Opracowała lek. Iwona Rywczak
W badaniu kliniczno-kontrolnym typu test-negative design przeprowadzonym w USA oceniono skuteczność rzeczywistą 2-walentnych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19 w zapobieganiu COVID-19 wymagającej hospitalizacji u osób w wieku ≥65 lat. W badaniu uwzględniono pacjentów leczonych z powodu infekcji układu oddechowego w 22 szpitalach uczestniczących w projekcie Influenza and Other Viruses in the Acutely Ill (IVY) Network. Grupę przypadków utworzyło 381 osób, u których potwierdzono laboratoryjnie zakażenie SARS-CoV-2, a grupę kontrolną 417 osób z ujemnym wynikiem badania (mediana wieku 76 lat, u 74% osób stwierdzono ≥2 choroby współistniejące). Zdefiniowano 3 grupy w zależności od statusu szczepienia przeciwko COVID-19: 1) nieszczepieni przeciwko COVID-19, 2) zaszczepieni ≥2 dawkami monowalentnej szczepionki mRNA ≥2 miesiące przed wystąpieniem objawów infekcji, 3) zaszczepieni ≥2 dawkami monowalentnej szczepionki mRNA oraz dawką przypominającą szczepionki 2-walentnej w odstępie ≥2 miesięcy od ostatniej dawki preparatu monowalentnego. Kryteria wykluczające obejmowały: niedobór odporności, szczepienie przeciwko COVID-19 preparatem innym niż mRNA, szczepienie 1 dawką preparatu mRNA, szczepienie ostatnią dawką monowalentnego preparatu mRNA <2 miesiące przed pojawieniem się objawów infekcji, podanie szczepionki 2-walentnej w odstępie <2 miesięcy od ostatniej dawki szczepionki monowalentnej, równoczesne zakażenie wirusem grypy lub RSV, uzyskanie dodatniego wyniku testu w kierunku SARS-CoV-2 po upływie >3 dni od przyjęcia do szpitala. W celu oszacowania skuteczności dawki przypominającej 2-walentnej szczepionki mRNA porównano odsetek zaszczepionych w grupie przypadków i kontrolnej.
Wśród 381 osób z grupy przypadków, 81 (21%) nie otrzymało żadnego szczepienia przeciwko COVID-19, 280 (73%) zaszczepiono ≥2 dawkami monowalentnej szczepionki mRNA, a 20 (5%) osób otrzymało dawkę szczepionki 2-walentnej. Grupa kontrolna zawierała 62 (15%) nieszczepione osoby, 296 (71%) osób zaszczepionych ≥2 dawkami monowalentnej szczepionki mRNA i 59 (14%) osób zaszczepionych preparatem 2-walentnym.
Wykazano, że dawka przypominająca 2-walentnej szczepionki mRNA podana ≥2 miesiące od ostatniej dawki preparatu monowalentnego znacznie zwiększała ochronę przed zachorowaniem na COVID-19 wymagającą hospitalizacji. W porównaniu z osobami nieszczepionymi przeciwko COVID-19, skuteczność rzeczywista szczepionki 2-walentnej wyniosła 84% (95% CI: 64–93), a w porównaniu z osobami zaszczepionymi ≥2 dawkami monowalentnej szczepionki mRNA – 73% (95% CI: 52–85). W analizie uwzględniającej podanie ostatniej dawki szczepionki monowalnentnej 6–11 miesięcy oraz ≥12 miesięcy przed początkiem objawów infekcji skuteczność rzeczywista dawki przypominającej szczepionki 2-walentnej wyniosła odpowiednio 78% (95% CI: 57–89) i 83% (95% CI: 63–92).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienie przypominające 2-walentną szczepionką przeciwko COVID-19 zapewnia silną dodatkową ochronę osobom >65. roku życia przed hospitalizacją z powodu COVID-19. Są to wstępne obserwacje, które będą kontynuowane w celu określenia m. in. trwałości ochrony poszczepiennej i skuteczności szczepionek 2-walentnych wobec nowych wariantów SARS-CoV-2.
