Znaczenie szczepień ochronnych w kontekście wariantu Omikron
ECDC podkreśla konieczność pilnego przeprowadzenia badań in vitro dotyczących skuteczności neutralizacji wariantu Omikron przez przeciwciała pochodzące od ozdrowieńców oraz osób zaszczepionych. Oczekuje się, że dane z takich badań będą dostępne w ciągu od 2 do 3 tygodni. ECDC zwraca uwagę, że niezależnie od wykrytych zmian w genomie B.1.1.529 obecnie dostępne szczepionki mogą oferować znaczący poziom ochrony przed hospitalizacją i zgonem z powodu COVID-19, także wywołanym zakażeniem wariantem Omikron.
ECDC apeluje o dalsze zwiększenie wyszczepialności w krajach UE/EOG, zwłaszcza w grupach dotychczasowo uznanych za priorytetowe. Uodpornienie osób dotąd niezaszczepionych lub nie w pełni zaszczepionych pozostaje zadaniem kluczowym zalecanym w obecnej sytuacji przez ECDC (skuteczność dostępnych szczepionek wobec hospitalizacji i zachorowań o ciężkim przebiegu wywołanych dotychczasowymi VOC utrzymuje się cały czas na wysokim poziomie – przypis redakcji). Według ekspertów ECDC należy rozważyć zastosowanie dawki przypominającej u osób w wieku 40 lat lub więcej, zwłaszcza w grupach osób podatnych na ciężki przebieg COVID-19. Państwa UE/EOG mogą również rozważyć szczepienia przypominające u wszystkich dorosłych od 18. roku życia co najmniej 6 miesięcy po ukończeniu schematu szczepienia podstawowego w celu zwiększenia ochrony poszczepiennej, co może przyczynić się do zmniejszenia transmisji i w ten sposób – do zapobiegania dodatkowym hospitalizacjom i zgonom.
Niefarmakologiczne środki kontroli transmisji
Wobec ryzyka związanego z nowym wariantem SARS-CoV-2 ECDC podkreśla znaczenie niefarmakologicznych środków kontroli transmisji wirusa, także w krajach o dużym poziomie wyszczepienia. W obecnej sytuacji epidemiologicznej ECDC zaleca natychmiastowe podjęcie działań w celu właściwego używania masek ochronnych, wdrożenia pracy zdalnej, zmniejszenia zatłoczenia w środkach transportu publicznego oraz odpowiedniej wentylacji zamkniętych pomieszczeń. Ponadto wprowadzenie ograniczeń w liczbie uczestników wydarzeń publicznych lub spotkań towarzyskich związanych z okresem świątecznym i noworocznym może ułatwić zachowanie dystansu fizycznego.
Zalecenia dla podróżnych
W opinii ECDC strategie opóźnienia rozprzestrzeniania się wariantu Omikron powinny być pilnie uwzględnione we wszystkich krajach UE/EOG. Przeprowadzona przez ekspertów ECDC analiza oparta na modelowaniu wykazała, że ścisłe restrykcje w zakresie podróży międzynarodowych mogą opóźnić wpływ nowego wariantu na sytuację w UE/EOG o dwa tygodnie. Wprowadzenie krótkoterminowych ograniczeń może zapewnić czas potrzebny na wdrożenie działań prewencyjnych w danym kraju.
Według ECDC na obecnym, wczesnym etapie, rozprzestrzeniania się B.1.1.529 wskazane jest unikanie podróżowania do regionów występowania transmisji tego wariantu oraz wzmożone testowanie (wraz z sekwencjonowaniem w przypadku dodatniego wyniku) i śledzenie kontaktów osób powiązanych epidemiologicznie z takimi regionami.
W odniesieniu do podróżnych przybywających z miejsc, w których potwierdzono transmisję wariantu Omikron, ECDC zaleca m.in.:
- zwiększenie świadomości w odniesieniu do wariantu B.1.1.529 poprzez działania edukacyjne wobec podróżnych i pracowników opieki zdrowotnej
- obowiązkowe testowanie przed podróżą lub po przybyciu do UE/EOG wraz z kwarantanną trwającą minimum od 5 do 7 dni i obowiązkowym ujemnym wynikiem kolejnego testu jako warunkiem zakończenia kwarantanny
- 14-dniową kwarantannę w razie braku możliwości testowania
