Masowe szczepienia przeciwko COVID-19 mają szansę rozpocząć się już w styczniu, w drugiej połowie miesiąca. Szczepienie będzie bezpłatne, a w pierwszej kolejności zostanie zaszczepiony personel medyczny oraz najstarsi seniorzy. Kończą się prace zespołów, które przygotowują szczegóły strategii kampanii szczepień, jakiej w historii jeszcze nie było.
W poniedziałek informacje na temat rządowych planów szczepienia dorosłych Polaków przeciw SARS-CoV-2 podał „Dziennik Gazeta Prawna” (DGP). Według informacji gazety, którą już wcześniej podawano w mediach, na akcję szczepień rząd planuje wydać 5 mld zł – to między innymi dlatego rząd zdecydował się na kolejne zamrożenie wynagrodzeń urzędników i brak wypłaty nagród. Szczepienia mają się rozpocząć w drugiej połowie stycznia. Nie będą obowiązkowe, ale rząd zakłada, że w ciągu pół roku uda się zaszczepić połowę populacji.
To optymistyczny scenariusz – minister zdrowia mówił, że grupą docelową szczepień w 2021 roku będą wszyscy dorośli Polacy – jednak biorąc pod uwagę wyniki badań opinii publicznej nie wydaje się, by realne było zaszczepienie połowy tych, którzy do szczepień będą mieć prawo. – Mam nadzieję, że chęć szczepienia u wielu osób jeszcze z czasem się pojawi, że ludzie zrozumieją, jakie korzyści uzyskamy szczepiąc się. Będziemy mogli wrócić do normalnego, czy bliższego normalności, życia. W tej chwili nie ma jeszcze takiej szerokiej akcji edukacyjnej, czy informacyjnej na temat korzyści ze szczepień, więc część osób po prostu nie ma podstaw do tego, by podjąć świadomie decyzję o szczepieniu bądź nie – nie kryje nadziei w rozmowie z „Medycyną Praktyczną – Szczepienia” dr Iwona Paradowska-Stankiewicz, konsultant krajowa w dziedzinie epidemiologii (cała rozmowa dostępna jest tutaj: Szczepień przeciwko COVID-19 nie można realizować tylko siłami POZ – przyp. red.). Polaków do decyzji o szczepieniu ma zachęcić również fakt, że będzie ono bezpłatne – koszty w całości weźmie na siebie państwo.
Według nieoficjalnych źródeł decyzja o dopuszczeniu pierwszych dwóch szczepionek na rynek europejski powinna zapaść jeszcze w grudniu, a to oznacza, że na przełomie 2020/2021 rząd powinien mieć gotowy i zaakceptowany szczegółowy plan dystrybucji szczepionek do punktów szczepień. Szczepienia mają być realizowane – jak mówi dr Paradowska-Stankiewicz – zarówno w poradniach podstawowej opieki zdrowotnej (POZ), jak i w innych placówkach ochrony zdrowia. Można założyć, że personel medyczny szpitali i część osób hospitalizowanych, a także podopieczni domów pomocy społecznej (DPS) oraz pacjenci przebywający w zakładach opiekuńczo-leczniczych (ZOL) będzie szczepiona właśnie tam, ze względów organizacyjnych.
Jakie preparaty będą używane w akcji szczepień? W największym skrócie – w pierwszych tygodniach i miesiącach te, które będą dostępne w pierwszej kolejności. ¬– Grupy określone jako priorytetowe będą szczepione tym preparatem, który będzie dostępny. Wybór szczepionki będzie możliwy, gdy ten wybór będzie i na pewno nie będzie można czekać z decyzją o szczepieniu – choćby najstarszych osób – aż pojawi się kolejny preparat. Będziemy mieć do dyspozycji szczepionki oparte na dwóch różnych mechanizmach, i trzeba na pewno poczekać na charakterystykę produktów, żeby coś więcej powiedzieć, ale ze szczepieniami najbardziej narażonych grup czekać nie można – mówi konsultant krajowa.
Częścią przygotowań do masowych szczepień jest również opracowanie systemu zgłaszania niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) przeznaczonego tylko dla szczepionek przeciwko SARS-CoV-2. W badaniach klinicznych nie obserwowano występowania ciężkich zdarzeń niepożądanych, ale przy akcji masowych szczepień, jak podkreśla dr Iwona Paradowska-Stankiewicz, ważne jest to, by uzyskać szeroką informację o wszystkich NOP, bez względu na ich nasilenie. Ważne jest również, aby przepływ informacji był bardzo szybki – dlatego NOP będą mogli zgłaszać zarówno lekarze, jak i sami zaszczepieni.
