Skróty: ALT – aminotransferaza alaninowa, AST – aminotransferaza asparaginianowa, COVID-19 – ang. coronavirus disease 2019, choroba wywołana przez nowego koronawirusa SARS-CoV-2, SARS-CoV-2 – ang. severe acute respiratory syndrome coronavirus 2, koronawirus zespołu ostrej niewydolności oddechowej 2
Wprowadzenie
Dostępne w literaturze naukowej dane wskazują, że częstość występowania objawów gastroenterologicznych w przebiegu COVID-19 wynosiła od 3 do 79%. U niektórych pacjentów symptomy te stanowiły jedyną manifestację kliniczną zakażenia SARS-CoV-2. Niewiele jest danych dotyczących częstości występowania tych objawów w europejskiej populacji pacjentów z COVID-19.
Cel pracy
Celem badania była ocena częstości występowania objawów gastroenterologicznych w europejskiej kohorcie pacjentów z COVID-19, a także ocena ciężkości przebiegu zakażenia SARS-CoV-2.
Metody
Przeprowadzono obserwacyjne, retrospektywne badanie od marca 2020 do kwietnia 2020 r. Do badania włączono pacjentów zakażonych SARS-CoV-2, którzy wymagali hospitalizacji. Wykluczono chorych z bezobjawowym przebiegiem COVID-19. Analizie poddano objawy kliniczne, parametry laboratoryjne oraz ciężkość przebiegu zakażenia SARS-CoV-2.
Wyniki
Analizie poddano 201 pacjentów (mediana wieku 71 lat; 56,2% stanowili mężczyźni). Objawy gastroenterologiczne wystąpiły u 60 chorych (29,9%) w przebiegu COVID-19, przy przyjęciu zaś były obecne u 34 osób (16,9%). U 7 pacjentów (3,5%) przy przyjęciu objawy te stanowiły jedyną manifestację kliniczną choroby (nie odnotowano gorączki oraz objawów ze strony układu oddechowego). Najczęstszym zgłaszanym objawem gastroenterologicznym była biegunka, która wystąpiła u 36 pacjentów (17,9%). Przeprowadzona analiza wykazała, że chorzy, u których odnotowano objawy żołądkowo-jelitowe byli młodsi (p=0,032), stwierdzano u nich większe stężenie hemoglobiny (p=0,002) i mniejsze stężenie białka C-reaktywnego (p=0,045) oraz potasu (p=0,004) w porównaniu z pacjentami, u których nie wystąpiły objawy gastroenterologiczne. Ponadto zaobserwowano mniejsze ryzyko cięższego przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 (28,3 vs 44,0%; p=0,038) u chorych z COVID-19, którzy prezentowali objawy żołądkowo-jelitowe. Wykazano także, że aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AST) była zwiększona u 65,2% pacjentów, aminotransferazy alaninowej (ALT) zaś u 62,7% chorych, jednakże nie zaobserwowano istotnych różnic dotyczących wieku, chorób współistniejących i częstości objawów żołądkowo-jelitowych pomiędzy pacjentami ze zwiększoną aktywnością aminotransferaz a pozostałymi chorymi.
Ograniczenia badania
Mała liczebność grupy badanej
Podsumowanie
Przeprowadzone badanie wykazało, że objawy gastroenterologiczne są częstą manifestacją kliniczną COVID-19, wyniki analizy sugerują także, że u pacjentów prezentujących objawy żołądkowo-jelitowe ryzyko wystąpienia ciężkiego przebiegu zakażenia SARS-CoV-2 jest mniejsze.
