Opracowała Małgorzata Ściubisz, redaktor serwisu Szczepienia
Choroba Kawasakiego jest chorobą o niejasnej etiologii, a wśród możliwych przyczyn wymienia się m.in. czynniki infekcyjne. W piśmiennictwie opisywano pojedyncze przypadki choroby Kawasakiego, które wystąpiły po szczepieniu (związek czasowy), w tym skoniugowaną szczepionką przeciwko pneumokokom (PCV) i meningokokom grupy B (4CMenB; Bexsero). W przeprowadzonych jak dotąd kilku badaniach dotyczących PCV nie potwierdzono związku przyczynowego z chorobą Kawasakiego, natomiast jak dotąd w żadnym badaniu nie oceniono ryzyka tej choroby po szczepieniu 4CMenB.
W czasopiśmie „Vaccine” opublikowano wyniki brytyjskiego badania obserwacyjnego, w którym oceniono ryzyko choroby Kawasakiego po podaniu PCV-13 i 4CMenB u dzieci w wieku <2 lat. Wykorzystano w nim metodę self-controlled case series, tj. uwzględniono wyłącznie dzieci, u których wystąpiło zdarzenie niepożądane, a ryzyko wystąpienia choroby Kawasakiego (relative incidence – RI) obliczono porównując zapadalność na tę chorobę w okresie ekspozycji (pierwsze 28 dni po szczepieniu) i w okresie kontrolnym.
W Wielkiej Brytanii szczepienia przeciwko pneumokokom rozpoczęto w 2006 roku z użyciem preparatu 7-walentnego (PCV-7), który w 2010 zastąpiono PCV-13. Do stycznia 2020 roku (czyli w okresie objętym badaniem) szczepienie realizowano w schemacie 2+1 (2, 4, 12 mies.). Z kolei powszechne szczepienia przeciwko meningokokom grupy B rozpoczęto w 2015 roku z użyciem preparatu 4CMenB i również realizowane są w schemacie 2, 4, 12 miesięcy.
Od września 2006 roku do lipca 2018 roku zarejestrowano 533 hospitalizacje z powodu choroby Kawasakiego wśród 512 dzieci (64,6% chłopcy) w wieku <2 lat, które otrzymały ≥1 dawkę PCV-13 lub 4CMenB. Spośród 533 przypadków choroby Kawasakiego, 25 wystąpiło w ciągu 28 dni po podaniu wyłącznie PCV-13, 47 przypadków po jednoczasowym podaniu PCV-13 i 4CMenB. Nie odnotowano żadnego przypadku choroby Kawasakiego w ciągu 28 dni po podaniu samej 4CMenB, nie odnotowano także żadnego zachorowania w ciągu 7 dni po podaniu PCV-13 lub 4CMenB. Autorzy zebrali również dane na temat innych szczepionek podawanych jednoczasowo z PCV-13 i 4CMenB (z 1. i 2. dawką najczęściej podawano DTPa, a z 3. dawką – MMR).
Wykazano, że u dzieci w wieku <2 lat ryzyko choroby Kawasakiego w ciągu 28 dni po podaniu 1., 2., lub 3 dawki PCV-13 lub 4CMenB było mniejsze lub podobne do ryzyka obserwowanego w okresie kontrolnym (RI wyniosło odpowiednio: 0,51 [95% CI: 0,34–0,78] lub 1,03 [95% CI: 0,54–1,98]). Ryzyko choroby Kawasakiego było podobne także w ciągu 28 dni po podaniu 1. lub 2. dawki PCV-13 (RI: 0,62 [95% CI: 0,38–1,11]), w tym także w ciągu 7 i 8–28 dni (RI wyniosło odpowiednio: 0,42 [95% CI: 0,16-1,11] i 0,68 [95% CI: 0,41–1,14]). W ciągu 28 dni po podaniu 3. dawki PCV-13 ryzyko choroby Kawasakiego było mniejsze niż w okresie kontrolnym (RI: 0,30 [95% CI: 0,11–0,77]). Efekt taki obserwowano również w ciągu 8–28 dni po podaniu 3. dawki PCV-13 (RI: 0,19 [95% CI: 0,05–0,78]), ale nie w ciągu 7 dni (RI: 0,56 [95% CI: 0,15–2,06]). Ryzyko choroby Kawasakiego w ciągu 28 dni po podaniu 1. lub 2. dawki 4CMenB nie różniło się od ryzyka w okresie kontrolnym (RI: 1,03 [95% CI: 0,51–2,05]), podobnie jak w okresie 7 i 8–28 dni po podaniu (RI wyniosło odpowiednio: 0,76 [95% CI: 0,15-3,87]) i 1,1 [95% CI: 0,52-2,32]) 4CMenB. W ciągu 28 dni po podaniu 3. dawki 4CMenB ryzyko choroby Kawasakiego również było podobne do ryzyka obserwowanego w okresie kontrolnym (IR: 0,64 [95% CI: 0,08–5,26]). Ryzyko choroby Kawasakiego nie zależało od preparatu użytego do szczepienia przeciwko pneumokokom (PCV-7 lub PCV-13).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienie PCV-13 i 4CMenB nie zwiększają ryzyka choroby Kawasakiego u dzieci w wieku <2 lat. Natomiast obserwowany efekt ochronny szczepienia PCV w 2. roku życia wymaga oceny i potwierdzenia w kolejnych badaniach.
