Transmisja SARS-CoV-2 poprzez skażone powierzchnie wewnątrz pomieszczeń poza placówkami medycznymi.
Podsumowanie stanowiska CDC dotyczącego zmniejszenia ryzyka zakażeń drogą kontaktu pośredniego - strona 2

05.05.2021
dr n. med. Anna Kuna
Klinika Chorób Tropikalnych i Pasożytniczych, Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni, Gdański Uniwersytet Medyczny

Skuteczność mycia i dezynfekcji powierzchni w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2

Zarówno mycie powierzchni z użyciem mydła lub innego detergentu, jak i dezynfekcja środkiem inaktywującym SARS-CoV-2 przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka transmisji przez kontakt pośredni. Skuteczność zależy od rodzaju środka czyszczącego, stosowanej procedury mycia i dokładności czyszczenia. Nie przeprowadzono dotąd oceny efektywności mycia powierzchni gładkiej preparatem mydłem lub detergentem, który nie zawiera substancji dezynfekującej wymienionej w oficjalnym wykazie Agencji Ochrony Środowiska (EPA). Z badań nad innymi patogenami wiadomo, że wynik czyszczenia zależy przede wszystkim od stosowanej procedury i rodzaju powierzchni. Poza fizycznym usuwaniem cząstek wirusa czyszczenie powierzchni przyczynia się do degradacji SARS-CoV-2 poprzez uszkodzenie otoczki wirusa przez środki czyszczące.

W celu skutecznej inaktywacji wirusa SARS-CoV-2 na powierzchniach środek używany do dezynfekcji powinien znajdować się na liście N EPA.2 Niektóre preparaty służące do dezynfekcji można stosować również do mycia, w zależności od składu. Wszystkie produkty przeznaczone do mycia i dezynfekcji muszą być stosowane zgodnie z ulotką informacyjną opracowaną przez producenta. Od początku pandemii COVID-19 zwiększyła się liczba zatruć i uszkodzeń skóry wskutek niewłaściwego używania tych substancji. W Polsce Główny Inspektor Sanitarny opublikował komunikat dotyczący bezpieczeństwa wyboru i stosowania środków dezynfekcyjnych w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2: https:// www.gov.pl/web/gis/informacja-glownego-inspekto ra-sanitarnego-dotyczaca-srodkow-do-dezynfekcji -rak-oraz-powierzchni.

Dezynfekcja powierzchni przyczynia się do ograniczenia wtórnej transmisji wirusa z zakażonego pacjenta na domowników. Nie ma jednak wielu dowodów na skuteczność rutynowego stosowania środków dezynfekcyjnych poza placówkami medycznymi, zarówno wewnątrz pomieszczeń, jak i na zewnątrz, jako metody prewencji zakażeń drogą kontaktu z powierzchniami i przedmiotami. Wiadomo jednak, że ryzyko infekcji tą drogą jest wyjściowo małe. Mycie powierzchni mydłem lub innym detergentem przynajmniej raz dziennie pozwala na znaczną redukcję ilości wirusa. Przedmioty często dotykane wystarczy myć z użyciem mydła lub innego detergentu w przypadku, gdy w pomieszczeniu nie znajduje się osoba z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2 lub chora na COVID-19. Jeśli w czasie ostatnich 24 godzin taka osoba przebywała w pomieszczeniu, obecność wirusa na przedmiotach jest bardziej prawdopodobna i powinno się je zdezynfekować, szczególnie jeśli są często używane lub dotykane.

Postępowanie w przypadku obecności osoby z COVID-19 w pomieszczeniu zamkniętym

W sytuacji gdy w pomieszczeniu przebywała osoba z podejrzeniem lub z rozpoznaniem COVID-19, wirus może się znajdować w powietrzu przez minuty do godzin, co zależy między innymi od ładunku wirusowego w wydzielinie z dróg oddechowych chorego, cyrkulacji powietrza, wentylacji, temperatury i wilgotności. Noszenie masek ochronnych w sposób ciągły i prawidłowy w znaczącym stopniu zmniejsza ilość wirusa w pomieszczeniu, również na powierzchniach.

Ograniczone dane z analiz epidemiologicznych oraz badań eksperymentalnych wskazują, że ryzyko zakażenia drogą kontaktu pośredniego w pomieszczeniu, w którym przebywała wcześniej osoba z COVID-19, jest małe po 24 godzinach. W pierwszej dobie ryzyko może zmniejszyć wentylacja pomieszczenia, opóźnienie wejścia kolejnych osób do pomieszczenia przynajmniej o kilka godzin (z uwagi na udokumentowane przypadki transmisji powietrznej) i używanie środków ochrony osobistej. CDC podkreślają znaczenie stosowania metod zwiększających skuteczność masek ochronnych w zapobieganiu zakażeniom SARS-CoV-2 (czytaj: Stosowanie masek ochronnych w miejscach publicznych według nowych zaleceń ECDCprzyp. red.).

Podsumowanie

Do zakażenia SARS-CoV-2 może dojść drogą kontaktu ze skażoną powierzchnią, jednak według ekspertów CDC dostępne dane wskazują, że ryzyko zakażenia tą drogą jest małe. W większości sytuacji wystarczająco je zmniejsza mycie powierzchni z użyciem mydła lub innego detergentu. Poza placówkami medycznymi dezynfekcję pomieszczeń zamkniętych zaleca się, jeżeli w pomieszczeniu w ciągu ostatnich 24 godzin przebywała osoba z COVID-19 lub z podejrzeniem zakażenia SARS-CoV-2. Ryzyko transmisji przez kontakt pośredni można zmniejszyć przez konsekwentne i prawidłowe stosowanie masek ochronnych oraz higienę rąk.

Piśmiennictwo:

1. Centers for Disease Control and Prevention: SARS-CoV-2 and Surface (Fomite) Transmission for Indoor Community Environments. https://www.cdc.gov/coronavirus/2019-ncov/more/ science-and-research/surface-transmission.html (dostęp: 25.04.2021)
2. https://www.epa.gov/coronavirus/about-list-n-disinfectants-coronavirus-covid-19-0
strona 2 z 2
Zobacz także
Wybrane treści dla pacjenta
  • Zakażenie układu moczowego w ciąży
  • Różyca skóry
  • Roponercze
  • Kłębuszkowe zapalenie nerek
Aktualna sytuacja epidemiologiczna w Polsce Covid - aktualne dane

COVID-19 - zapytaj eksperta

Masz pytanie dotyczące zakażenia SARS-CoV-2 (COVID-19)?
Zadaj pytanie ekspertowi!