże stężenie niektórych frakcji cholesterolu („zły cholesterol”) może jednak przyczyniać się do wystąpienia miażdżycy i jej powikłań. Badaniem, które ocenia stężenie cholesterolu całkowitego i jego frakcji jest lipidogram.
-
Sterole i stanole roślinne
Sterole i stanole roślinne to związki, które naturalnie występują w produktach roślinnych, a przede wszystkim oleju rzepakowym, sojowym i oliwie z oliwek. Związki te mają zdolność zmniejszania stężenia cholesterolu całkowitego i frakcji LDL. Żywność wzbogacaną w sterole i stanole roślinne zaleca się w określonych sytuacjach klinicznych.
-
Choroba wieńcowa
Choroba wieńcowa polega na tworzeniu się blaszek miażdżycowych w tętnicach wieńcowych (tętnicach doprowadzających krew do mięśnia sercowego). Choroba wieńcowa skutkuje niedokrwieniem mięśnia sercowego i może powodować – w zależności od nasilenia i stopnia niedokrwienia mięśnia sercowego – przewlekłe zespoły wieńcowe (dławica piersiowa stabilna) oraz ostre zespoły wieńcowe (zawały serca). Profilaktyka choroby wieńcowej opiera się na zapobieganiu miażdżycy, która jest najczęstszą przyczyną choroby wieńcowej.
-
Miażdżyca
Miażdżyca to przewlekła choroba zapalna tętnic, cechująca się tworzeniem charakterystycznych zmian w ich ścianie – blaszek miażdżycowych. Miażdżyca może być bezobjawowa lub powodować m.in. bóle wieńcowe (a także zawał serca), chromanie przestankowe oraz objawy neurologiczne. Miażdżyca, rozwijająca się podstępnie przez wiele lat stanowi przyczynę chorób sercowo-naczyniowych (np. zawału serca). W profilaktyce miażdżycy najważniejszy jest odpowiedni tryb życia – utrzymywanie odpowiedniej diety, prawidłowej masy ciała, aktywność fizyczna, niepalenie papierosów.
