Czy miód jest skuteczny w łagodzeniu kaszlu związanego z infekcyjnym zapaleniem dróg oddechowych u dzieci?

Odpowiedź

prof. dr hab. n. med. Henryk Mazurek
Klinika Pneumonologii i Mukowiscydozy Instytutu Gruźlicy i Chorób Płuc w Rabce-Zdroju

Wyniki dotychczasowych badań wskazują, że w początkowym okresie zakażenia kaszel – w szczególności suchy, zwłaszcza w nocy – można skutecznie zmniejszyć, stosując interwencje niefarmakologiczne (takie jak podanie łyżeczki miodu przed snem przez kilka dni dzieciom >1. rż.). W badaniach uczestniczyły głównie dzieci z infekcyjnym zapaleniem górnych dróg oddechowych, a nie z zapaleniem oskrzeli, zatem nie wiadomo, czy ten nieswoisty efekt jest równie skuteczny w chorobie dolnych dróg oddechowych.

W niedawno opublikowanej metaanalizie wykazano, że efekt podania miodu w zakresie wpływu na nasilenie oraz częstotliwość kaszlu był podobny do efektu dekstrometorfanu (2 badania). Podanie miodu było natomiast skuteczniejsze niż podanie difenhydraminy (odpowiednio 3 i 4 badania).

Prawdopodobnie działanie miodu polega na stymulacji wydzielania śliny (konsystencja, smak) i pobudzaniu odruchu połykania, co zmniejsza dyskomfort w gardle. Sugeruje się, że interakcja z receptorami odpowiedzialnymi za odczuwanie smaku i opioidowymi może prowadzić do efektów na poziomie ośrodkowego układu nerwowego.

Warto jednak zwrócić uwagę na 2 ważne zastrzeżenia: (1) miodu nie należy podawać dzieciom w 1. roku życia (ze względu na ryzyko botulizmu); (2) nie należy przedłużać czasu jego stosowania. Podawanie przez dłuższy czas miodu wieczorem, przed snem, zwiększa ryzyko próchnicy zębów i nadwagi w wyniku spożycia dużej ilości cukrów prostych.