Opracowała: lek. Iwona Rywczak
W badaniu przekrojowym oceniono skuteczność rzeczywistą (efektywność) szczepionki przeciwko odrze, śwince i różyczce (MMR) w profilaktyce świnki podczas epidemii tej choroby w Holandii (sierpień 2007 r.). Epidemia wybuchła w rejonie zamieszkałym przez populację o względnie niskim poziomie zaszczepienia dzieci (osoby odmawiające zgody na szczepienie MMR, głównie ze względów religijnych), wahającym się w szkołach w przedziale 34–93%.
Do badania zakwalifikowano 1175 uczniów z 8 szkół podstawowych i 2281 osób z kontaktu domowego. Źródłem informacji o zachorowaniach na świnkę były kwestionariusze wypełniane przez rodziców. 795 (67,9%) dzieci otrzymało w przeszłości szczepionkę MMR, z czego 61,8% jedną dawkę, a 38,2% dwie dawki. U dzieci zarejestrowano 203 zachorowania na świnkę (śr. 17% wszystkich dzieci narażonych na zakażenie; zakres: 1,5–51,3% w zależności od szkoły). W grupie dzieci nieszczepionych oraz zaszczepionych 1 lub 2 dawkami MMR zachorowało odpowiednio: 52,1%, 2,7% i 2,3% badanych. Skuteczność rzeczywistą MMR w zapobieganiu zachorowaniom na świnkę oszacowano na 92% (95% CI: 83–96) dla 1 dawki i 93% (95% CI: 85–97) dla 2 dawek.
Wśród zaszczepionych przeciwko śwince domowników mających kontakt z chorym dzieckiem zachorowało 16% (3/19), a wśród niezaszczepionych 51% (44/87). U domowników skuteczność rzeczywistą MMR w zapobieganiu zachorowaniom na świnkę w wyniku kontaktu domowego oszacowano na 70% (95% CI: 19–93), a po uwzględnieniu poprawki na wiek domownika i szczepienie MMR u chorego dziecka – na 67% (95% CI: 65–95). Natomiast skuteczność rzeczywista MMR w profilaktyce rozprzestrzeniania się świnki z dziecka, które zachorowało mimo szczepienia, na osoby z bliskiego kontaktu domowego wyniosła 11% (95% CI: -4–88).
Autorzy wyciągnęli wniosek, że szczepionka MMR zapewniła zaszczepionym dzieciom odpowiednią ochronę przed zachorowaniem w trakcie epidemii świnki w szkole. Niepokoi jednak suboptymalna skuteczność szczepionki w profilaktyce zachorowań u osób z kontaktu domowego.