Odpowiedź
prof. dr hab. n. med. Henryk Mazurek
Klinika Pneumonologii i Mukowiscydozy Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Rabce-Zdroju
Najczęściej w przebiegu ostrego zapalenia oskrzeli kaszel ustępuje po kilkunastu dniach. Warto jednak zwrócić uwagę, że u około 10% dzieci przedłuża się on >4 tygodni. Jeżeli nasilenie kaszlu ma tendencję do zmniejszania się, to jak najbardziej uzasadniona jest postawa czujnego wyczekiwania z okresową kontrolą lekarską. Jeżeli po 4 tygodniach pozostaje na stałym poziomie lub wręcz się nasila, to jest to na pewno wskazaniem do przeprowadzenia diagnostyki. W jej minimalnym zakresie przy kaszlu produktywnym należy rozważyć, czy nie rozwinęło się PBZO (p. Czy zapalenie oskrzeli jest wskazaniem do leczenia antybiotykiem i w jakich sytuacjach?, Czy uzasadnione jest rozpoznanie przedłużającego się bakteryjnego zapalenia oskrzeli, jeżeli produktywny kaszel utrzymuje się >4 tygodnie i nie występują inne objawy alarmowe? i Jaki antybiotyk jest preferowany w przedłużającym się bakteryjnym zapaleniu oskrzeli i jak długo trzeba go podawać? – przyp. red.). Rozpoznanie to można ustalić ex iuvantibus na podstawie korzystnego efektu empirycznej antybiotykoterapii.
Natomiast minimum diagnostyki w kaszlu suchym o stabilnym nasileniu to RTG klatki piersiowej i ewentualnie badanie czynnościowe (spirometria), jeżeli dziecko jest w stanie je wykonać. Nie należy bagatelizować utrzymywania się suchego kaszlu, ponieważ może on mieć wiele różnych przyczyn. Jedną z nich oczywiście jest tzw. kaszel poinfekcyjny, związany ze zwiększeniem wrażliwości receptorów kaszlu, czasem z pojawieniem się nieswoistej nadreaktywności oskrzeli – i w takich przypadkach można jeszcze pacjenta czujnie obserwować. Zwracam uwagę na słowo „czujnie”, ponieważ jeśli nie stwierdza się objawów niepokojących wyjaśniających przyczynę takiego kaszlu, lekarz musi okresowo badać dziecko w odstępach około 2 tygodni.