Pytanie nadesłane do redakcji portalu MP.PL dla lekarzy
Dlaczego pacjenci z testem wykonanym komercyjnie nie są automatycznie obejmowani izolacją, jak pacjenci, którzy wykonają test na NFZ?
Odpowiedziała:
dr n. prawn. Tamara Zimna, radca prawny
Kancelaria Prawa Medycznego, www.tamarazimna.pl
Medyczne laboratoria diagnostyczne wykonujące diagnostykę zakażenia wirusem SARS-CoV-2 mają prawny obowiązek wprowadzania do systemu teleinformatycznego EWP1:
- informacji o wynikach testów diagnostycznych w kierunku SARS-CoV-2 finansowanych ze środków publicznych2:
- do 25 października 2020 r. – informacji o liczbie wykonanych testów diagnostycznych w kierunku SARS-CoV-2 finansowanych ze środków innych niż środki publiczne, każdego dnia do godziny 10.00, za okres poprzedniej doby3;
- od 5 listopada 2020 r. – informacji o pozytywnym wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 finansowanego ze środków innych niż środki publiczne oraz informacji o osobie, której dotyczy badanie diagnostyczne, w tym informacji o numerze telefonu do bezpośredniego kontaktu z tą osobą, w przypadku gdy informacje te nie znajdują się w tym systemie1.
W okresie od 26 października do 4 listopada 2020 r. medyczne laboratoria diagnostyczne wykonujące diagnostykę zakażenia wirusem SARS-CoV-2 nie wprowadzają do systemu teleinformatycznego EWP ani wyników, ani informacji o liczbie wykonanych testów diagnostycznych w kierunku SARS-CoV-2 finansowanych ze środków innych niż środki publiczne.
Pacjenci z testem wykonanym „komercyjnie” nie są więc automatycznie obejmowani izolacją, jak pacjenci, którzy wykonają test „na NFZ” (izolację nakłada automatycznie system po wprowadzeniu pozytywnego wyniku), ponieważ zgłaszanie wyników tych testów odbywa się bez pośrednictwa systemu teleinformatycznego EWP. Informacja o wyniku testu (zarówno o wyniku pozytywnym, jak i o wyniku negatywnym) powinna zostać niezwłocznie (nie później niż w ciągu 24 godzin od momentu uzyskania wyniku)4, przekazana w postaci elektronicznej lub papierowej do rejestru zakażeń i zachorowań na chorobę zakaźną, zgonów z powodu zakażenia lub choroby zakaźnej, ich podejrzeń oraz przypadków stwierdzenia dodatniego wyniku badania laboratoryjnego na formularzu ZLB-15. Diagności laboratoryjni są zwolnieni z obowiązku przekazywania ZLB-1 dotyczących zakażenia SARS-CoV-2 do inspekcji sanitarnej, jeśli zlecenie wykonania testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 oraz przekazanie jego wyniku w postaci elektronicznej odbyło się za pośrednictwem systemu teleinformatycznego EWP6. Osoby, które pomimo takiego obowiązku, nie zgłaszają wyniku badania w kierunku biologicznych czynników chorobotwórczych, które wywołują zakażenie lub chorobę zakaźną mogą zostać ukarane karą grzywny do 5 tys. zł za wykroczenie7.
Zatem zgodnie z przepisami prędzej czy później wynik pozytywny testu wykonanego komercyjnie trafi do odpowiedniego rejestru i zostanie wprowadzony przez sanepid do systemu EWP. Należy przypuszczać, że dane o badaniach które są przekazywane za pośrednictwem EWP są prawdopodobnie sprawniej („automatycznie”) przetwarzane przez inspekcję sanitarną. Natomiast te „komercyjne” – są zgłaszane poza EWP z zastosowaniem odpowiednich formularzy – w przypadku laboratorium ZLB-1 – są (prawdopodobnie) wolniej przetwarzane, ale z punktu widzenia przepisów prawa dotyczących izolacji, jej czasu trwania i warunków zakończenia, sytuacje te nie różnią się. W opisanej sytuacji, jeśli pacjent zgłosi się do POZ, lekarz powinien zgłosić zachorowanie do sanepidu (np. za pośrednictwem aplikacji gabinet.gov.pl). Od 26 października 2020 r. osoba, u której stwierdzono zakażenie wirusem SARS-CoV-2, od dnia uzyskania pozytywnego wyniku testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 (bez względu na źródło jego finansowania), jest z mocy prawa2 poddana obowiązkowej izolacji w warunkach domowych, chyba że osoba ta została skierowana do izolatorium lub poddana hospitalizacji.
