Opracowała mgr Małgorzata Ściubisz
W brytyjskim populacyjnym badaniu kohortowym z prospektywnym zbieraniem danych oceniono, jakie są czynniki ryzyka ciężkich następstw COVID-19 mimo szczepienia.
Populację badania utworzyło: (1) 16 208 600 osób w wieku ≥18 lat zaszczepionych podstawowo przeciwko COVID-19, w tym 7 589 080 osób preparatem mRNA Comirnaty, a 8 619 520 osób preparatem wektorowym Vaxzevria (w analizie nie uwzględniono osób zaszczepionych podstawowo preparatem Spikevax) oraz (2) 13 836 390 osób w wieku ≥18 lat, które otrzymały dawkę przypominającą (w okresie dominacji wariantu Omikron), w tym 10 439 820 preparatu Comirnaty, a 3 396 570 preparatu Spikevax. Uczestników obserwowano od 14 dnia po zakończeniu podstawowego schematu szczepienia lub podania dawki przypominającej do wystąpienia ocenianego punktu końcowego, czyli ciężkich następstw COVID-19 (hospitalizacja związana z COVID-19 [przyjęcie do szpitala z dodatnim wynikiem badania RT-PCR w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 w ciągu 14 dni przed hospitalizacją bez względu na przyczynę lub hospitalizacja z powodu COVID-19, lub dodatni wynik badania RT-PCR w kierunku zakażenia SARS-CoV-2 w czasie przyjęcia do szpitala z innej przyczyny niż COVID-19] lub zgon związany z COVID-19 [zgon bez względu na przyczynę w ciągu 28 dni od otrzymania dodatniego wynika badania RT-PCR w kierunku COVID-19 lub COVID-19 jako podstawowa przyczyna zgonu]) lub zakończenia badania (28 lutego 2022 r.). Analizą objęto okres >2 lat (od 20 grudnia 2020 r. do 28 lutego 2022 r.), a dane uzyskano z oficjalnych rejestrów krajowych.
Ogółem ciężkie następstwa COVID-19 mimo szczepienia podstawowego obserwowano rzadko (0,4% [8,8/1000 osobolat]), częściej u osób, które otrzymały preparat Vaxzevria (35 550 przypadków [9,9/1000 osobolat]) niż Comirnaty (23 970 przypadków [7,5/1000 osobolat]). Wykazano, że ryzyko ciężkich następstw COVID-19 mimo szczepienia podstawowego było >8-krotnie większe u osób w wieku ≥80 lat niż w wieku 18–49 lat (aRR: 8,12 [95% CI: 7,89–8,35]), prawie 8-krotnie większe u osób z ≥5 przewlekłymi chorobami przewlekłymi niż u osób ogólnie zdrowych (skorygowane ryzyko względne [aRR]: 7,98 [95% CI: 7,73–8,24]). Zwiększone ryzyko dotyczyło także osób z BMI ≥40 (aRR: 1,75 [95% CI: 1,69–1,82]) oraz mężczyzn (aRR: 1,19 [95% CI: 1,17–1,21]). Było także >4,5-krotnie większe po upływie ≥10 tygodni od zakończenia schematu podstawowego (aRR: 4,55 [95% CI: 4,16–4,99]), ale zmniejszało się po podaniu dawki przypominającej (aRR wyniosło 0,54 [95% CI: 0,48–0,60] dla Spikevax i 0,80 [95% CI: 0,72–0,88] dla Comirnaty). Choć ciężkie następstwa COVID-19 mimo szczepienia przypominającego obserwowano rzadko (0,2% [7,6/1000 osobolat]), to nadal było >9-krotnie większe u osób z ≥5 chorobami przewlekłymi niż u osób ogólnie zdrowych (aRR: 9,51 [95% CI: 9,07–9,97]) oraz >3,5-krotnie większe u osób w wieku ≥80 lat niż w wieku 18–49 lat (aRR: 3,6 [95% CI: 3,45–3,75]). W grupie z przewlekłymi chorobami współistniejącymi największe ryzyko dotyczyło osób wymagających przyjmowania leków immunosupresyjnych (aRR: 5,8 [95% CI: 5,53–6,09]), osób z rzadkimi zaburzeniami neurologicznymi (aRR: 5,30 [95% CI: 4,9–5,74]) i przewlekłą chorobą nerek w stadium 5 (aRR: 3,71 [95% CI: 2,9–4,74]).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że podanie dawki przypominającej szczepionki przeciwko COVID-19, w porównaniu ze szczepieniem w schemacie podstawowym, zmniejsza ryzyko hospitalizacji lub zgonu związanych z COVID-19. Jednak osoby starsze w wieku ≥80 lat, z większą liczbą przewlekłych chorób współistniejących lub wybranymi chorobami przewlekłymi nadal były obciążone zwieszonym ryzykiem ciężkich następstw COVID-19 mimo szczepienia. Osoby te w szczególności mogą odnieść korzyści z podania kolejnej dawki przypominającej (zwłaszcza nowej 2-walentnej szczepionki mRNA) lub zastosowania profilaktyki przedekspozycyjnej.
