Czy szczepienie ciężarnych przeciwko krztuścowi zmniejszyło ryzyko zachorowania na krztusiec u ich potomstwa?

Data utworzenia:  16.01.2018
Aktualizacja: 28.06.2017
Effectiveness of vaccination during pregnancy to prevent infant pertussis
Baxter R. i wsp.
Pediatrics, 2017; 139: e20 164 091

Opracowały: lek. Iwona Rywczak, mgr Małgorzata Ściubisz

W amerykańskim badaniu kohortowym z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono skuteczność rzeczywistą (efektywność) szczepienia ciężarnych skojarzoną szczepionką zawierającą toksoid tężcowy oraz zmniejszone dawki toksoidu błoniczego i bezkomórkowych antygenów krztuśca (dTpa) w zapobieganiu zachorowaniom na krztusiec u ich dzieci w pierwszych 2 miesiącach życia oraz w 1. roku życia dziecka po uwzględnieniu wszystkich 3 dawek bezkomórkowej szczepionki przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTPa) podanej dziecku w wieku niemowlęcym. Dzieci obserwowano do momentu rozpoznania krztuśca (metodą łańcuchowej reakcji polimerazowej [PCR]) lub do ukończenia 12. miesiąca życia.

W badaniu przeanalizowano populację 148 981 noworodków urodzonych w fizjologicznym terminie porodu (≥37. tc.) w latach 2010–2015 w stanie Kalifornia, na obszarze objętym świadczeniami zdrowotnymi udzielanymi przez Kaiser Permanente of Northern California. Szczepienie dTpa w czasie ciąży (co najmniej 8 dni przed porodem) otrzymało 68 168 matek niemowląt (45,8% populacji). Większość ciężarnych otrzymała dTpa w co najmniej 20. tygodniu ciąży (75,1% w przypadku dzieci urodzonych w latach 2010–2012 oraz 98,5% w przypadku dzieci urodzony w latach 2013–2015), najczęściej pomiędzy 27. a 36. tygodniem ciąży (44,8% w przypadku dzieci urodzonych w latach 2010–2012 oraz 91,7% w przypadku dzieci urodzonych w latach 2013–2015). Odsetek ciężarnych, które otrzymały dTpa w okresie poporodowym, zmniejszył się z 31,7% w przypadku dzieci urodzonych w 2010 roku do 1,8% w przypadku dzieci urodzonych w 2015 roku.

W analizowanym okresie krztusiec rozpoznano u 17 (11,4/100 000) niemowląt do 2. miesiąca życia oraz u 110 (73,8/100 000) dzieci do 12. miesiąca życia. Zapadalność na krztusiec była zdecydowanie mniejsza w populacji dzieci, których matki otrzymały dTpa w czasie ciąży, niż wśród dzieci, których matki nie były szczepione. Iloraz współczynników zapadalności (incidence rate ratio – IRR) wyniósł 0,08 (95% CI: 0–0,43) w ciągu pierwszych 2 miesięcy życia oraz 0,35 (95% CI: 0,21–0,55) w ciągu pierwszych 12 miesięcy życia. Oszacowano, że szczepienie ciężarnych za pomocą dTpa zmniejszało o 91,4% (95% CI: 19,5–99,1) ryzyko zachorowania na krztusiec w pierwszych 2 miesiącach życia dziecka oraz o 69% (95% CI: 43,6–82,9) w ciągu 1. roku życia. Skuteczność dTpa u niemowląt, które nie otrzymały jeszcze DTPa (od momentu urodzenia do 7 dni po podaniu pierwszej dawki DTPa), wyniosła 87,9% (95% CI: 41,4–97,5), po podaniu pierwszej dawki DTPa – 81,4% (95% CI: 42,5–94), po podaniu drugiej dawki DTPa – 6,4% (95% CI: od -165,1 do 66,9) oraz 65,9% (95% CI: 4,5–87,8) po podaniu trzeciej dawki DTPa. Szczepionka dTpa podana matkom po porodzie była nieskuteczna w zapobieganiu zachorowaniom na krztusiec u ich dzieci.

Ciężkość przebiegu krztuśca u dzieci do 2. miesiąca życia oceniono na od umiarkowanego do wymagającego hospitalizacji. Hospitalizacji z powodu krztuśca wymagało 10 (59%) z 17 dzieci, a 3 dodatkowo skorzystało z porady na oddziale pomocy doraźnej. Tylko 1 zachorowanie na krztusiec dotyczyło dziecka, którego matka otrzymała dTpa >7 dni przed porodem. Dziecko to leczono w warunkach opieki ambulatoryjnej, a choroba przebiegała u niego łagodnie.

Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że szczepienie ciężarnych przeciwko krztuścowi (dTpa) stanowi skuteczną ochronę przed zachorowaniem na krztusiec ich dzieci w pierwszych 2 miesiącach życia oraz u tych dzieci, które ze względu na wiek otrzymały tylko 1 dawkę DTPa.

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań