Wprowadzenie
W wielu ośrodkach naukowych na świecie prowadzi się badania nad odpowiedzią immunologiczną na zakażenie SARS-CoV-2. Coraz więcej wiadomo na temat roli przeciwciał neutralizujących – anty-SARS-CoV-2 klasy IgG, natomiast dokładna rola przeciwciał IgA w odpowiedzi immunologicznej na zakażenie nowym koronawirusem wciąż pozostaje niewyjaśniona. W surowicy przeciwciała IgA występują głównie w postaci monomeru i stanowią blisko 15% całkowitej ilości immunoglobulin, które znajdują się w osoczu. Natomiast w wydzielinach śluzowo-surowiczych (np. nosowo-gardłowych, oskrzelowych) IgA występują w formie dimeru i stanowią główną klasę immunoglobulin. Biorąc pod uwagę fakt, że SARS-CoV-2 w początkowej fazie zakaża komórki jamy nosowo-gardłowej badania wykazały, że po zakażeniu dochodzi do szybkiej produkcji przeciwciał klasy IgA, które pozostają podwyższone w osoczu co najmniej przez 40 dni od momentu wystąpienia objawów. Ponadto badania wykazały, że IgA mogą także neutralizować wirusa. Jednakże dokładny mechanizm molekularny i rola przeciwciał IgA w odpowiedzi immunologicznej na SARS-CoV-2 nie zostały do tej pory dokładnie scharakteryzowane.
Materiały i metody
Naukowcy ze Stanów Zjednoczonych przeprowadzili badanie mające na celu, ocenę odpowiedzi przeciwciał IgA na SARS-CoV-2. Badaniu poddano kohortę 149 osób po przebytym zakażeniu COVID-19. W pierwszej kolejności oceniono ogólną aktywność wiązania i neutralizacji przeciwciał IgA, IgG i IgM w osoczu przeciwko domenie wiążącej receptor (ang. receptor-binding domain – RBD) białka S SARS-CoV-2. Następnie zsekwencjonowano i przeanalizowano receptory BCR (ang. B-cell receptor) pojedynczych limfocytów B z krwi obwodowej i scharakteryzowano trzy izotypy wytwarzane przez limfocyty B pochodzące od trzech indywidualnych dawców. Przeprowadzono klonowanie przeciwciał monoklonalnych IgA i IgM oraz poddano analizie ich działanie wiążące i neutralizujące. Następnie zaś porównano powinowactwo i siłę neutralizacji monomerów i dimerów IgA z cząstkami pseudowirusowymi imitującymi SARS-CoV-2 oraz z właściwym SARS-CoV-2. Każdy eksperyment powtarzano co najmniej dwa razy.
Wyniki
Odpowiedź przeciwciał IgA w osoczu ogólnie korelowała z odpowiedzią przeciwciał klasy IgG. Klony komórek B wytwarzających IgM, IgG i IgA uzyskano ze wspólnych komórek progenitorowych. Wykazano, że zdolność do neutralizacji monomerów IgA przeciwko SARS-CoV-2 była dwukrotnie niższa niż w przypadku przeciwciał klasy IgG w osoczu. Jednakże w przypadku dimerów IgA zaobserwowano średnio piętnaście razy wyższą odpowiedź przeciwko SARS-CoV-2 w porównaniu z monomerami IgA.
Podsumowanie
Specyficzne przeciwciała neutralizujące odgrywają kluczową rolę w kontrolowaniu zakażeń wirusowych. Powyższe badanie wskazuje, że przeciwciała IgA w postaci dimeru mogą pełnić istotną rolę w odpowiedzi immunologicznej przeciwko SARS-CoV-2. Badaczom nie udało się wyjaśnić dlaczego monomeryczne przeciwciała IgG silniej neutralizują SARS-CoV-2 niż monomeryczne przeciwciała IgA. Konieczne są dalsze badania, które pozwolą na dokładne scharakteryzowanie roli tych przeciwciał w odpowiedzi immunologicznej przeciwko SARS-CoV-2.
