Jak cytować: Bedlicki M., Kutaj-Wąsikowska H., Gajewski P., Krajnik M.: Ogólnopolski program wsparcia społecznego i duchowego dla chorych hospitalizowanych z powodu COVID-19 „Bądź przy mnie” – obserwacje z realizacji programu. Med. Prakt., 2021; 5: 154–156
Skróty: CMJ – Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia, KEP – Konferencja Episkopatu Polski, PRE – Polska Rada Ekumeniczna, PTODM – Polskie Towarzystwo Opieki Duchowej w Medycynie
Wdrożenie programu „Bądź przy mnie”
Ryc. 1. Szpitale uczestniczące w programie „Bądź przy mnie”
W grudniu 2020 roku Polskie Towarzystwo Opieki Duchowej w Medycynie (PTODM), we współpracy z Centrum Monitorowania Jakości w Ochronie Zdrowia (CMJ), Zespołem Konferencji Episkopatu Polski (KEP) ds. Duszpasterstwa Służby Zdrowia i Polską Radą Ekumeniczną (PRE) oraz firmą Polkomtel, pod patronatem honorowym Rzecznika Praw Pacjenta rozpoczęło realizację ogólnopolskiego programu „Bądź przy mnie – wsparcie społeczne i duchowe dla pacjentów hospitalizowanych z powodu COVID-19”.1 Celem tego programu jest to, aby żaden chory na COVID-19 nie był samotny w szpitalu, zwłaszcza w okresie zagrożenia życia, bezradności i umierania, aby nikt nie był pozbawiony opieki duchowej właśnie wtedy, gdy najbardziej jej potrzebuje. Do realizacji programu zaproszono szpitale, w których przebywają chorzy na COVID-19.2 Aktualnie (25 kwietnia 2021 r.) uczestniczy w nim 131 szpitali z całej Polski (ryc. 1).
Program składa się z dwóch głównych elementów, które nazwano podporami (ryc. 2).
Celem Podpory 1 „Porozmawiaj ze mną” jest zadbanie o komunikację między pacjentem a jego rodziną. Oczywiście optymalnym rozwiązaniem jest stworzenie warunków do osobistych
odwiedzin bliskich, ale jeśli nie jest to możliwe, należy zaproponować choremu kontakt z rodziną
za pomocą urządzeń do komunikacji zdalnej – telefonu czy tabletu. W ramach programu firma Polkomtel
przekazała bezpłatnie na rzecz chorych na COVID-19 leczonych w szpitalach uczestniczących w programie smartfony wraz z usługą telekomunikacyjną. Szczególnym wyzwaniem są
sytuacje, gdy chory jest zbyt słaby i potrzebne jest zaangażowanie członka zespołu terapeutycznego
do tego, by taką komunikację zainicjować. Dlatego PTODM przygotowało edukacyjne materiały
wideo dla personelu medycznego, ilustrujące, jak można pomóc bliskim umierającego pożegnać się z nim przez telefon. Materiały te, przygotowane dzięki charytatywnej pracy aktorów (Anna Dymna,
Małgorzata Gałkowska, Ewa Kaim, Roman Gancarczyk i Grzegorz Mielczarek) oraz pomocy Rektor Akademii
Sztuk Teatralnych w Krakowie profesor Doroty Segdy, są dostępne na stronie internetowej PTODM.3
Podpora 2 „Podnieś mnie na duchu” służy ułatwieniu bezpośredniego kontaktu chorych
na COVID-19 z kapelanami. Dzięki zaangażowaniu Zespołu KEP ds. Duszpasterstwa Służby
Zdrowia oraz PRE zaoferowano szpitalom pomoc w wyposażeniu kapelanów w środki ochrony osobistej,
tam gdzie było to problemem.
Szpitale zgłaszające się do programu miały się zatroszczyć o przeszkolenie nie tylko kapelanów
będących pracownikami szpitala, ale również duchownych innych wyznań delegowanych do posługi
religijnej w szpitalu, w zakresie stosowania środków ochrony osobistej oraz poruszania
się w reżimie sanitarnym zgodnie z przepisami ogólnymi i zasadami obowiązującymi w danej jednostce.
Ponadto PTODM przygotowało materiały edukacyjne dla kapelanów – film instruktażowy
„Wizyta duszpasterska w szpitalu w czasie epidemii COVID-19”.4 Od stycznia 2021 roku odbywają
się comiesięczne webinaria szkoleniowe dla kapelanów szpitalnych, diecezjalnych duszpasterzy
służby zdrowia i innych osób zainteresowanych opieką duchową świadczoną w szpitalach. Materiały z tych spotkań są dostępne na stronach PTODM.5
