medycyna praktyczna dla lekarzy
Obecnie reumatolodzy często i chętnie wykonują badanie USG stawów. Pozwala nam ono ocenić, czy w stawie jest wysięk, przerost błony maziowej i jaka jest jej aktywność, a także czy są patologie ścięgien charakterystyczne dla spondyloartropatii.
Obecnie glikokortykosteroidy (GKS) są nadal złotym standardem leczenia, chociaż zdajemy sobie sprawę z ich ogromnej toksyczności. Cały czas szukamy innych leków - aktualnie trwa badanie z inhibitorem interleukiny-6 - jej zablokowanie może być korzystne u chorych z objawami systemowymi i zajęciem dużych naczyń. Natomiast u pacjentów z proliferacją i włóknieniem intimy zwiększających ryzyko utraty wzroku lub udaru mózgu choroba jest prawdopodobnie mediowana przez inne cytokiny - Il-1, Il-12 i IFN-gamma.
Nieskuteczność pierwotna polega na tym, że zastosowany lek, pomimo że jest w rekomendacjach leczenia, od początku włączenia nie działa. Nieskuteczność wtórną z kolei charakteryzuje to, że lek, który początkowo działał u danego pacjenta z czasem przestaje przynosić pożądany efekt. Może to wynikać z wielu przyczyn. W przypadku leków biologicznych najczęściej powodem jest to, że przeciwko lekowi, który jest produktem białkowym, organizm wytwarza odpowiedź niwelującą działanie tego leku lub przeciwciała przeciwko temu lekowi.
U pacjentów mających duże/umiarkowane kliniczne ryzyko GCA powinniśmy najpierw wykonać USG tętnicy skroniowej, a dopiero jeśli wynik tego badania jest negatywny – biopsję. W ten sposób uzyskujemy nie tylko skuteczną, ale też opłacalną ekonomicznie strategię diagnostyczną - musimy ją jednak przeprowadzić bardzo sprawnie. Wykonanie biopsji po 7 dniach od włączenia GKS zmniejsza jej czułość do ok. 17%.
Bezradność wynika po pierwsze z obecności samej choroby i braku zrozumienia przez pacjenta, co dzieje się z jego ciałem. Młody człowiek doświadcza całego spektrum emocji – lęku, frustracji, złości, straty. Do tego dochodzi bezradność wynikająca z systemu opieki zdrowotnej – chory nie może dostać się do lekarza, nie ma czasu z nim porozmawiać.
Po odstawieniu leków modyfikujących przebieg choroby (LMPCh) często dochodzi do zaostrzenia RZS, spondyloartropatii czy TRU. Chociaż brakuje dokładnych danych epidemiologicznych, musimy się z nim zawsze liczyć. O przerwaniu leczenia możemy myśleć tylko w przypadku długotrwałej, stabilnej remisji.
Prosty test, jakim jest oznaczenie ANCA wydawałby się przydatnym markerem aktywności, jednak tak nie jest. W określaniu stanu pacjenta najbardziej wiarygodna jest obserwacja kliniczna, która powinna być ustrukturyzowana w skale aktywności choroby jak np. skala Birmingham Vasculitis Activity Score. Tylko w ten sposób możemy określić zajęcie narządów przez zapalenie naczyń i podejmować decyzje kliniczne.
Choroba zakłóca dobrostan fizyczny i psychiczny pacjenta. W przypadku tocznia rumieniowatego układowego zły stan psychiczny chorego może nawet wywołać rzut choroby. Natomiast im stabilniejszy emocjonalnie pacjent, tym lepiej przebiega współpraca z lekarzem.
Z opublikowanego w tamtym roku francuskiego badania DESIR wynika, że prawdopodobieństwo wykrycia zmian zapalnych w kręgosłupie przy ich braku w stawach krzyżowo-biodrowych jest bardzo niskie. Wydaje się więc, że lepiej w takich wypadkach powtórzyć za kilka miesięcy MRI stawów krzyżowo-biodrowych niż a priori wykonywać MRI kręgosłupa.
Remisja stała się realnym do osiągnięcia celem leczenia układowych chorób tkanki łącznej, dlatego coraz częściej pojawia się pytanie o możliwość odstawienia leków immunosupresyjnych. Rekomendacje międzynarodowe precyzyjnie określają sposób osiągania remisji, znacznie mniej mówią o sposobie przerywania leczenia – decyzję musimy podejmować indywidualnie, bardzo uważnie obserwując stan chorego.
Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek,
zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.
