Kanada podała wstępne dane dotyczące skuteczności szczepionki przeciwko grypie sezonowej

26.02.2020
Interim estimates of 2019/20 vaccine effectiveness during early-season co-circulation of influenza A and B viruses, Canada, February 2020
Skowronski D.M. i wsp.
Euro. Surveill. 2020; 25: pii=2000103. doi.org/10.2807/1560-7917.ES.2020.25.7.2000103

Opracowała Małgorzata Ściubisz, redaktor serwisu „Szczepienia”

W czasopiśmie „Eurosurveillance” opublikowano wyniki kanadyjskiego badania kliniczno-kontrolnego typu test-negative design, w którym oceniono skuteczność rzeczywistą inaktywowanej szczepionki przeciwko grypie (IIV) aktualnej w sezonie epidemicznym 2019/2020 w zapobieganiu zachorowaniom na grypę wymagającą porady lekarskiej w placówkach pozaszpitalnych. Przedstawione dane są wstępne i dotyczą okresu od 1 listopada 2019 roku do 1 lutego 2020 roku.

Do badania kwalifikowano pacjentów w wieku ≥12 miesięcy, którzy w analizowanym okresie zgłosili się do placówek pozaszpitalnych z powodu objawów choroby grypopodobnej. Od pacjentów z objawami utrzymującymi się ≤7 dni pobrano łącznie 2808 próbek z górnych dróg oddechowych w celu potwierdzenia lub wykluczenia zakażenia wirusem grypy. Metodą łańcuchowej reakcji polimerazy z odwrotną transkryptazą (RT-PCR) obecność wirusa grypy potwierdzono w 1411 (50%) próbkach, w tym w 731 (52%) wirusa grypy typu A, a w 683 (48%) wirusa grypy typu B. Wśród zachorowań wywołanych wirusem grypy typu A, za 551 (77%) odpowiadał szczep H1N1pdm2009, a za 164 (23%) szczep H3N2. Wśród zachorowań wywołanych wirusem grypy typu B dominował wirus należący do linii genetycznej Victoria (99%).

Populację badania stanowiło 2808 osób w wieku ≥12 miesięcy z objawami choroby grypopodobnej. Grupę przypadków utworzyło 1411 osób, u których potwierdzono zakażenie wirusem grypy, a grupę kontrolną 1397 osób z ujemnym wynikiem badania w kierunku grypy. Szczepienie przeciwko grypie preparatem przeznaczonym na sezon 2019/2020 (≥14 dni przed wystąpieniem objawów klinicznych grypy) otrzymało 14% osób z grupy przypadków oraz 29% z grupy kontrolnej. Większość pacjentów otrzymała 4-walentną IIV (≥74%).

Ogółem skuteczność rzeczywista IIV w zapobieganiu zachorowaniom na grypę wymagającą porady lekarskiej w placówce pozaszpitalnej wyniosła 58% (95% CI: 47–66), w tym u dzieci i młodzieży w wieku 1–19 lat wyniosła 74% (95% CI: 59–84), u dorosłych w wieku 20–64 lat wyniosła 55% (95% CI: 41–66), a u osób starszych w wieku ≥65 lat – 18% (95% CI: od -59 do 58); wynik nieistotny statystycznie. W badaniu oceniono także skuteczność szczepionki w zależności od typu wirusa grypy. Skuteczność tegorocznej szczepionki w zapobieganiu zachorowaniom na grypę wywołaną przez wirus grypy typu A ogółem wyniosła 49% (95% CI: 34–60), w tym u dzieci i młodzieży w wieku 1–19 lat wyniosła 70% (95% CI: 44–84), a u dorosłych w wieku 20–64 lat – 45% (95% CI: 25–59). W zapobieganiu zachorowaniom na grypę wywołaną przez szczep H1N1pdm2009 ogółem skuteczność wyniosła 44% (95% CI: 26–58), w tym u dzieci i młodzieży w wieku 1–19 lat wyniosła 63% (95% CI: 25–81), a u dorosłych w wieku 20–64 lat – 39% (95% CI: 14–56). Szczepionka istotnie zmniejszała także ryzyko zachorowania na grypę wywołaną przez szczep H3N2 – ogółem skuteczność szczepionki wobec zachorowań wywołanych tym szczepem wyniosła 62% (95% CI: 37–77), w tym u osób w wieku 20–64 lat – 64% (95% CI: 29–81). W pozostałych grupach wiekowych nie udało się ocenić skuteczności z powodu niewystraczających danych. W zapobieganiu zachorowaniom na grypę wywołaną przez wirus grypy typu B skuteczność szczepionki wyniosła ogółem 69% (95% CI: 57–77), w tym u dzieci i młodzieży wieku 1–19 lat wyniosła 77% (95% CI: 59–87), a u dorosłych w wieku 20–64 lat – 68% (95% CI: 51–79). Ze względu na niewystarczające dane nie udało się oszacować skuteczności szczepionki w zapobieganiu zachorowaniom na grypę w zależności od typu wirusa wśród osób w wieku ≥65 lat.

Autorzy badania w dyskusji wskazali, że szczepionka przygotowana na sezon epidemiczny grypy 2019/2020 zapewnia dobrą ochronę przed zachorowaniem na grypę wymagającą porady lekarskiej, choć znaczna część wirusów krążących w populacji była genetycznie i antygenowo niedopasowana do szczepów uwzględnionych w składzie szczepionki. W aktualnym sezonie epidemicznym grypy w Kanadzie w populacji krąży zarówno wirus grypy typ A, jak i B. Podobną sytuację obserwuje się w większości krajów europejskich (p. Coraz więcej hospitalizacji z powodu grypy lub jej podejrzenia). Wstępne szacunki dotyczące skuteczności szczepionki przeciwko grypie sezonowej w Europie, m.in. na podstawie danych zbieranych w ramach programu Influenza Monitoring Vaccine Effectiveness (I-MOVE), będą dostępne już niedługo.

Zobacz także

Reklama

Napisz do nas

Zadaj pytanie ekspertowi, przyślij ciekawy przypadek, zgłoś absurd, zaproponuj temat dziennikarzom.
Pomóż redagować portal.
Pomóż usprawnić system ochrony zdrowia.

Przegląd badań