Sposób na złagodzenie bólu związanego ze szczepieniem?

07.01.2019
Using feeding to reduce pain during vaccination of formula-fed infants: a randomised controlled trial
Bos-Veneman N.G.P. i wsp.
Arch. Dis. Child., 2018; 103: 1132–1137

Opracowały: Iwona Rywczak, Małgorzata Ściubisz

W holenderskim badaniu z randomizacją z pojedynczą ślepą próbą oceniono, czy karmienie niemowląt mieszanką mleczną bezpośrednio przed szczepieniem, w trakcie szczepienia i po szczepieniu zmniejsza ból związany z tą procedurą oraz bezpieczeństwo takiej metody łagodzenia bólu.

Do badania zakwalifikowano 48 zdrowych niemowląt w wieku 4–10 tygodni urodzonych w fizjologicznym terminie porodu, które z wyboru rodziców były karmione mieszanką mleczną. Dzieci przydzielono losowo do jednej z 2 grup. W pierwszej grupie niemowlęta bezpośrednio przed szczepieniem, w trakcie szczepienia i bezpośrednio po szczepieniu były karmione mieszanką mleczną (24 dzieci, grupa eksperymentalna), natomiast w drugiej grupie dzieci nie karmiono w czasie wizyty szczepiennej (24 dzieci, grupa kontrolna). W obu grupach, w czasie jednej wizyty szczepiennej dzieci otrzymały wysoce skojarzoną szczepionkę przeciwko błonicy, tężcowi, krztuścowi, poliomyelitis, Haemophilus influenzae typu b i wirusowemu zapaleniu wątroby (WZW) typu B (DTPa-IPV-Hib-HBV) oraz 10-walentną skoniugowaną szczepionkę przeciwko pneumokokom (PCV-10). Podczas szczepienia niemowlę układano w pozycji półleżącej na plecach na kolanach rodzica, który trzymał dziecko i próbował je uspokoić na własny sposób (np. kołysząc lub zagadując). W trakcie badania nie stosowano żadnych innych metod łagodzenia bólu. Szczepienia wykonywano zgodnie z obowiązującymi wytycznymi, które obejmowały: podanie w ostatniej kolejności szczepionki związanej z największym bólem (w tym przypadku PCV-10), w mięsień obszerny boczny, bez aspiracji, z użyciem igły o średnicy 25G. Personel uczestniczący w badaniu był regularnie szkolony w zakresie metod wykonywania szczepień, a bezpośrednio przed badaniem uczestniczył w dodatkowym szkoleniu. Niezależnie od zachowania niemowlęcia odstęp między podaniem kolejnych szczepionek wynosił 30 sekund. Zachowanie dziecka przed szczepieniem, w trakcie szczepienia i po szczepieniu rejestrowano za pomocą kamery. Oceniono m.in. czas trwania płaczu dziecka (od momentu podania drugiej szczepionki do momentu całkowitej ciszy trwającej ≥5 s), a także nasilenie bólu podczas szczepienia za pomocą skali oceny bólu u noworodków i niemowląt (Neonatal Infant Pain Scale – NIPS) oraz skali behawioralnej opierającej się na ocenie wyrazu twarzy, ułożenia nóg, aktywności ogólnej, płaczu i możliwości ukojenia (Face, Legs, Activity, Cry, Consolability Scale – FLACC).

W badaniu zaobserwowano, że niemowlęta z grupy karmionej mieszanką mleczną płakały o 33,5 sekundy krócej. W momencie podania drugiej szczepionki nasilenie bólu w obu grupach było podobne. Jednak w pierwszej minucie po drugim szczepieniu dzieci z grupy karmionej mieszanką mleczną doświadczyły szybszego ustępowania bólu w porównaniu z oceną wyjściową (w momencie podania drugiej szczepionki) w skali NIPS (1,92 vs 5,70 pkt; różnica średnich – MD: 3,86 pkt [95% CI: 2,70–5,02]) oraz FLACC (3,72 vs 8,15 pkt; MD: 4,42 pkt [95% CI: 2,85–5,99]). Krztuszenie, które obserwowano u 1 dziecka z grupy karmionej mieszanką mleczną, nie wymagało żadnej interwencji i nie wiązało się z wystąpieniem powikłań.

Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że karmienie mieszanką mleczną zmniejsza nasilenie bólu tuż po zakończeniu wstrzyknięcia szczepionki u niemowląt urodzonych w fizjologicznym terminie porodu, nie powodując przy tym zdarzeń niepożądanych. Uzyskane wyniki sugerują, że karmienie mieszanką nie zmniejsza ostrego bólu związanego z penetracją skóry, ale sprzyja szybszemu zapominaniu o ostrym bólu oraz zmniejsza nasilenie bólu związanego z wstrzyknięciem roztworu szczepionki.

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań