Opracowała lek. Magdalena Pisarska
Skróty: ERAS – protokół kompleksowej opieki okołooperacyjnej dla poprawy wyników leczenia
Metody: analiza wyników leczenia kolejnych pacjentów poddanych planowym zabiegom w obrębie jelita grubego od sierpnia 2012 do marca 2013 roku, nad którymi opiekę sprawowano w oparciu o protokół kompleksowej opieki okołooperacyjnej dla poprawy wyników leczenia (enhanced recovery after surgery – ERAS)
Populacja: 76 pacjentów: 34 operowanych laparoskopowo, 38 operowanych klasycznie; 4 konwersje; u 53 pacjentów zabieg wykonano z powodów onkologicznych, 18 z powodu choroby uchyłkowej, a u 5 z powodu chorób zapalnych jelit.
Interwencja: opieka okołooperacyjna oparta na protokole ERAS (22 elementy)
Wyniki:
Całkowity stopień realizacji protokołu ERAS w badanej grupie wyniósł 76%. Realizacja protokołu w kolejnych okresach wyniosła:
- przedoperacyjny 96%
- śródoperacyjny 82%
- pooperacyjny 63%.
Największe odstępstwa od pełnej realizacji protokołu dotyczyły:
- w okresie przedoperacyjnym: podania leków o działaniu sedacyjnym)
- w okresie śródoperacyjnym: stosowania znieczulenia zewnątrzoponowego i pozostawiania drenu w jamie otrzewnej
- w okresie pooperacyjnym: rezygnacji ze znieczulenia zewnątrzoponowego i prowadzenia odpowiedniego leczenia przeciwbólowego, uruchomienia pacjenta w dobie zabiegu oraz usunięcia cewnika z pęcherza moczowego.
Za brak realizacji protokołu odpowiadają:
- lekarze (21% chirurdzy i 34% anestezjolodzy)
- pacjenci (ok. 26%)
- pielęgniarki (ok. 14%)
- wspólnie ww. (ok. 6%).
Odstępstwa od protokołu ERAS był medycznie uzasadnione w 78% przypadków. Pozostałe 22% odchyleń nie miało żadnego klinicznego uzasadnienia, stąd uznane zostały za prawdziwy brak zgodności z protokołem. Problematyczne elementy to: unikanie długo działających leków sedacyjnych, pooperacyjne leczenie przeciwbólowe czy zaprzestanie znieczulenia zewnątrzoponowego.