Liczba zachorowań na odrę w Europie rośnie lawinowo. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) poinformowała w poniedziałek, że w pierwszych sześciu miesiącach tego roku odnotowano ponad 41 tysięcy zachorowań na odrę oraz 37 potwierdzonych zgonów z jej powodu.
Źródło: www.istockphoto.com/pl
Skalę problemu pokazują dane za poprzednie dwa lata: w całym 2017 roku w Europejskim Regionie WHO zanotowano niecałe 24 tysiące zachorowań. W 2016 roku było ich niewiele ponad 5 tysięcy.
– Odnotowujemy dramatyczne zwiększenie liczby zachorowań – stwierdziła Zsuzsanna Jakab, Dyrektor Regionalny WHO na Europę, apelując do krajów Starego Kontynentu o podjęcie działań zapobiegawczych. – Dobre zdrowie dla wszystkich zaczyna się od szczepień – oceniła.
Fatalne statystyki częściowo tłumaczy fakt, że ponad połowę przypadków odry odnotowano na Ukrainie – kraju, który cały czas zmaga się ze skutkami konfliktu zbrojnego. Jednym z nich jest załamanie systemu szczepień ochronnych i nadzoru epidemiologicznego. Od początku roku na odnotowano tam ponad 27 500 zachorowań na odrę, 13 osób zmarło (9 dzieci i 4 osoby dorosłe). Najwięcej przypadków stwierdzono w zachodniej części Ukrainy (obwód lwowki, zakarpacki i iwanofrankowski). Jednak fala zachorowań dotknęła też Francję, Grecję, Włochy, Rosję – w każdym z tych krajów odnotowano więcej niż tysiąc zachorowań. Ciężka sytuacja epidemiologiczna dotyczy również Serbii, gdzie od początku roku zachorowało ponad 5700 osób i odnotowano 15 zgonów.
Informacje przekazane przez WHO odbiły się szerokim echem w światowych mediach. „The Guardian”, analizując przyczyny problemu, zwraca uwagę na kryzys zaufania do szczepień, który rozpoczął się od fałszywego oskarżenia skojarzonej szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) o wywoływanie autyzmu. Mimo jednoznacznych wyników badań, które zaprzeczyły tej tezie, zmniejszenie odsetka osób zaszczepionych MMR może spowodować, że Europa nie zrealizuje celu eliminacji odry do 2020 roku.
Z drugiej strony niektórym krajom udało się w dużym stopniu opanować problem – w pierwszej połowie roku w Niemczech zanotowano 387 zachorowań – połowę mniej, niż w analogicznym okresie w 2017 roku.
European Centre for Disease Prevention and Control (ECDC) podaje, że w czerwcu br. 17 państw UE/EOG zgłosiło 1054 zachorowania na odrę, o nieco ponad 400 mniej niż w maju. W 5 krajach (Włochy, Francja, Grecja, Niemcy i Wielka Brytania) liczba zachorowań jest nadal duża, lecz wartość ta jest mniejsza w porównaniu z poprzednimi miesiącami. We Włoszech zanotowano 260 przypadków (w maju i kwietniu odpowiednio 413 i 465), we Francji 181 (w maju i kwietniu odpowiednio 251 i 623), a w Grecji 155 zachorowań (w maju i kwietniu odpowiednio 290 i 352, w tym 1 zgon). Wyraźne zwiększenie liczby zachorowań na odrę zarejestrowano na Słowacji (72 przypadki), gdzie w maju i kwietniu zgłoszono odpowiednio 18 i 3 zachorowania.
Uwzględniając okres 12 miesięcy (od 1 lipca 2017 r. do 30 czerwca 2018 r.), w 29 krajach UE/EOG odnotowano 13 234 przypadki odry. Najwięcej zachorowań zgłosiły Włochy (3341), Grecja (3193), Francja (2740) i Rumunia (1354). Liczba zachorowań może być zaniżona, zwłaszcza w przypadku Rumunii. Spośród 13 233 chorych, 30% stanowiły dzieci do 5. roku życia, a 51% osoby >15. roku życia. Największą zapadalność zaobserwowano u niemowląt (257,3/100 000) i w grupie wiekowej 1–4 lat (123,7/100 000).
Spośród 11 957 chorych o dostępnych danych o przebytych szczepieniach, 83% osób nie otrzymało żadnego szczepienia przeciwko odrze, 10% zaszczepiono 1 dawką szczepionki, 6% co najmniej 2 dawkami, a 1% nieznaną liczbą dawek szczepionki przeciwko odrze. W docelowej grupie wiekowej szczepienia pierwszą dawką MMR (1–4 lat) 82% chorych nie było szczepionych, 13% otrzymało 1 dawkę szczepionki, 2% co najmniej 2 dawki, a w przypadku 3% brakowało danych o przebytych szczepieniach.
Należy zaznaczyć, że tylko 4 kraje zgłosiły co najmniej 95% wskaźnik wyszczepialności 2 dawkami szczepionki przeciwko odrze w 2017 roku.
