Opracowała lek. Iwona Rywczak
Głównym celem szczepienia przeciwko grypie jest zapobieganie zachorowaniu na grypę. W niektórych badaniach zaobserwowano jednak, że u osób, które zachorowały mimo szczepienia infekcja ma łagodniejszy przebieg. Dane dotyczące dzieci i dorosłych wskazują, że nawet jeśli szczepienie nie zapobiegnie samemu zachorowaniu, zaszczepieni pacjenci są narażeni na mniejsze ryzyko zgonu z powodu grypy lub zachorowania wymagającego leczenia na oddziale intensywnej terapii. Przebycie szczepienia wiązało się również z krótszym pobytem w szpitalu z powodu grypy.
W czasopiśmie „Pediatric Infectious Disease Journal” opublikowano wyniki badania przeprowadzonego w populacji dzieci w wieku 6–35 miesięcy, bez chorób przewlekłych. Dzieci te uczestniczyły w badaniu z randomizacją, którego głównym celem była ocena skuteczności 4-walentnej inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie (IIV-4) w zapobieganiu zachorowaniu na grypę potwierdzoną laboratoryjnie (metodą polimerazowej reakcji łańcuchowej z odwrotną transkryptazą [RT-PCR]). Natomiast w omawianym badaniu porównano objawy kliniczne i stopień ciężkości grypy u dzieci zaszczepionych i nieszczepionych przeciwko tej chorobie.
W grupie dzieci zaszczepionych IIV-4 odnotowano 4153 epizodów grypopodobnych (u 2747 dzieci), a w grupie kontrolnej (nieszczepionej) 4411 epizodów (u 2955 dzieci). Do epizodu grypopodobnego zaliczono chorobę grypopodobną (temperatura ciała ≥38°C wraz kaszlem i/lub wyciekiem z nosa i/lub zatkaniem nosa i/lub dusznością), ostre zapalenie ucha środkowego rozpoznane przez lekarza oraz infekcyjne zapalenie dolnych dróg oddechowych. Wśród odnotowanych epizodów zdecydowaną większość stanowiła choroba grypopodobna. Ostateczne grypę potwierdzono u 356 dzieci zaszczepionych IIV-4 i 693 dzieci z grupy kontrolnej.
U dzieci z potwierdzoną grypą częstość objawów klinicznych (temperatura ciała ≥38°C, wyciek z nosa lub zatkanie nosa, złe samopoczucie, wymioty, zakłócenie codziennej aktywności) i czas ich trwania był podobny w grupie szczepionej i nieszczepionej. W grupie IIV-4 zaobserwowano jednak rzadsze występowanie wysokiej gorączki (>39°C) niż w grupie kontrolnej – 17,7 vs 28,30% (iloraz szans [OR]: 0,54 [95% CI: 0,39–0,75]). Ogółem u zaszczepionych dzieci rzadziej rozpoznawano grypę o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu (OR: 0,59 [95% CI: 0,44–0,77)]. Leczenia szpitalnego wymagało 3 dzieci (0,8%) z grupy IIV-4 i 9 (1,3%) z grupy kontrolnej.
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że przebieg grypy u dzieci, które zachorowały mimo szczepienia, był łagodniejszy niż u dzieci nieszczepionych. U zaszczepionych dzieci częstość wysokiej gorączki i zachorowania o umiarkowanym lub ciężkim przebiegu była mniejsza odpowiednio o 46 i 41%.