Pytanie nadesłane do eksperta serwisu COVID-19
Czy wzrost LDH można uznać za parametr bardziej czuły niż CRP w przypadku podejrzenia infekcji wirusowej, w tym SARS-CoV-2?
Odpowiedziała:
lek. Lidia Stopyra
Oddział Chorób Infekcyjnych i Pediatrii, Szpital im. S. Żeromskiego w Krakowie
Dehydrogenaza mleczanowa (LDH) to enzym, który występuje we wszystkich komórkach ciała ludzkiego. Największą aktywność wykazuje w wątrobie, mięśniach poprzecznie prążkowanych, sercu, nerkach, płucach, mózgu oraz w krwinkach czerwonych (erytrocytach). W przypadku uszkodzenia komórek, dehydrogenaza mleczanowa uwalnia się z ich wnętrza, dochodzi do zwiększenia jej stężenia i aktywności we krwi.
Zwiększenie wartości LDH ma miejsce w tych infekcjach wirusowych, które przebiegają ze znacznym uszkodzeniem tych komórek, jak np. – ostre wirusowe zapalenia wątroby, mononukleoza zakaźna, zakażenie parwowirusem, COVID-19.
Białko ostrej fazy (CRP) to najczęściej oznaczany marker stanu zapalnego związanego z infekcją bakteryjną, wirusową i grzybiczą lub martwicą (m.in. zawał serca). Oznaczanie CRP jest badaniem przesiewowym w diagnostyce infekcji. Zwiększenie stężenia CRP w zakresie 10–100 mg/l jest charakterystyczne dla lokalnych stanów zapalnych, a w zakresie 100–1000 mg/l dla uogólnionych, rozległych stanów zapalnych.
W wielu pracach wykazano, że zwiększenie wartości LDH i CRP w infekcjach wirusowych, w tym w infekcji SARS-CoV-2, koreluje zarówno z nasileniem procesów zapalnych i martwiczych, jak i tropizmem wirusa do poszczególnych tkanek, natomiast nie z samym faktem istnienia infekcji wirusowej. Parametry te mają też znaczenie w prognozowaniu rokowania. Na przykład w zakażeniu SARS-CoV-2 wykazano, że zwiększenie CRP >100 mg/l i LDH >245 U/L jest czynnikiem prognostycznym cięższego przebiegu choroby. Nie wykazano natomiast jednoznacznie, aby LDH można było uznać za parametr bardziej czuły niż CRP przy podejrzeniu infekcji wirusowej, w tym infekcji SARS-CoV-2.
Piśmiennictwo:
1. http://badaniamedyczne.eu/index.php2. https://www.mp.pl/pediatria/praktyka-kliniczna/badania-laboratoryjne/218108,wskazniki-stanu-zapalnego
3. http://www.pteilchz.org.pl/wp-content/uploads/2020/03/Procedura-postepowania-z-dzieckeim-z-COVID-badania-i-schemat-leczenia-27-03-2020-rekomendacje-zespolu-ds-pediatrii.pdf
4. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC7130449/
5. https://www.medrxiv.org/content/10.1101/2020.03.24.20040162v1
6. https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0399077X2030086X
7. https://www.massgeneral.org/assets/MGH/pdf/news/coronavirus/risk-factors-for-severe-COVID-19.pdf