Opracowała: lek. Iwona Rywczak
W amerykańskim badaniu kohortowym z retrospektywnym zbieraniem danych oceniono ryzyko wystąpienia miejscowych niepożądanych odczynów poszczepiennych (NOP) wymagających porady lekarskiej w zależności od okolicy anatomicznej, w którą wstrzyknięto szczepionkę (ramię lub udo). Badaniem objęto 1,4 miliona dzieci w wieku 1–6 lat, którym w latach 2002–2009 podano domięśniowo łącznie 6 milionów dawek szczepionek. W głównej analizie uwzględniono preparaty, których nie podawano podczas tej samej wizyty razem z innymi szczepionkami, tj. przeciwko WZW typu A (HepA), przeciwko błonicy, tężcowi i krztuścowi (DTPa) oraz przeciwko grypie (TIV). Ryzyko wystąpienia miejscowych NOP po wstrzyknięciu HepA i TIV w ramię i udo było podobne (RR odpowiednio: 1,09 [95% CI: 0,91–1,3] i 1,08 [95% CI: 0,92–1,28]). Natomiast ryzyko NOP po DTPa było znamiennie większe w przypadku wstrzyknięcia szczepionki w ramię u dzieci w wieku 12–35 miesięcy (RR: 1,88 [95% CI: 1,34–2,65]), ale w starszej grupie wiekowej (3–6 lat) zwiększenie ryzyka nie było statystycznie istotne (RR: 1,41 [95% CI: 0,84–2,34]). W dodatkowej analizie oceniono natomiast ryzyko wystąpienia NOP po domięśniowym podaniu podczas jednej wizyty dwóch różnych szczepionek: HepA, DTPa, TIV, skoniugowanej 7-walentnej przeciwko pneumokokom i przeciwko Haemophilus influenzae typu b. Zaobserwowano, że ryzyko wystąpienia miejscowych NOP zwiększało się po jednoczesnym podaniu w ramię HepA i DTPa (RR: 2,13 [95% CI: 1,44–3,15]).
Autorzy badania wyciągnęli wniosek, że ryzyko miejscowych NOP po wstrzyknięciu w ramię szczepionki DTPa było zwiększone u dzieci w wieku 12–35 miesięcy. Obserwacja ta potwierdza zasadność obowiązującego zalecenia, aby u dzieci w wieku 1–2 lat w celu wstrzyknięcia szczepionek domięśniowo preferować przednio-boczną okolicę uda.